PENCERE

Din Savaşları?..

İnsanlık tarihinde en büyük din savaşı sayılan “Haçlı Seferleri”ne ilişkin nedensel açıklamayı biraz mürekkep yalamış herkes bilir.

Nedir o?..

‘İpek Yolu.’

Avrupalı, İpek Yolu’nu ele geçirmek için istavroz çıkarıp yollara düştü.

Demek ki savaşın temel nedeni din değil...

Ekonomi.

*

Savaşların temel nedeni değişmiş değil.

Görünüşte din mi ağır basıyor?.. Etnik çelişki mi? Mezhep kavgası mı?.. Milliyetçilik mi öne çıkıyor?.. Yaldızını kazıdın mı altından ekonomik neden suratını gösterir. Emperyalizmin paylaşım savaşı mı? Petrol savaşı mı? Su savaşı mı? Toprak savaşı mı?

Adını istediğin gibi koy!..

Haçlı Seferleri’ne dalga dalga katılan insanların göğüslerinde istavrozun çaprazı vardı, akıllarına da bağnazlığın çarpısı vurulmuştu...

Aradan kaç yıl geçti?..

*

İlk Haçlı Seferi 11’inci yüzyıl sonuna doğru başladığına göre hesap edin!..

*

Ne var ki din savaşları yalnız ayrı dinden olan insanlar arasında yaşanmaz. Yahudilerle Araplar arasındaki düşmanlığın ideolojisini Müslümanlık ile Musevilikte arayanlar eksik değildir; buna karşın ikisi de Müslüman olan Irak-İran arasındaki mezhep boğazlaşması sekiz yıl sürdü...

Bir milyon insana kıyıldı.

Kimi zaman, iki mezhep arasındaki düşmanlık, iki din arasındakini aşar; aynı mezhepteki şeriatçılık yarışının kavgası akıl durdurur. Afganistan’daki vahşet, zulüm, gaddarlık, kıyıcılık ve kine kimin aklı eriyor?.. Aklı körleten inanç, karanlıkta iş gören celladın ta kendisi olabiliyor.

*

Afganistan’daki iç savaşın boyutları ne?..

Hayır, Afganistan’daki çatışmayı iç savaş saymak yanılgıya yol açar. Pakistan işin içindedir, İran’ın rolü daha az değil. Suudi Arabistan oyunculardan birisi olunca, Amerika ne güne duruyor?.. Mezhepler, tarikatlar, cemaatler ulusal sınırları aşıyorlar. Hacılar, şeyhler ve hocalar enlem ve boylamlarını bilmedikleri bir coğrafyada, akıl erdiremedikleri ekonomik çıkarların kuklalarına döndüklerinin bilincinde değiller.

Asya’da din savaşları dönemi açıldı...

Hıristiyan ve Museviler de bu işin içinde önemli rol oynuyorlar.

Emperyalizm işini biliyor.

*

Afganistan’da ortalığı kırıp geçiren, darağaçları kuran, kemik kırıp adam öldüren, kadınları şeytan yerine koyup insandan saymayan kişilerin adı ne:

Taleban!..

Yani talebeler, Türkçesi öğrenciler, bir başka deyişle yeni kuşaklar, gençler!..

Bir çocuğu nasıl eğitirsen, öyle olur. Aklı bir yana koyup da “Hakikati gösteren yol, bilim yolu değil, şeriat yoludur” diye öğrenciyi küçük yaştan yetiştirirsen, kadını insandan saymayıp çuvala sokar, bağnazlığın siyasal kavgasını güncelleştirmeyi görev bilir. Gerçeği alayla abartırsak Afganistan’daki son siyasal eylem nedir!

Öğrenci eylemi!..

*

Afganistan’da yaşananlar, enlem ve boylam bakımından bütün İslam coğrafyasındaki savaşımın elverişli bir ülkede odaklaşmasıdır.

Kimse kendisini aldatmasın!..

Duyduk duymadık demeyin...

Anadolu’da da din ve mezhep savaşlarının tohumları medrese öğretimiyle ekiliyor.

(1 Ekim 1996 tarihli yazısı)