MetroPoll’den referandum anketi: Gençler sandığa giderse ‘Hayır’ daha da güçlenir

İlyas 19 yaşında (isim değiştirilmiştir)… Bir mantıcıda garsonluk yapıyor. Referandumda oy kullanıp kullanmamaya henüz karar vermemiş. "Bakalım, göreceğiz” diyor. Uzmanlara göre, onun ve akranlarının oy kullanıp kullanmama kararı referandum sonucunu etkileyen önemli faktörlerden biri olacak.

MetroPoll araştırma şirketinin Şubat ayı içinde yaptığı ve DW Türkçe ile paylaştığı son ankete göre, Türkiye genelinde sandığa gitmeme oranı yüzde 18 iken 18-24 yaş arasında bu oran yüzde 46'ya çıkıyor.

MetroPoll'ün sahibi Prof. Özer Sencar "Türkiye genelinde katılım yüzde 83 civarında görünüyor. Eğer bu seviyede kalırsa ‘evet' ve ‘hayır' oylarının şansı eşit. Ancak katılım yüzde 85'in üzerine çıkarsa ‘hayır' çıkma şansı daha güçlü” analizini yapıyor.

Gençlerin 'evet' deme oranı yüzde 26

Ankete göre, bütün yaş gruplarında üniversite mezunlarının "evet” deme oranı 26 iken "hayır” oranı yüzde 59. Sencar bu tablo ışığında "Özellikle eğitimli gençlerin referanduma katılımının artması, sonucu ‘hayır' yönünde etkileyebilir” diyor.

Sonuç belli intibası

Sencar'a göre gençlerin sandığa gitmeme nedenlerinden biri de sonucun belli olduğu izlenimi. Kendi oylarının bir fark yaratmayacağını düşünüyorlar. "Referandumun sonucu ne olur?” sorusuna gençlerin yüzde 56'sı "Evet çıkar”, yüzde 31'i ise "Hayır çıkar” yanıtını veriyor.

Sosyal medyada büyük veri davranış analizi yapan İstanbul Ekonomi Araştırma'nın Genel Müdürü Can Selçuki bunu "Evet veya hayır kampında oluşan bir intiba, mesela nasıl olsa kaybedileceği veya seçim sonuçlarının adil ölçülmeyeceği senaryoları üzerine yazılan yazılar, ana haber kaynağı sosyal medya olan genç seçmen üzerinde etkisini çok kuvvetli şekilde gösteriyor” diye açıklıyor.

İşsizlik nasıl etkiliyor?

Türkiye genç işsizliğinin yüzde 22.6'ya yükseldiği bir dönemde referanduma gidiyor. Sencar "İşsizlik oy verme davranışını ya olumsuz ya da sandığa gitmeme şeklinde etkiler” yorumunu yapıyor.

Sokakta ise hayatını kazanmak için mücadele veren gençlerin referanduma yaklaşımları birbirinden farklı.

21 yaşındaki Hasibe (isim değiştirilmiştir), bir iş görüşmesine girmeden önce DW Türkçe'nin sorularını yanıtlıyor. Kadrolu bir sekreterlik işi aradığını söylüyor. Referandumda oylanacak değişiklikleri araştırmamış ancak "evet” yönünde oy kullanmaya karar vermiş. "Özel bir nedeni yok, ailem de böyle oy kullanacak, partiyle ilgili bir karar” diyor.

19 yaşındaki Harun İ. lise öğrencisi. Her hafta sonu Sultanbeyli'deki evinden Kadıköy'e gelerek günde 10 saat broşür dağıtıyor. Günlük yevmiyesi 46 TL. Türkiye'deki yaşam koşullarını değerlendirirken "Bilmem, herhalde parası olana güzeldir” diyor. "Hayır" deme eğiliminde. Kadıköy'de düzenlenen "hayır” etkinlikleri vesilesiyle bu kararı aldığını söylüyor.

Gençlerde kutuplaşma var

MetroPoll'ün anketine göre, 18-24 yaş grubunda "evet” diyenler yüzde 37.5, "hayır” diyenler ise yüzde 43. Kararını vermiş olan bu gençlerin açıklamaları toplumdaki kutuplaşmanın onlara da sirayet ettiğini gösteriyor.

Ali (21) lise mezunu. Ailesinin otoparkını işletiyor. Referandumda oy kullanıp kullanmayacağı sorulunca "Vatan söz konusu olunca tabii ki sandığa gideceğiz ve ‘evet' diyeceğiz” yanıtını veriyor. Kararını "Görünen köy kılavuz istemez, yapılan iş ortada, kişiler ortada, Türkiye için her şey daha iyi olacak” diye açıklıyor. "Zaten hayır diyenlerin hepsi hapiste. Hepsi vatan haini!” diyor.

Özge Ç. (18) lise son sınıf öğrencisi. Bu yıl üniversite sınavına girecek. Astronot olmak istediği için matematik bölümünü seçecek. "Araştırdım, bu sistemle neler yaşarız ya da neler yaşayamayız anlamaya çalıştım, çok saçma geldi, ben ‘hayır' diyorum” diyor. Önerilen değişikliklerin Cumhuriyet'le çeliştiğini düşünüyor ve "Cumhuriyet adına hayır diyeceğim” şeklinde konuşuyor

MetroPoll'ün anketine göre, Ali ve Özge'nin aksine, 18-24 yaş arasındakilerin yüzde 19.5'i hala kararsız. Sencar bu kesim "muhtemelen aynı zamanda sandığa da gitmeyecek olanlar” diyor. Şimdi 16 Nisan'da onların ne karar vereceği merak ediliyor.

Kaynak: (Deutsche Welle Türkçe)