Tarımda yanlışın faturası ağır

Geçen yılı artan maliyetler, düşen üretim, üretim açığının ithalatla kapatılması ve fahiş gıda zamlarıyla geçiren tarım sektörü, 2020’ye de sorunlarla girdi. Sektör temsilcilerine göre, aynı tarım politikaları sürdükçe hem üretimden vazgeçen çiftçiler artacak hem yurttaş yeni zamlara maruz kalacak.

TMMOB Ziraat Mühendisler Odası (ZMO) Başkanı Özden Güngör’ün özetlediği 2019 tarım karnesine ilişkin sonuçlar şöyle:

MALİYETLER VURDU: Tarımsal üretim için gerekli girdi maliyetleri 2019’da yüzde 35-120 arttı. Son bir yılda süt yemi yüzde 35 zamlandı. Çiftçi 2018’de canlı danasının 1 kilo ortalama satış fiyatı ile 13.2 kilo besi yemi alırken 2019’da 10-11 kilo alabildi. Elektrik yüzde 100, zirai ilaç yüzde 70-120 aralığında zamlandı. 

BORÇ KATLANDI: Tarımdaki toplam nakdi krediler 2019 Ocak’ta 102.7 milyar TL iken kasımda 108.3 milyar TL’ye çıktı. Batık kredi miktarı da ocak-kasım aralığında 3.9 milyar TL’den 5.1 milyar TL’ye yükseldi.

ÇİFTÇİ ÜRETİMDEN KOPTU: 2002’de Çiftçi Kayıt Sistemi’ne üye 2.8 milyon çiftçi varken, bu sayı 2019’da 2.1 milyona düştü. Yani son 17 yılda 700 bin kişi üretimden vazgeçti. Son 17 yılda 26.5 milyon hektar olan tarım arazileri 23 milyon hektara indi.

YURTTAŞA ZAM YAĞMURU: Gıda fiyatları 2019’un ilk 11 aylık döneminde yüzde 36.3, son bir yıllık dönemde ise yüzde 39 arttı. Ancak fahiş zamların yaşandığı kuru soğan, patates, biber gibi bazı ürünlerin fiyatları, dönemsel olarak yüzde 100’ü aştı. Yıl genelinde sebze fiyatları, et fiyatlarıyla yarıştı.