Enflasyon rakamlarının yüksek çıkma sı nedeniyle görevden alınan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkan Yardımcısı Enver Taştı’nın ardından temel sorumluluğu devlet kurumlarını denetlemek olan Sayıştay’ın Denetim İşlerinden Sorumlu Başkan Yardımcısı Fikret Çöker de görevinden alındı.
Son haftalarda habercilik yapma gücüne sahip yayın organlarında Sayıştay raporlarına dayalı olarak pek çok haber yer alıyordu.
Saray’ın günde 1.8 milyon lira harcadığını, örtülü ödeneğin bazı özel düzenlemelerle tamamen gizli hale getirilip Sayıştay’dan bile saklandığını, Ankara ve İstanbul belediyelerinde pek çok yerin ihalesiz olarak verildiğini, daha nice usulsüzlükleri bu raporlardan öğrendik.
Bizce Çöker’i görevden almada geç bile kaldılar. Ne demek denetim; bu tür rapor-lar Saray’ın itibarını sarsmaktan başka bir işe yaramıyor!

***

TÜİK’te de özellikle son iki aydaki enflasyonun iki haneli rakamları aşmasından sonra hemen sorumlu bulunmuştu. 25 Ekim’de bu köşeden TÜİK Başkan Yardımcısı Taştı’nın acil önlem olarak görevinden alınmasını eleştirmiştik. Geçen günlerde TÜİK Daire Başkan Vekili Esengül Tanrıkulu’ndan bu yazımıza ilişkin bir açıklama geldi. İki sayfalık açıklamada TÜİK’in uluslararası standartlarda çalıştığı veriler eşliğinde anlatılıyordu. Sayın Tanrıkulu’nun hassasiyetine saygı duyuyoruz. Ancak uluslararası alanda Türkiye’de enflasyona ilişkin iki ayrı rakamın kullanıldığı, birinin “resmi” ötekinin de “gerçek” veri olarak sunulduğu bizim iddiamız değil. Ekonomistlerin anlatım yöntemi.
Türkiye’de can güvenliği yok; kaldırımda yürürken bile kazaya kurban gidebilirsiniz.
Türkiye’de mal güvenliği yok; işlerinizin tıkır tıkır gittiğini sandığınız bir anda, iş yaptığınız firma konkordato ilan edip kendini kurtarır, siz alacağınızla batabilirsiniz.
Türkiye’de hukuk güvenliği yok; yüzde yüz haklı olsanız bile hangi konu için ada-lete giderseniz gidin, hiçbir avukat size garanti vermeyecektir.
Türkiye’de rakam-istatistik güvenliğiyok; TÜİK’ten Sayıştay raporlarına kadar bu alanda bir nebze gerçek bilgi veren, en ucuz yöntemle görevden alınır.

***

Demokrasinin üç evrensel kuralı vardır:
Açıklık, hesap verebilirlik, kurallara uyum...
AKP, üçünü de tüketti.
Artık açıklık deyince sadece Erdoğan’ın konuşma yaparken önüne konan mikrofonun açık olup olmadığı anlaşılıyor. Bunun dışında rakamlardan devletin temel stratejilerine kadar her şey kapalı.
Hesap verebilirlik deyince; herkesin iktidara hesap vermesi anlaşılıyor. Normal demokrasilerde iktidar, halka ve denetim kurumlarına hesap verir. Bizde iktidar hesap soruyor.
Kurallara uyum deyince; herkesin Saray’ın koyduğu kurallara uyması anlaşılıyor. Kurallara uyması gerekenler kendilerine göre kural uyduruyorlar.
Kapalı yönetim, çürür...
Hesap vermeyen yönetim, kirlenir.
Kurallara uymayan yönetim, çöker...
Geldiğimiz noktanın özeti bu.
Herkesin soyadına saygımız var. Kişi olarak Enver Taştı ve Fikret Çöker’den özür dileyerek, soyadlarının gerçeğin tarifi olduğunu söylemeden geçemeyeceğiz.
Bardak taştı...
Bu düzen çöker!