PENCERE

Çocukken haritalara bayılırdım...

Renk renk haritalar...

Haritaları bıkmadan seyreder, düşlere dalardım, dağların kahverengileri, vadilerin yeşilleri, göllerin ve denizlerin mavileri gözümü alırdı. Bütün bu haritaların arasında önemli bir eksik bulunduğunu şimdi düşünüyorum.

Nedir o?..

Etnik harita!..

Osmanlı coğrafyasının etnik haritasını yapmak kim bilir ne zordu!.. Dağları, ovaları, gölleri çizmek kolaydır da bir tek İstanbul kentinde bile etnik renkler, birbirinden nasıl ayrılabilirdi?.. Balkanlar’dan Anadolu’ya, köylerde, kasabalarda, mahallelerde kapı komşu yaşayan insanların dinsel ve etnik renkleri, modern ve soyut bir resim gibi göz alabilirdi.

Kıbrıs’ta Rumlarla Türkler iç içe yaşayıp aynı çarşılarda alışveriş etmiyorlar mıydı?..

Geçmişte kaldı o harita!..

*

Anadolu’da Rum, Ermeni, Türk bir arada yaşayamadı; Azerbaycan’da Ermeni ile Azeri arasında toprak kavgası var; Bosna’da Sırp, Hırvat, Boşnak kanlı bir kavganın kargaşasından daha kurtulamadılar; Güneydoğu’da Türk ile Kürt birbirini boğazlasın diye çırpınanlar var; Kıbrıs’ta kan davası sürüyor. Bütün bu etnik kavgaların ya ayrı ayrı nedenleri sayılıp dökülebilir, ya da tümünün nedenini aydınlatan bir bilimsel gerekçe bulunur.

Yaşanan olaylara bilimsel serinkanlılığın süzgecinden bakamayanlar, akan kanların suçlusu olarak şu ya da bu halkı, etnik grubu, ulusu hedef alırlar. Sırp mı? Yunanlı mı? Türk mü? Hırvat mı? Ermeni mi? Rum mu? Arap mı veya bir başkası mı? Kim suçlu? Zalim? Kan dökücü? Bir kördövüşü başlar, tozdan dumandan göz gözü görmez.

Peki, bu işlerin içinde yalnız bölgede yaşayan halklar mı var?..

Yok canım...

İşin püf noktasını anlamak için, haritaları çoğaltmak gerek. Siyasal harita, doğal harita, yetmez; etnik harita, yeraltı kaynakları haritası da yetmez; Ortadoğu’daki en önemli harita nedir?..

Üs haritası!..

Evet, Ortadoğu’da süper güçlerin üsleri öteye beriye küçük noktalar gibi serpilmişler...

Neden?..

Bir varil ham petrolün fiyatını serbest piyasa dışına da saptamak gücünü korumak için...

*

Siz ‘Yeni Dünya Düzeni’nde ‘serbest pazar’ yalanına aldanmayın!.. Dünya ekonomisinin fiyatları, üretim sürecinin girdileriyle bağıntılıdır. Üretimin temel girdisi, enerji fiyatıdır. ABD bu fiyatı tekelci egemenlerin buyruklarıyla saptamak için Kâbe’de nöbet tutuyor. Kıbrıs’ın da bu coğrafyadaki önemi, stratejik, niteliğindedir. Kıbrıs’ın Batı’ya maliyeti petrolün proforma faturasına yazılıdır.

Ne var ki olayın bu yanını saklayıp gizleyen emperyalistlerin medyası güçlü...

Haritaya benek bepek serpilmiş etnik toplulukların gözü kara bağnazları, kendilerine özgü kan davalarını yürütürlerken, yukarı katmanlarda oynanan oyunun kurallarından habersiz ölüme giderler.

*

Evet, okullarda sınıfların duvarlarına yalnız siyasal ve doğal harita asmak yanlış...

Etnik coğrafyayı belirten haritalar yapmalı, yeraltı ve denizaltı kaynaklarını gösteren haritalar gereklidir, petrol haritasıyla askeri üsleri saptayan haritaların da saymakla bitmez yararları var.

Adına ‘emperyalizm’ denen kavramı tanımadan, söylenecek her şey boşlukta kalır.

(18 Ağustos 1996 tarihli yazısı)