Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Rahim Atar, Toprak Yutar...
PENCERE
İLHAN SELÇUK
Rahim Atar, \t\t\tToprak Yutar...
Osmanlı’da padişahın kardeşlerini boğdurması yasaya dayanırdı; daha başka deyişle yasaldı.
Fatih Kanunnamesi der ki:
“Her kimesneye evladımdan saltanat müyesser ola (nasip ola) karındaşların (kardeşlerin) nizam-ı âlem için katletmek vaciptir.”
‘Nizam-ı âlem’ dünya düzeni demektir; bugün de ‘Yeni Dünya Düzeni’ yok mu!..
Osmanlı devletinde padişahın kardeşlerini boğdurması yasaldı; ama, kız kardeşler tahta geçemeyecekleri için paçayı kurtarıyorlardı.
Yasa, kimi zaman cinayeti bile meşrulaştırabilir; bu nedenle insanlık ‘kanun devleti’nden ‘hukuk devleti’ne geçmek zorunda kaldı.
*
İkinci Abdülhamit demiş ki:
“Rahim atar, toprak yutar.”
Büyük laf!..
Sultan, Mithat Paşa davasına tanık bulmak için ötekine berikine işkence yaptırır, ‘bizzat’ izlermiş. Padişah Abdülaziz’in mabeyincisi Fahri Bey işkenceye dayanamayıp yere yığılınca, Abdülhamit omuz silkmiş:
“Adam sen de!..” demiş, “Rahim atar, toprak yutar!..”
İşkence, hem Avrupa’da hem Osmanlı’da devlet göreneğinden sayılırdı; ancak, Batı’da iyi kötü bu işin önüne geçildi; bizde sürüyor.
*
Tarihimizde Mithat Paşa’nın yargılanması ünlüdür. Abdülhamit, Osmanlı’nın başına ilk kez anayasa belasını saran bu ünlü devlet adamının hesabını görmek istiyordu. Yıldız Köşkü bahçesinde Malta Karakolu yanına birkaç yüz kişilik bir çadır kurduruldu.
Mahkeme salonu çadırdı.
Yargılama sözde açıktı ve çadıra giriş kartlarında şöyle yazılıydı:
“Malta Karakolhanesi’ndeki mahkemenin seyir ve temaşasının mezuniyetini havi duhuliye biletidir.”
Tiyatro ya da sirk bileti gibi!..
İstanbul’da yabancı elçiler, Mithat Paşa’yı kurtarmak için çaba göstermişler.
Aradan kaç yıl geçti?..
Bugün Türkiye’nin Avrupa karşısındaki durumunda bir değişiklik var mı?..
Hükümetler gelip gidiyor, seçim üstüne seçim yapılıyor, tellaklar değişiyor, hamamın kubbesinde işkence feryatları yankılanıyor.
*
Halet Efendi, İkinci Mahmut döneminin en ilginç kişilerinden biri!.. Rüşveti ve haracı alışkanlığa dönüştürmüş bu zalime ilişkin çok öykü anlatılır. Efendi sonunda Konya’ya sürülüp idam edilmiş, ama tüm yaşamında çok can yakmış, çoğu kişiyi tahtalı köye yollamış...
O yıllarda Ortaköy’de halk arasında bir kargaşa çıkmış; çoğu kişi yaralanmış; Vükela Meclisi (Bakanlar Kurulu) toplanmış; önlem alınacak...
Halet Efendi demiş ki:
- Âleme ibret olsun diye Ortaköy’de köşede dükkânı bulunan Yahudi berber asılsın!.
Vükeladan biri:
- Aman efendimiz, o benim berberimdir. Halet Efendi:
- İlle de o berber şart değil ya!.. Onun yanındaki asılsa da olur.
Geçen yüzyıl başında yaşanmış bu olay!.. O sırada Fransız Devrimi gerçekleşiyor, Avrupa’ya ‘Aydınlanma Çağı’nın ışıkları yansıyor.
Türkiye’de bugün yaşadıklarımızı, gelecek yüzyılın kuşakları ibret ve dehşetle birbirlerine anlatacaklar; 20’nci yüzyıldan 21’inci yüzyıla bırakacağımız mirasta nice çarpıcı öykü var.
(12 Nisan 1997 tarihli yazısı)
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- CHP'li Günaydın'dan Bakan Tekin'e tepki!
- Yeni Doğan çetesi davasında çarpıcı itiraflar
- Canlı tarih müzesi Hisart 10. yılında!
- Teğmenler Yüksek Disiplin Kurulu'na sevk ediliyor
- Tarihçi Yusuf Halaçoğlu'ndan şok iddialar
- TBMM'de 'Etki Ajanlığı' düzenlemesi tartışılacak: Amaç m
- Pera Palas'ta Atatürk Müze Odası
- İmamoğlu’ndan 10 Kasım paylaşımı!
- Donald Trump'ın yeniden başkan olması dünya ekonomisini
- Ege'nin Gündemi'nde bu hafta!
En Çok Okunan Haberler
- Kalben ödül gecesine 'erkek' olarak katıldı
- İstanbul'un suç haritası belli oldu
- Önce kağıdı yırttı, sonra valizi çıkardı!
- Tapuda yeni dönem başlıyor!
- Parlamento sıkı yönetim kararını geçersiz saydı!
- Devlet Bahçeli vekaletini akrabasına verdi
- Suriye'de 'karşı saldırı' öncesi hareketlilik
- Antalya'daki sır ölüm dünya basınında!
- AYM o maddeyi iptal etti, tazminat yolu doğdu
- Naci Görür'den 'fay' değerlendirmesi!