Okulda silah korkutuyor: Öğretmen hedefte

İzmir Ödemiş’te 16 yaşında iki öğrencinin tüfekle müdürlerini öldürmeleri, şiddetin okuldaki yansımalarını yeniden gündeme getirdi. Okul çağındaki çocukların silah taşıma oranları her geçen gün artıyor. Şiddet ile mücadelede, önleme modelleri devlet politikası haline getirilmediği müddetçe daha çok çocuğun suç işlemeye devam edeceği vurgulanıyor. Okullardaki rehber öğretmen sayısının çok yetersiz oluşu, bu öğretmenlerin yerini imamların alması, önleme ve izleme mekanizmalarını işlemesi önündeki en büyük engel. Çocukları okuldan uzaklaştırarak, örgün eğitimin dışına çıkmaya zorlamak da sorunu iyice içinden çıkılmaz hale getiriyor. Eğitim Reformu Girişimi’nin “Çocukların Gözünden Okulda Yaşam’’ Araştırması da, çocukların şiddeti kanıksadığını ortaya çıkarmıştı.

Caydırıcı değil

Suça sürüklenerek çocuk adalet sistemine giren çocuklara destek verilerek topluma kazandırılmaları amacıyla çalışmalar yürüten Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı (TCYOV) Başkan Yardımcısı avukat Selmin Cansu Demir, çocukların, bireysel, ailesel ve çevresel nedenlerle suç ile ilişki kurduklarına dikkat çekerek, “Bu nedenler, dürtüsellik, öfke kontrol ve muhakeme yeteneklerinin yetişkinlerden farklı olması gibi ergenlik dönemi özellikleri ile birlikte değerlendirildiğinde, çocuklar suç konusu edilen cok sayıda uyumsuz davranışlar sergileyebiliyor’’ dedi.

Bu şekilde davranan çocukların okuldan uzaklaştırılması, hapsedilmesi gibi cezalandırma yöntemlerinin çocuklar üzerinde caydırıcı bir etki yaratamadığını vurgulayan Demir, şöyle devam etti:

“Aksine çocuğu seçeneksizliğe sürüklüyor ve çocuk okulsuz kaldığında ya da hapsedildiğinde o suçun genellikle daha ağırını işliyor.

Bu çocukların daha önce okula silah ile geldikleri, silahla başka arkadaşlarını tehdit ettikleri biliniyor. Daha bu ilk aşamada içinde bulundukları aile ve çevre koşulları araştırılmalı ve ihtiyaç duydukları destek çalışmaları yapılmalıydı. Eğer çocukları şiddet eylemlerinden uzak tutmak istiyorsak hepimizin şu soruyu sorması gerekiyor; bu çocuklar silah taşımayı günlük hayatının bir parçası haline nasıl getirdi?’’

Daha çok suç işlenecek

Türkiye’de bireysel silahlanmanın ve okul çağındaki çocukların silah taşıma oranlarının her geçen gün arttığına dikkat çeken Demir, “Şiddet ile mücadelede, önleme modelleri devlet politikası haline getirilmediği müddetçe daha çok çocuk suç işlemeye devam edecektir. Barış kültürünün ve şiddetsiz iletişimin yaygınlaştırılması bir eğitim hedefi olmalı ve her okulda rehberlik servisleri tarafından hayata geçirilmeli. Ayrıca çocukların ihtiyaçlarına ve yararlarına uygun hizmet modelleri geliştirilmeli. Örneğin çocuğun okul dışında vaktini geçirebileceği, eğitsel sosyal etkinliklere katılabileceği, psikolojik ve hukuki destek alabileceği Gençlik Merkezi, çocukların suç ile ilişki kurmasını önleyici bir model olarak 20 yıldır vakfımız tarafından İstanbul Kadıköy’de uygulanıyor’’ diye konuştu.

Hem kurban, hem fail

Sosyolog Sevgi Özkan, çocukların, şiddetin kurbanı da faiili de olmaya devam ettiklerini belirterek, “Evde, sinemada, internette, sosyal medyada, televizyonda, bilgisayar oyunlarında, yakın ve uzak insani çevre etkileşimlerinde rol modeli bulmakta sıkıntı çekmedikleri şiddeti, kaçınılması gereken bir tavırdan çok, kaçınılmaz bir ifade dili olarak benimseyen nesiller yetişiyor’’ dedi.

Okullardaki şiddetin de aile içi şiddetin de, akran zorbalıklarının da arttığına dikkat çeken Özkan, şunları söyledi:

“Okullarda rehberlik yapan psikolojik danışmanların işlevi gün geçtikçe daha önem kazanmakta. Psikolojik danışmanların öğrenciler aileler ve tüm okul katılımcıları açısından değeri anlaşıldıkça bazı şiddet eğilimleri önlenebiliyor. Suç işleyen çocukların cezalandırılmasının önemi çok iyi algılanması gereken ve şiddet kadar önemli bir konu.”