İnternet haber sitelerine ‘TİB sopası’

İnternet haber sitelerini Basın Yasası kapsamına alan tasarıda; internet yasaklarını düzenleyen yasayı ihlal eden bir durumun Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından tespit edilmesi durumunda internet sitelerine gazetelere uygulanmayan “basın kartı hakkının ortadan kalkması” ve “resmi ilanın kesilmesi” gibi yaptırımlar öngörülüyor. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), söz konusu düzenlemenin internet sitelerinden duyulan korkuyu gösterdiğini belirterek tasarının eşitlik ve suçsuzluk karinesi ilkelerini ihlal ettiğini bildirdi. TGC, düzenlemeyle TİB’in internet sitelerinin “haber kaynağını açıklamasını” isteyebileceğini bildirdi.

TBMM Adalet Komisyonu’nda görüşülmeye başlanan internet haber sitelerini Basın Yasası kapsamına alan tasarı TİB’in kararıyla uygulanacak yaptırımlar tartışma yarattı. Söz konusu tasarı alt komisyona sevk edilirken TGC konu hakkında hazırladığı ve komisyona sunduğu raporda yasada internet siteleri Basın Yasası içine alınırken gazetelere uygulanmayan yaptırımlara dikkat çekti.

Tasarıyla internet ortamında yayınını sürdüren internet haber sitelerinin, kamuoyunda “internete sansür yasası” olarak tanımlanan 5651 sayılı yasada öngörülen içerik sağlayıcı (internet sitesi) ve yer sağlayıcı (içeriğin bulunduğu sunucu) yükümlülüklerine uyma koşulu getiriliyor. Bununla birlikte internet sitelerine yargı süreci olmaksızın TİB aracılığıyla denetim mekanizması getirilmesi muhalif internet haber sitelerinin baskı altında tutulmasına neden olacak. İnternete sansür yasası kapsamında içeriğin yayından çıkarılmasını gerektiren durumlar nedeniyle kovuşturmaya başlatılması ya da yer sağlayıcılık mevzuatına aykırılığın TİB tarafından tespit edilmesi durumunda internet haber sitelerine yasayla verilecek resmi ilan kesilecek ve basın kartına ilişkin haklar ortadan kalkacak.

Eşitliğe, suçsuzluk karinesine aykırı

TGC’nin raporunda, bu düzenlemenin basılı gazetelerle internet haber siteleri arasında tehlikeli bir ayrım yaptığı belirtilerek “Bu düzenlemenin varlığı internet haber sitelerinden korku duyulduğunu göstermektedir” denildi. Raporda, TİB’in kararıyla internet haber sitelerine yaptırım uygulanmasının anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğu belirtildi. Raporda, bir gazete ile internet haber sitesinin düşünce ve ifade özgürlüğü, haber ve düşüncelerin yayılması açısından aynı konumda oldukları belirtildi. Raporda, TİB’in verdiği karar kapsamında uygulanacak yaptırımların herhangi bir yargı kararı olmaksızın hayata geçmesinin de suçsuzluk karinesinin ihlal edilmesi anlamına geleceği ifade edildi.

TİB haber kaynağını sorabilecek

TİB’e verilen yetkinin sınırsız olduğuna dikkat çekilen raporda, “TİB, internet haber sitelerinden her türlü veriyi isteyebilecek ve internet haber siteleri TİB tarafından bildirilen tedbirleri almak zorunda kalabilecektir. Bir adım ötede internet haber siteleri haber kaynağını açıklamak zorunda bırakılabilecektir” değerlendirmesi yapıldı.