Prof. Kaboğlu: Güçsüzler gücünü gösterdi

Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, 27 yıl hizmet verdiği Marmara Üniversitesi’ndeki görevinden KHK ile ihraç edildikten sonra Anadolu’ya açıldı. İzmir’den Van’a Türkiye’nin dört bir yanında çok sayıda konferansta, anayasa değişikliğinin getireceklerini anlattı. Anayasa dışında hiçbir şeye vakti yoktu. Çalışmalarını soluksuz sürdürüyor. Son dört ayda, bir insan ömrünün dört yıla sığdıracağı şeyleri peş peşe yaşadı. Annesini, kaybetti. Kendi tabiriyle artık ‘giysileri’ dışında hiçbir şeyi yok. Memleketi Artvin Borçka’ya daha kısa yoldan ulaşmak isterse, Batum Havalimanı’nı kullanamıyor. Her şeyini alan devlet, 10 yıl önce tahsis edilen koruma polisini ise ‘unutmuş.’ Kaboğlu ile Kadıköy’deki evinde buluştuk. Birlikte vapura binip, Cağaloğlu’ndaki yayınevine gittik. Son beş ayını ve gündemi konuştuk.

- Referandumun ardından Tekin Yayınları’ndan çıkan 15 Temmuz Anayasası adlı kitabınız ikinci baskıyı yaptı...

Demek ki insanlar daha fazla öğrenmek istiyorlar. Referandum öncesinde hep soruyorlardı; ‘17 Nisan sabahı ne olacak’ diye. Ben de ‘16 Nisan günü ne olacak ona bakalım’ diyordum. Ziyaretçi kabul etmiyorum. Davetlere icabet etmiyorum. ‘Siz de lütfen bunları azaltın, Anasayal bilginizi takviye etmek için bütün yetilerinizi kullanın’ diyordum. Kitabıma ilgi gösterilmesi 2019 ve sonrası için beni umutlandırdı.

YSK YAPISI DEĞİŞMELİ

- 17 Nisan sabahına YSK skandalıyla uyanacağımızı düşünür müydünüz?

Konferanslarımda, ‘Hocam’ diyorlardı, ‘Hayır çıksa da seçim hilesi olmaz mı?’ Endişe vardı. Maalesef bu doğru çıktı. YSK’nin daha saydam biçimde ortaya koyması gerekirken yüzüne gözüne bulaştırarak sonucu ilan etmesi kuşkuları artırdı. Manipülasyonlar, sonucu etkilemiyor da olabilir. Madem ki mühürsüz oy var YSK’nin yapması gereken şey oyları yeniden saydırmaktı. Mühürsüz oyların ne kadar olduğunu ortaya koymaktı. Evet yazılı kaşelerin sandıklara gönderilmiş olması bile başlı başına bir sorundur. Bu bile bir iptal veya yeniden sayım nedeni. YSK’nin sonuçları alelacele kesinleştirmesi, gerekçeyi sonradan yazması son derece kaygı verici. Gelecek seçimlere yönelik bugünden önlem alınması gerekir. Benim önerim YSK bu statüsünden çıkarılmalı, diğer mahkemeler gibi sürekli çalışan bir yargı örgütü olmalı. Bu skandalın hayırlı tarafı da var.

- Nedir o?

Yurttaş anayasanın kendisine ne kadar değdiğini görmüş oldu. YSK hiçbir zaman yurttaşın gündemine bu kadar girmemişti. Ben 15 Temmuz Anayasası kitabımın sonunda şöyle yorum yaptım: Darbe girişimi hükümet için fırsat olduysa, 16 Nisan musibeti de muhalifler için, halk için bir vesile oluşturmalı. Ders çıkarıp, daha geniş bir alanda, ‘Yeniden güçsüzlerin gücünü göstereceğiz’ deme noktasında, sanki, tarihimizde ilk kez böyle bir ikilemle karşı karşıya geliniyor. Biz güçsüzüz doğru, biz halkız doğru ama biz aslında güçlüyüz. YSK’nin haklı olduğunu varsayalım yine de 48.6 Hayır, bir demokrasi zaferidir. Güçsüzler gücünü gösterdi demektir. Bunun sığ söylemlerle, güncel, kişisel yorumlarla harcanması bana sorumsuzluk gibi görünüyor. Çünkü baskı büyük, hiçbir propaganda şansınız yok. Tehdit altındasınız. Evet’ler resmi devlet propagandasına dönüşmüş... Şimdi 2019’a yönelik hazırlıklarımıza yoğunlaşmalıyız. Adaylar üzerine konuşmak, hem demokratik sürece yabancı, hem de 16 Nisan’da çıkan sonuca da bir tür ihanet olur.

BAŞBAKAN İTİRAF ETTİ AMA GEREĞİNİ YAPMADI

- Pasaport iptaline itirazınız sonuçlandı mı?

Birçok itiraz yapıldı ama gelen yanıt yok. Turist paraportu almak için pasaport dairesine gittiğimde İçişleri Bakanlığı’nın genelgesini gösterdiler. Genelgeyi vermediler, yalnızca sayısını ve tarihini alabildim. Bilgi Edinme Yasası kapsamda sordum, ‘Bilgi Edinme Yasası gereği bilgi veremiyoruz’ diye geri döndüler.

- Paristeki dersleriniz ne oldu?

Birden çok amfide dersler programlanmıştı. Kimi meslektaşlar amfilerine skype yoluyla ders yapabilme ortamını sağladılar. 29 Mart günü Eskişehir’de toplantımız vardı. Skype ilk ders ayarlanmıştı. Anadolu Hukuk Fakültesine gittik. Benim gibi 686 ile görevinden uzaklaştırılan İlker Gökhan Şen’in masasından ilk dersi yaptık. Umarım bir an önce döner de masası başkasına kalmaz. Sorbonne’deki derslerimizi 3-5 saat de olsa yaptım ama 25, 30 saatlik dersleri ideal olan yerinde yapabilmek. Bir iki dersim daha var. Laiklik toplantısına metnimi gönderdim. Skype tesisi yoktu. AB parlamentosuna çağrıldım ama gidemedim. İtalya’daki Türkiye- AB toplantısına da skype yoluyla katılarak beş saat süreyle tartıştık...

- Ne olacak böyle? En azından pasaportunuz olsaydı...

Benden çok mağdur olan, çok genç olan, çocuk okutanlar var. Benim beş, altı ay maaşsız kalmam o kadar da önemli değil. Benim tanınmışlığım bir etki yarattı ama... Arayanlardan biri de Cemil Çiçek’ti. ‘Geçmiş olsun’ dedi. ‘Bu şuna benziyor’ dedim; ‘Kurşunlarsınız, bütün şarjörü boşaltırsınız, hızınızı alamazsınız cesedi tekmelersiniz, daha da tatmin olmazsınız cesedi sürüklersiniz..’ Başbakan’ın o konuşmasını hatırlayalım. 22 Şubat günü genel yayın yönetmenleriyle yaptığı toplantıda, ‘Kurunun yanında yaş da yanıyor’ dedi. Çok önemli bir itiraftır bu. Bunu söylüyor ama gereğini yapmıyor. Komisyona başvursunlar diyorsun, komisyonu işletmiyorsun. Anayasa Mahkemesi, tedbir talebimizi ‘yaşam hakları tehlikede değil’ diye reddetti. Bunu neye dayanarak söylüyor. Sürekli hedef gösterildik. ‘Terörist oldukları için attık’ dediler.

- Koruma polisiniz duruyor. ‘Teröristi’ mi koruyorlar bu durumda?

Polisi sürekli çağırmıyorum. Polisle dolaşmak rahatsız ediyor. Emniyete pasaport başvurusan giderken polisle gittim. Kaboğlu’nun korumasıyım deyince, şaşırdılar. 10 yıl önce tahsis edilmişti.

TUTUKLAMA SUÇLULUĞUN İTİRAFI

- Nuriye Gülmen ve Semih Özakça cezaevinde, açlık grevi kritik aşamaya geldi...

Hukuk bir tür toplumda birlikte yaşamak için en gerekli harçtır. Hiçbirimizin aklına gelmezdi onların tutuklanması. Hak arama yolları giderek tıkanırken, yeni hak ihlal etme yöntemleri çıkmaya başladı. Dehşet verici bir uygulama . Bizim gibi hak savunucularının da hak savunma yöntemlerini geliştirmesi gerekiyor. Onlar haklı, hiç kimseyi şiddete davet etmediler, kimseyi engellemediler, vurmadılar, kırmadılar sokak ortasında oturup trafiğin akışını bile engellemediler. Şu soruyu sormak lazım: Onları oradan alıp hapishaneye koyanlar acaba neden korkuyorlar? O iki kişinin açlık grevinden mi? Sorunların topluma yansımasından mı? ‘Biz o kadar büyük haksızlıklara yol açtık ki, sorgusuz sualsiz gece yarılarında infaz ettiğimiz görevlileri, bu toplum duymasın. Toplum duyarsa, toplumun vicdanı daha çok rahatsız olur.’ Suçluluğun itirafıdır. ‘Suçluluğum teşhir edilmesindir’ bu. Danıştay Başkanı sayın hanımefendinin dalkavukluğu bunları örtbas edemez.

- Akademisyenleri tehdit eden Sedat Peker ödül aldığında ne düşündünüz?

Şimdi aslında değer yargılarında, toplumsal ortak bellek veya paydalarda çok aşınma var. Bu da dehşet verici bir şey. Öldürenle öldürüleni aynı kefeye koyuyorsunuz. Sonra da öldürülen için şehit mertebesi diyorsunuz. Öldürene de ödül veriyorsunuz. Bu olacak şey mi? Hoşgörü hoşgörülmez olanı hoşgörmek değildir diye bir söz var. Kişi suç işlemiş ve topluma karışmış olabilir ama ayrıca ödüllendirmek ne demek? Bu ödül bu kişiyi suç işlemekten alıkoyup toplumla bütünleştirme amacını mı taşıyor, tam tersine suç işlemeyi mi teşvik ediyor? ’Kan gölünde banyo yapacağım’ diyen, şiddet söyleminde bulunan kişinin böyle bir ödüle layık görülmesi, doğrusu, ödül verenler hakkında da ciddi soru işaretleri doğurur.

KATAR POLİTİKASI YANLIŞ

- Hükümetin Katar politikası hakkında neler söylersiniz?

İçeride nasıl ki kraldan çok kralcılar varsa, dışarıda da var. Bölge barut fıçısına dönmüşken, herkes Katar’dan uzak durmaya çalışırken, uluslararası terörizme bulaşmışlığı ayyuka çıkmışken Türkiye’nin kraldan çok kralcılık yapmaya çalışmasını ne insanilik gereği, ne uluslararası hukuk gereği, ne yerindelik bakımından ne de Türkiye’nin Cumhuriyet döneminden beri geliştirdiği tarafsızlık politikası açısından hiçbir yararının olmadığını düşünüyorum. İktidar partisine de yarar sağlayacağını düşünmüyorum. Anında taraf olduğunu göstererek, arabulucu olma olasılığını da kaybediyor. Bir yabancı ülke arabulucu oluyor ama bizim çok iyi tanıdığımız yakınlığımız hiçbir işe yaramıyor. Tıpkı Suriye, Mısır, İsrail, Rusya gibi yakın ve uzak komşularımızla yürütülen acemice politikalar nedeniyle ortaya çıkan yanlışlıklar zincirinin yeni bir halkasıdır.

- AKM’nin kaderi konusunda ne düşünüyorsunuz?

Koca Türkiye Cumhuriyeti’nde Cumhurbaşkanı’nın işi gücü bitmiş, ‘yıkacağım da yıkacağım’ diyor. ‘Camiyi kuracağım da kuracağım’ diyor. Bu ülkenin Başbakanı, Çevre ve Şehircilik Bakanı, mimarları, mühendisleri yok mu? Her konuya senin mi karar vermen gerekiyor? AKM yenilenebilir kuşkusuz. Herhalde bu konuda ilk konuşacak kişi Cumhurbaşkanı olmamalı diye düşünüyorum. Depremde hasar gördüğü halde tamir edilmedi ise eğer, görevi ihmal söz konusu. Kendini misyoner olarak görüyor ve toplumu yeniden inşa etmek için her fırsatı kullanıyor. ‘200 yıldır kültür ve sanat alanında yeni bir şey yapamadık’ gibi söylemde bulundu. Tam tersine Türkiye’de kültür sanat son 100, 150 yılda gelişti. Benim yorumuma göre burada bir tercih sorunu var. ‘Kültür ve sanat budur’ diyor. Külliye’de büyük bir opera salonu yaptırdığını söylüyor. Hangi Cumhurbaşkanı’nın Saray’ında opera salonu var? Halktan kim gidecek oraya, polis ve jandarma eşliğinde mi gidilir operaya? Tüm bunlar bir toplumun tarihsel kültürel hafızasıyla, birikimiyle oynamaktır. Her alanda bu oyun sahneleniyor.

YOZLAŞMA DERİNLEŞTİ

- Futbolla aranız nasıl? Arda Turan olayını takip edebildiniz mi?

Bir gazetecinin şiddet kullanması hiçbir biçimde kabul edilemez. Hiç kimsenin şiddet kullanmaması gerekiyor. Futbolla aram olmadı. İlk gençlikte voleybol oynuyordum. Futbol gibi sporlara mesafeli durmamın nedeni, paranın ve şöhretin önde olması. Kitlesellik öne çıkmıyor kim parayı çok alıyorsa o öne çıkıyor. O kişi siyaseten de kullanılıyor. Eleştiriye karşı tokat bile atabiliyor. Olacak şey değil. Anadolu kabadayılığı bile değil. Politikacıların sporu kullanmaması gerekiyor. Cumhurbaşkanı Beşiktaş’ı tebrik ediyor ama ‘ben Ferebahçeliyim’ diyor. Kimliklerimizi, eğilimlerimizi sürekli dışa vurmak ne kadar doğru? Batı’da içselleştirme, Doğu’da hep dışa vurma var. Ben sünniyim, aleviyim gibi... Ben yurttaşım, ben insanım öncelikle, indirgeyici kimlikle anılmak istemem. Yurttaşlık, eşitlik ve laiklik kavramlarının sürekli öğütülmesi söz konusu. Demokrasiyi geliştiremememizin bir nedeni...

- Başbakan Binali Yıldırım’ın tahtaya yazı yazamadığını gördünüz mü?

İlkokulda öğrendiğimiz telaffuzlar değişiyor. İlkokulda öğrendiğime göre KHK, kehekedir. Ama kaheka dersen daha iyi olur deniyor. K bir tane H bir tane. Bilmiyorum sayın Yıldırım da böyle bir noktaya mı takıldı. Bu tür fotoğraflar esas olarak toplumdaki yozlaşmalardır. Yozlaşmalar yumağının fazla derinleşmiş ve genişlemiş olmasını ifade ediyor.