Putin: İdlib'de güvenli bölge geçici bir önlem

<video:1248253>

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ve İran Devlet Başkanı Ruhani Soçi'de düzenlenen Dördüncü Üçlü Zirve Toplantısı'nda bir araya geldi. Liderler, Soçi'deki üçlü zirvenin sona ermesinin ardından açıklama yaptı. Liderlerin açıklamalarından satır başları: 

<haber-dikey:1246447,1246617,1229827,1229690,1225950,1222300>

PUTİN'İN AÇIKLAMALARI

"İdlib'de silahsızlandırılmış bölge kurulması geçici bir önlem"

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Suriye konusunda atılan adımlara ilişkin "Suriye'de barışın sağlanması ve Suriye'nin yeniden inşa edilmesi için gerekli sürece Rusya, Türkiye ve İran sayesinde ulaşılmıştır" ifadelerini kullandı.

Putin, "Suriye'de ateşkesin sağlanması terörle mücadeleye bir zarar vermemelidir. Görüşmede Türkiye'yle yaptığımız İdlib mutabakatını değerlendirdik. İdlib'de silahsızlandırılmış bölge kurulması geçici bir önlem. Bu bölgede teröre tamamen son verilmeli" dedi.

Putin, "Ana amaç Suriye’nin toprak bütünlüğünü korumak olmalıdır. Bu İdlib bölgesi için de Fırat’ın doğusu için de geçerlidir" dedi.

''ABD'nin çekilmesi olumlu sonuçlar doğuracak''

Zirve sırasında ABD'nin Suriye'den çekilmesini değerlendirdiklerini belirten Putin, "Bu adımın olumlu sonuçlar doğuracağı konusunda Erdoğan ve Ruhani'yle hemfikiriz. Bunun, meşru hükümetin kontrolü tamamen sağlamasının gerektiği Suriye'de istikrarı sağlamaya katkı sunacağını düşünüyoruz" dedi.

RUHANİ'NİN KONUŞMASINDAN SATIR BAŞLARI

Putin'in ardından söz alan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, öncelikle zirve için Putin'e teşekkür etti. Ruhani, "Ortak amacımız terörizmle kesin mücadele ve yeni anayasanın yazılması, demokratik bir ortamın sağlanmasıdır" dedi.

Ruhani, İdlib'deki teröristlerin çıkarılması gerektiğini vurguladı ve "Suriye tek millete aittir, iki millet değil. Bugünkü toplantıda Suriye'nin toprak bütünlüğüne vurgu yaptık. ABD fiziki olarak da Suriye'den çekilmeli" diye konuştu.

Ruhani ayrıca "ABD, IŞİD'lilerin bir kısmını Afganistan'a aktarıyor. Orta Asya ve diğer bölgeler için çok tehlikeli olabilir" ifadesini kullandı.

Suriye Hükümeti ile iş birliği vurgusu

Fırat'ın kuzeyi ve doğusundaki bölgelerde Suriye hükümetinin kontrolünü artırması gerektiğini belirten Ruhani, Türkiye'nin Suriye'ye ilişkin kaygılarına değinerek, şunları söyledi:

"Türkiye hükümetinin de endişeleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bu endişeleri anlıyoruz ancak Suriye hükümeti ile iş birliğinin bu kaygıları gidermenin en sürdürülebilir yol olduğuna inanıyoruz. İran tarafından da desteklenen 1998 yılında Suriye ve Türkiye arasında imzalanan Adana Anlaşması, her iki tarafın endişelerini gidermeyi sağlayabilir. İran, geçmişte olduğu gibi Rusya ile Suriye ve Türkiye arasında ara buluculuk rolünü üstlenebilir. Suriye hükümetinin rızası olmadan atılacak her adımın ülkedeki krizi daha da karmaşık hale getireceğine inanıyoruz."

ERDOĞAN'IN AÇIKLAMASINDAN SATIR BAŞLARI

"Terör örgütleri kaybetmeye mahkumdur"

Ruhani'nin ardından söz alan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sözlerine Putin'e ev sahipliği ve misafirperverliği için teşekkür etti. Erdoğan, "34 yıldır terörle mücadele eden bir ülke olarak İranlı kardeşlerimizin acısını çok iyi anlıyoruz. Terörün sonu hezimettir. Gerek ülkemizi, gerekse İran'ı hedef alan terör örgütleri eninde sonunda kaybetmeye mahkumdur" dedi.

Suriye'de ateşkesin sağlanmasının ana gündem maddeleri arasında olduğunu söyleyen Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti:

"Suriye halkı son 8 yılda yeterince acı çekti, ciddi bedeller ödedi. Ne İdlib'de ne de Suriye'nin başka bölgelerinde yeni insani krizlerin yaşanmasını istiyoruz. İdlib'de sükunetin muhafazası için olağanüstü çaba harcıyoruz. İdlib muhtırasıyla üzerimize düşeni yapmaya devam edeceğiz."

Erdoğan, “Suriye’de krizinde çözüm umutları hiç bu kadar filizlenmişti. Denizi geçtik derede boğulamayız” dedi.

Bir gazetecinin “İdlib’in geleceğinin ne olacağı” sorusu üzerine Erdoğan, “Fırat’ı doğusu ve İdlib’in temizlenmesi ve Suriye hükümetine geri verilmesi gerekiyor. Kürt halkı da Suriye’nin bir parçası olarak Suriye’nin geleceğinde yetki sahibi olması gerekiyor” yanıtını verdi.

''ABD’nin çekilme kararı yalnızca Trump’a ait''

Erdoğan, ABD’nin Suriye’den çekilme kararının yalnızca ABD Başkanı Donald Trump’a ait olduğunu, Trump’ın çalışma arkadaşlarının ABD Başkanı ile aynı fikirde olmadığını belirtti. 

Erdoğan, "Soçi Zirvesi'nin beşincisini Türkiye'de yapacağız." dedi.

 <haber-dikey:1248191>

LİDERLERDEN ZİRVE ÖNCESİ AÇIKLAMALAR

Toplantı öncesi yapılan basın toplantısında ise  ilk olarak Rusya Devlet Başkanı Putin söz aldı. Putin'in konuşmalarından satır başları:

"Anayasal komite için büyük çaba sarf edildi. Çalışmaya başlaması çok önemli. İdlib'de nihai çözüm bulmamız çok önemli. 3 ülkenin gerekli adımları atması ve terörü tamamen ortadan kaldırmaları gereklidir. Ateşkes İdlib'deki teröristler için mazeret olamaz. Suriye'nin kuzey doğusundaki durumu da görüştük. ABD'nin asker çekme kararını da görüştük. Sayın Erdoğan ile yaptığımız fikir alışverişinde Suriye'nin toprak bütünlüğü konusunda hemfikir kaldık."

"BM'nin daha aktif bir rol oynamasını beklemekteyiz. Dünya ülkeleri şart olmadan destek olmalı. Görüşmelerin Suriye'nin toprak bütünlüğüne katkı sağlayacağını düşünüyorum."

Putin'in ardından İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani açıklama yaptı. 

Ruhani'nin konuşmasından satırbaşları şöyle:

"Sadece Suriyeliler kendi kaderlerine karar vermeli. Şu ana kadar ateşkes için büyük çabalar gösterdik ve büyük ölçüde başarılı olduk. Savaşı sona erdirdik. İstikrarı ve barışı sağlamış durumdayız."

"Suriye için çabalarımıza devam edeceğiz. Son derece önemli bir görüşme yaptık. Kararlarımızın amacı Suriye halkına yardımcı olmak. Dış müdahale olmaksızın Suriye halkının amaçlarına kendilerinin ulaşmasını sağlamaya çalışıyoruz. Amacımız, tüm terör örgütlerini ortadan kalkdırmak ve diyalogun geliştirilmesi ve anayasanın yenilenmesi ile sığınmacıların evlerine dönmesi olacaktır. Terörden kurtulmuş birleşik Suriye'nin önemine vurgu yaptık. Suriye'nin bütün çocukları ulusal haklarını kullanabilmeli. Suriyeliler kendi kaderlerine karar vermeli. İçişlerina müdahale yapılmamalı. Ateşkes için büyük çaba gösterdik ve büyük oranda başarılı olduk."

"Savaşı sona erdirdik ve sınırlı bölgeler haricinde barışı sağlamış durumdayız. Uluslararası hukuk çerçevesinde bunu yapmak için elimizden gelen çabayı göstermeye devam ediyoruz. Ülkelerimiz arasındaki işbirliği; bir yandan da Suriye'nin ulusal sınırlarını ve toprak bütünlüğünü korumaya yardımcı oldu, diğer yandan ülkenin aydınlığa kavuşması için faydalı olduk ve barışın sağlanmasına katkı sağladı. Maalesef ABD hükümeti Suriye'deki terör gruplarını kullanarak amaçlarına ulaşmaya çalışıyor."

TÜRKİYE'YE 'SURİYE' MESAJI

"En iyi çözüm Suriye'deki merkezi hükümet olacaktır. Suriye ve Türkiye arasında yapılmış anlaşmalar, bu konuda atılacak adımlardan birisi olabilir. İran Rus dostlarımızla birlikte Suriye ve Türkiye arasındaki dostluğun tesisi için çalışmaya hazırdır. Atılacak her türlü adımın Suriye'deki durumu karıştırmasından endişe etmekteyiz. Yeniden inşaya başlamak için çalışmalar başlatılmalı."

"Sığınmacıların evlerine geri dönmesi konusu da son derece önemli. Bu krizin sona ermesi için yeni düşmanlık yerine Suriyelilerin hayatını yeniden inşa etmesi ve hukukun üstünlüğü yeni bir adım olacaktır. Üçlü görüşmelerin yanı sıra Cenevre'deki görüşmeler de çok önemlidir."

"BM'nin adımları başarılı olmamış ve yeni bir Suriye Özel Temsilcisi atanmıştır. Suriye'deki barışın devamı için amaçlanan dış müdahaleler olmaksızın bunların gerçekleştirilmesi ve toprak bütünlüğü çok önemlidir. İçişlerine karışılmamalıdır. Her türlü teröre karşı mücadele gerçekleştirilmeli. Dış güçlerin Suriye'deki ABD güçlerinin ülkeden ayrılması gereklidir. İsrail'in siyonist rejiminin işgalini sona erdirmesi için baskı yapılmalı."

ERDOĞAN: SURİYE HALKI KALICI ÇÖZÜM BEKLİYOR

Putin ve Ruhani'nin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Suriye halkı bizden sevindirici haberler bekliyor. Provokasyonlara rağmen Astana ruhunu muhafaza ettik" dedi.

Erdoğan şöyle devam etti:

"8 yıldır bomba ve silahların gölgesinde hayata tutunmaya çalışan Suriye halkı kalıcı çözüm konusunda haber bekliyor bizden. 4 milyona yakın Suriyelinin Türkiye'de misafir edildiğini düşününce vatan hasretiyle yanan Suriyeliler evlerine dönmek için gün sayıyor. Siyasi sürecin ilerletilmesi, atreşkesin tahkimi ve terör konusunda önemli mesafeler aldık. Görüş ayrılıklarına ve aramızı açmaya çalışmalarına rağmen Astana ruhunu kararlılıkla ifade ettik."

"Sahada birçok olumlu gelişmeye bu platform imza atmıştır. Biz nasıl akan kanı durdurmak için mücadele veriyorsak başkaları da sürmesi için çalışıyor. Bu çevrelere bekledikleri fırsatı vermedik. Önümüze çıkartılan engelleri diyalog yoluyla aşmayı başardık. Türkiye olarak Suriye halkının en zor zamanlarında yanında olduk. Şu ana kadar 35 milyar dolar gibi bir yardımı mültecilere her alanda yaptık."

"Suriye'nin bir an önce huzura kavuşması için elimizden geleni yaptık ve devam ediyoruz. Bugün bir kez daha umutlarını bu toplantıya bağlamış kardeşlerimize müjdeler vereceğimize inanıyorum."