Emre Kongar
Emre Kongar ekongar@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Her kriz en güçlüye yarar

15 Mart 2020 Pazar

Bir kriz ister doğal, ister siyasal, isterse ekonomik olsun:

Her krizde, zenginler daha zenginleşir, yoksullar daha yoksullaşır...

Her krizde muktedirler, zalimler daha güçlenir, sömürülenler, mazlumlar daha zayıflar.

Bu süreç pandemi denilen dünya çapındaki salgınlarda da böyledir...

Epidemi denilen bölgesel veya milli salgınlarda da.

Koronavirüs (Covid-19), krizinde de böyle olacaktır:

ABD ve Çin, belli bedeller ödemekle birlikte kazanacaktır, Avrupa ve Ortadoğu (ve elbette bu arada Türkiye) kaybedecektir.

***

Bu dediklerimin sonuçlarını hemen görmeyebilir, derhal yaşamayabiliriz...

Hatta, herkesin, krizden aynı derecede etkilendiğini bile düşünebilir, kendimizi aldatabiliriz:

Ama uzun dönemde, gerek insanlar, gerekse ekonomi açısından, bu sonuçları gözlemleyeceğiz!

***

Bu krizden hem mutlak hem de göreceli olarak olumsuz etkilenecek olan Türkiye’de de durum böyledir:

Bu krizin Türkiye’ye dünya çapındaki maliyeti hem insan kaynakları hem de ekonomik olarak Avrupa’dan bile daha yüksek olacak...

Ama aynı kriz, baskı, adaletsizlik ve yağma olaylarını gündemden düşürüp dikkatlerden kaçırarak içerideki iktidarın elini serbestleştirecek, ayrıca baskı, adaletsizlik ve yağma politikalarının daha hızlı ve daha etkili uygulanabilmeleri için yeni fırsatlar da yaratacaktır.

***

Buraya kadar söylediklerim, madalyonun bir yüzüdür...

Diyalektik değil, doğrusal sonuçların ifadesidir.

Madalyonun öbür tarafında, krize diyalektik olarak baktığımızda, pandemi ABD ve Çin arasındaki rekabeti daha keskinleştireceği için, her iki ülke açısından da olumsuz sonuçlar yaşanacağını söyleyebiliriz.

Bunların önümüzdeki yıllar içinde yavaş yavaş ama daha belirgin olarak ortaya çıkacağı beklenmelidir.

***

Türkiye’ye de diyalektik yöntemle baktığımızda, bu krizin iktidarı görünüşte güçlendirip ona yeni fırsatlar yaratırken, aynı zamanda onun gidişini de hızlandıracağını açıkça görebiliriz:

Çünkü krizin, iktidarları, zalimleri, zenginleri ve güçlüleri daha da zenginleştirdiği, güçlendirdiği ve zulmü artırdığı, mazlumları, yoksulları ve zayıfları daha da ezdiği gerçeği...

Taban kaybettikçe baskıyı, adaletsizliği ve yağmayı artıran, baskıyı, adaletsizliği ve yağmayı artırdıkça, taban kaybeden iktidarlar açısından da geçerlidir:

Kriz dolayısıyla önünde yeni fırsatlar bulan iktidar, baskıyı, adaletsizliği ve yağmayı yoğunlaştırıp yaygınlaştırdıkça, tabanını daha da hızlı kaybetmeye başlar...

Böylece gidişi daha çabuklaşır!

***

Önümüzdeki yıllar gerek dünya, gerekse Türkiye için acılı ve zor bir dönem olacaktır...

Bütün okurlarımın bu dönemi sağlıklı ve haysiyetli bir biçimde atlatmalarını diliyorum.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları