PENCERE

İLHAN SELÇUK

Yüz ve Surat...

Savaş lânet olası felâket...

Ancak her lânetliğin bir de yararı olduğunu söyleyebilmek olası...

Nedir Irak savaşının yararı?..

Savaş ‘küreselleşme’ nin maskesini düşürdü, Amerika’nın suratını ortaya çıkardı.

Her yüzün bir de suratı vardır.

Çağdaş insan, her ikisini birden görebilen mantığı özümsemiş kişidir.

*

“Amerika’nın keşfi” beyaz insana özgü bir deyiş!..

Yoksa keşfedildiği zaman bu ‘Yeni Kıta’ da insanlar yaşıyorlardı ve Kolomb’un Amerika’ya ayak basması yerliler için inanılmaz bir felâket oldu.

Avrupa’da ‘aristokrasi’ toprak ağalığından kaynaklanan sınıfsal adaletsizliğin adıdır; bu düzenin dışlayıp aşağıladığı halk katmanlarından gözü pek olanlar ’Yeni Kıta’ ya akın ettiler; hem Kızılderilileri soykırımla tükettiler, hem Afrika’dan zencileri getirip köleleştirdiler; akıl ve havsalaya sığmayacak cinayetler üzerine kuruldu Amerika’nın ‘Birleşik Devletler’ düzeni...

ABD’nin suratı bu!..

Ya yüzü?..

İnsan hakları habercisi ilk anayasa, Amerikan toplumunun marifetidir...

Aydınlanma devriminin Avrupa ile birlikte ışıdığı kıta Amerika...

*

Batı bir yandan evrendeki her şeyi Kant’ın deyişiyle “aklın mahkemesi”nde yargılayarak çağdaş uygarlığı ve demokrasiyi yakalarken, öte yandan sömürgecilikle dünyayı yağmaladı. Osmanlı’nın imparatorluk düzeni, Avrupalı’nın yerküre egemenliğinin yanında çocuksu ve saf kalır...

Peki, bu bir tarih mi?..

Hayır...

Adına ‘Küreselleşme’ denen kavram, günümüzün icadı değil ki...

Dünyanın yuvarlak olduğunu keşfeden Batılı, oldum bittim gezegenimizi küreselleştiriyor...

Günümüzün en hızlı Batılısı ABD’dir; Irak’ta dünyayı küreselleştirmek için savaşıyor; yüzü demokrasinin ve teknolojinin simgesi; ama, suratı tam emperyalist, sömürgeci, insanlık dışı bir felâket...

Şaşılacak bir şey değil bu...

Türk aydını yeryüzünde bu gerçeği köküne dek duyumsayacak bir tarihe sahip; laik cumhuriyet emperyalizme karşı bir ulusal kurtuluş savaşıyla kurulduktan sonra uygarlığın Aydınlanma devrimini benimsedi...

Ne demektir bu?..

Batı’nın suratına şamarı vurduktan sonra yüzüne bir öpücük kondurduk...

*

Avrupa ya da Amerika’nın her lâfı geçtiğinde kendimizden geçip aklımızı Batı’ya emanet edersek çağdaş uygarlığa erişemeyiz...

Çağdaş uygarlık adına yürütülen dünya yağmasına ‘Küreselleşme’ diye alkış tutamayız...

Doğu-Batı Bloklarının -Sovyetler’in yıkılmasından sonra- yalnız birisi kaldı; Küreselleşme bu çöküşün ardından ortaya çıktı; son on yıllık süreçte, dünya kapsamında, yoksul daha yoksul, zengin daha zengin oldu...

Amerika’ya bu da yetmedi; Sam Amca gezegenimizde kendine özgü bir imparatorluk kurmaya girişti.

Ancak Avrupa, Rusya, Çin bu gidişata seyirci kalamayacak; paylaşım güdüsü tek durmaz...

Irak savaşı Amerika’nın yüzünden maskesini düşürüp suratını ortaya çıkardı...

Surat ki ne surat...

(26 Mart 2003 tarihli yazısı)