“Mario ile Beş Saat” çağdaş İspanyol edebiyatının unutulmaz romanlarından biridir.
Miguel Delibes tarafından kaleme alınan roman sürpriz şekilde dul kalan Carmen Sotillo isimli orta yaşlı bir kadının, kocasının naaşı başında geçirdiği son beş saati anlatır.
Carmen, beş saatte “örnek evliliğinin”, “iletişimsizlik” başta sorunlarla bezeli gerçek yüzünü düşünür ve “film” gibi hayatı gözlerinin önünden geçer...
Katalan yerel hükümet başkanı Puigdemont’un Madrid hükümeti ile pazarlıklarında, umulmadık biçimde önceki gün beş saatte sona sürüklenen Madrid-Barselona evliliği; aklıma Carmen’in gerçek saati hesaplaşmasını içeren “yasını” getirdi.
Carmen’in sakat evliliği gibi tıpkı; Franco sonrası demokrasiye geçişle “örnek evlilik” diye parmakla gösterilen Madrid-Barselona evliliği de önceki gün zaten “beş saate” indirgenen bir yalpalamayla sona ermişti.

Puigdemont’un U-dönüşü
Katalonya ve İspanya’nın son raundu, perşembe günü öğle vakti başladı, aynı gün akşamüstü 17’de son buldu.
Öğlen, “Generalitat” olarak anılan Katalan yönetiminin organı parlamentoda, Madrid talepleri doğrultusunda; bir “yeni yerel seçim” yapmayı teklif etmesi beklenen Puigdemont son anda bu kararından U-dönüş yaptı.
Katalan liderin kesin gözüyle bakılan ve heyecanla beklenen bu konuşması önce 12’den 13.30’a, sonra 14.30’a ve 17’ye sarktı.
Yerel hükümet başkanının -“bölgesel özerkliğin feshedilmemesi” ödünü karşılığında- Madrid’le anlaşmalı bir “yerel seçim kararı”na meyletmesi, bağımsızlıkçıları öfkelendirmişti.
“Hain” suçlamalarıyla kuşattıkları Puigdemont’a baskı uygulayarak yerel başkanın konuşmasını erteleten bağımsızlıkçılar, giderek konuşmanın içeriğini de iğdiş etmeyi başardılar.
Puigdemont nihayet geçen akşam medya önüne çıktığında, ağzında laf gevelemekten başka bir şey yapmadı. Ne Madrid’e oksijen temin edecek “yeni seçim” kararını alabildi; ne bir aydır İspanyol hükümetinin kafasının üzerinde sallandırılan “bağımsızlık deklarasyonunu” yapabildi ve topu Katalan Parlamentosu’na attı.
Katalan lider beş saat içinde; Madrid’le anlaşma evresinden çıktı ve “Bundan sonrası özerk parlamentonun kararı!” diyerek bilinmeyene savruldu.

Yaşasın cumhuriyet...
Katalan Parlamentosu, Puigdemont’un bıraktığı bu muğlak noktadan dün topu teslim aldı ve “Visca la Republica/Yaşasın cumhuriyet!” çığlıkları arasında Avrupa ve İspanya kurulu düzeninde dumur yaratan “bağımsızlık” kararını ilan etti.
Katalan parlamenterleri otoritesini saymadıkları Rajoy’un “kayyım” hamlesini de tanımayacaklarını açıkladılar.
Rajoy, hafta sonuna dek Katalanlara Madrid hizasına girmelerini, “sonuçlardan” (“güç kullanımından”) aksi halde “kendilerinin sorumlu olacağını” ve Katalonya’nın özerkliğini sıfırlayan tedbirlere başvurmak zorunda kalacağını tebliğ etmişti.
Katalan hükümetinin görevden alınması ve özerk güvenlik güçlerinin de Madrid’in emrine girmesi olarak özetlenebilecek “kayyım” seçeneğine karşı; Katalan parlamentosunun cevabı meydan okuyarak “bayrak açmak” şeklinde oldu.
Katalan parlamenterler; kayyıma karşılık “paralel hükümet” ve bir “paralel parlamento” ile yollarına devam edeceklerini açıkladılar.
Şimdi gözler Madrid’in tepkisinde.
İspanya Başbakanı ilk etapta bu kâbusa; “İspanyol halkı sakin olsun! Hukuk devleti Katalonya’da yasallığı tescil eder” tweet’i ile karşılık verdi. Hemen akabinde İspanya senatosu, Katalan yerel hükümetini lağvetme kararını onayladı.
İspanya için bu muazzam bir şok ve kriz.
Avrupa, Brexit depreminin ardından şimdi bir de bu “Katalonya’nın ayrılık kararı şoku” ile baş etmek zorunda.