İngiltere basınında ABD-İran gerilimi: 'Trump uçurumun kenarından geri adım attı'

ABD ile İran arasında, İranlı general Kasım Süleymani'nin öldürülmesi ile tırmanan gerginlik, İran'ın Irak'taki ABD hedeflerini vurmasının ardından iki taraftan da gelen ölçülü açıklamalarla yatışmaya başladı.

İngiltere gazetelerinde çatışma yatışmış olsa da, ABD-İran geriliminin Irak ve vekalet savaşları üzerinden süreceği yorumları yapılıyor.

Financial Times: Trump uçurumun kenarından geri adım attı

Financial Times gazetesi, ABD Başkanı Donald Trump'ın dün Beyaz Saray'da "ulusal güvenlik danışmanları eşliğinde" yaptığı basın açıklamasında daha sakin bir ton kullandığını ve ABD'nin İran'ın füze saldırılarına bir askeri karşılık vermesi olasılığının düşük olduğunu yazıyor.

Gazete Trump'ın açıklamalarını, 5 gün yüksek seyreden tansiyonun ardından "geri çekilme" olarak niteliyor.

Financial Times'ın görüşünü aldığı uzmanlar, askeri çatışma durmuş olsa bile Washington ile Tahran arsındaki karşılıklı meydan okumanın henüz sonlanmaktan çok uzak olduğu yorumunu yapıyor ve "Topyekün bir savaştan kılpayı kurtulunmuş olunabilir ama önümüzdeki yol çok tehlikeli" diyor.

Gazete İran'ın ABD'ye füze saldırısıyla verdiği doğrudan cevabın da Tahran'ın "dikkatli hesap yapma kapasitesini ispatladığını" ifade ediyor.

İran'ın can kaybından özellikle kaçındığı iddiasının doğru olup olmadığı bilinmezken, füze saldırılarının ABD açısından öngörülebilir olduğu, bu nedenle saldırı anında hedef alınan üslerdeki askerlerin sığınaklarda bulunduğu ve can kaybı olmamasının gerilimin tırmanmasını önlediği aktarılıyor.

Ancak Financial Times, ABD askeri bir eylem yapmayacak olsa da, bölgeye yakın zamanda huzurun gelmesinin çok zor olduğunu belirtiyor ve Tahran'ın, ABD'nin artıracağı yaptırımlara cevaben, bölgedeki vekalet savaşını sürdüreceğine dikkat çekiliyor.

Gazeteye göre Irak'ın ABD askerlerini ülkeden kovma kararı da ABD için gerçek bir tehdit oluşturuyor.

https://www.youtube.com/watch?v=eooYSTR6BZw&feature=youtu.be

Patrick Cockburn: İran çatışmasızlıktan faydalanmanın yollarını arayacak

Orta Doğu uzmanı gazeteci Patrick Cockburn'ün Independent'taki yazısı "Tahran çatışmasızlıktan faydalanmanın yollarını arayacak" başlığını taşıyor.

Cockburn İran'ın füze saldırılarının ve Trump'ın açıklamalarının krizi yatıştırma mesajı taşıdığını belirtiyor ancak "Bu İran'ın daha sonra cevap vermeyeceği anlamına gelmiyor" diyor.

Cockburn İran'ın bunu kontrol ettiği gruplar aracılığıyla yapabileceğini ya da daha önce Suudi Arabistan'daki petrol rafinerilerine yaptığı drone'lu saldırılar gibi ABD'nin müttefiklerine yönelik saldırılar düzenleyebileceğini savunuyor.

Cockburn'ün yazısı şöyle devam ediyor:

"İran bu suikasti kendi siyasi çıkarına kullanmanın yollarını arayacak, bunu da muhtemelen Irak üzerindeki etkisini artırarak ve üçüncü gruplar üzerinden yapacak. Irak hükümetinden 5200 ABD askerini ülkeden çıkarmalarını isteyecek. [...] ABD askerleri Irak'ta kalsa bile, neredeyse bir rehin statüsünde olacaklar çünkü çoğu Irak askeri üslerinin içinde savunulamaz yerleşkeler içindeler."

"Irak ordusunun ABD askerlerini koruma isteği ise şüheli. Bunu geçen hafta İran yanlısı paramiliter güçler Yeşil Bölge'deki ABD Büyükelçiliği'ne girdiğinde de gördük."

Guardian: Avrupa rahat bir nefes aldı

Guardian, Trump'ın tansiyonu düşüren kounşması sonrası Avrupa'nın da rahat bir nefes aldığına dikkat çekiyor.

Ancak gazeteye göre Trump'ın konuşmasında Avrupa'yı zor durumda bırakan mesajlar da var. Trump Fransa, İngiltere ve Almanya'dan, İran'la 2015'te yapılmış olan nükleer anlaşmadan, ABD gibi çekilmelerini istedi.

Guardian Avrupa'nın ABD ile birlikte İran ile yeni bir nükleer anlaşma imzalamaya hevesli olacağını ancak anlaşmanın nasıl olacağına dair aralarındaki görüş farklılıklarının sürdüğünü belirtiyor.

Julian Borger ise Guardian'daki analiz yazısında İran'ın füze saldırılarında özellikle can kaybından kaçındığı görüşünü savunuyor ve "İran, kazanamayacağı bir savaşı tetikleyecek bir cevap vermezdi" diyor.