İstanbul’u rahat bırakın

Taksim yayalaştırma projesi kapsamında 2 yıl önce başlatılan çalışmalar hızla devam ediyor. Bu kapsamda, Taksim Meydanı ile Gezi Parkı’nı birleştirme çalışmaları başlatıldı.

Danıştay, Topçu Kışlası’nın önünü açtı

Danıştay 6. Dairesi, Gezi Parkı’na Topçu Kışlası yapılmasını ve ağaçların kesilmesini içeren, bu nedenle Türkiye çapında direnişe neden Taksim Yayalaştırma Projesine ilişkin geçen yıl verdiği iptal kararını oyçokluğuyla kaldırdı.

İstanbul 1. İdare Mahkemesi’nin iptal kararını bozan Danıştay 6. Dairesi, yerel mahkemeden “uzman yeni bir heyetle mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması ve İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nin daha önce verdiği yürütmeyi durdurma kararının kesinleşmesinin beklenmesi suretiyle” davada yeniden karar verilmesi gerektiğini vurguladı. Danıştay kararıyla, İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nin Gezi Parkı’nda Topçu Kışlası yapımına olanak veren kararın iptal istemini reddettiği ortaya çıktı. İptal kararının, Danıştay’a geçen yıl sonunda yapılan toplu üye ataması sonrasında dengelerin hükümet lehine değişmesinin ardından gelmesi dikkat çekti.

İstanbul 1. İdare Mahkemesi, “Beyoğlu İlçesi, Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesine ilişkin” imar planı değişikliklerini, 6 Haziran 2013’te iptal etmişti. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin itirazını değerlendiren Danıştay 6. Dairesi, 29 Nisan 2014’de iptal kararını onadı. Ancak belediye, Danıştay 6. Dairesi’ne başvurarak karar düzeltme istedi. Normalde bu yol, istisnai olarak kullanılıyordu ve yüksek yargı maddi hata yapılmadığı sürece karar düzeltme taleplerini reddediyordu.

Yeni bilirkişi

Ancak Danıştay 6. Dairesi’nin karar düzeltme talebini 31 Mart 2015 tarihinde kabul ettiği ortaya çıktı. Cumhuriyet’in ulaştığı karara göre Danıştay 6. Dairesi, daha önce Taksim Yayalaştırma Projesine ilişkin verdiği iptal kararını kaldırarak davanın esasına girdi. Daire, İstanbul 1. İdare Mahkemesi’nin verdiği iptal kararının bozulmasına oy çokluğuyla karar verdi. Kararda, uzman yeni bir heyetle yeni bir keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmasını isteyen daire, İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nin 21 Şubat 2014’te verdiği kararın söz konusu uyuşmazlığa etkisinin olacağını belirterek bu kararın keşinleşmesi gerektiğine hükmetti.

Kışla’ya onay

Kararda, kesinleşmesi beklenen kararın ne olduğuna da yer verildi. Buna göre, İstanbul 6. İdare Mahkemesi, Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’nun Topçu Kışlası’na onay veren kararının iptaline ilişkin istemi reddetti.

Kışla kültür varlığı

Kararda, Taksim Topçu Kışlası’na örtülü destek verildi. Plan notlarında 1. grup taşınmaz kültür varlığı olarak Taksim Kışlası’nın yer almasına değinilen kararın gerekçesinde, 2863 sayılı Kültür ve Taibat Varlıklarını Koruma Kurulu Kanunun 6. maddesinde “tarihi kışla”ların da korunması gereken taşınmaz kültür varlıkları olduklarının “hiçbir yoruma mahal bırakmayacak şekilde açıkça belirtildiği” anlatıldı. Karara başkan Habibe Ünal ve üye Ünal Demirci muhalefet etti.

Tarihi yarımada için tarihi kararlar

İstanbul 2. İdare Mahkemesi, tarihi yarımadayı imara açan koruma amaçlı uygulama planındaki 61 maddeden 37’sini iptal etti. Yedikule Bostanları’ndan Kumkapı’ya kadar pek çok alanda yapılaşma engellenmiş oldu. Sirkeci Garı alanının ise kültürel amaçlı kullanılmasına karar verildi.

İstanbul 2. İdare Mahkemesi “Tarihi Yarımada’yı” ilgilendiren Binlik Koruma Amaçlı Uygulama Planının İptali istemiyle açılan davada, 61 konu başlığından 37’sine yürütmeyi durdurma, 7’sine ise kısmen yürütmeyi durdurma karar verdi. 24 Nisan 2015’te verilen yürütmeyi durdurma kararının ana başlıkları arasında Avrasya Tünel Geçişi’nin bağlandığı Kennedy Caddesi, Tarihi Yarımada trafiğini yoğunlaştıracağı öngörülen ulaşım kararları, AVM ve otel yapılması amaçlanan Topkapı İETT Garajı, Kumkapı Balık Hali’nin marina olmasına ilişkin planlar yer alıyor. Kararlardan bazıları şöyle:

* Tarihi Yarımada bölgesindeki araç trafiği ve sahil şeridinde yer alan Kennedy Caddesi’ne ilişkin ulaşım kararlarında oy çokluğuyla yürütmenin durdurulmasına karar verildi. Hazırlanan ulaşım planlarının Tarihi Yarımada’nın gerçekliğinden yola çıkılarak değil, metropol kentin ulaşım taleplerine göre belirlendiğinin ifade edildi.

Avrasya tünel geçişi

* Tarihi Yarımada’ya bağlanacak Avrasya Tünel Geçişi’ne ilişkin “Tarihi Yarımada’nın silüetinin korunması kaygısından çok, Avrasya Tüneli vasıtasıyla trafik akış hızının arttırılmasının amaçlandığı” tespitinde bulunuldu.

* Topkapı İETT Garajı’nın bulunduğu alana ilişkin, oy birliğiyle yürütmenin durdurma kararı verildi. CHP’nin dava dilekçesinde yeşil alan olarak kullanılması talebinde bulunmuştu.

* Avrasya Tüneli geçiş güzergâhı üzerinde olduğu gerekçesiyle yıkılan Kumkapı Balık Hali’nin marina olarak düzenlenmesine ilişkin kararın yürütmesi durduruldu.

* Dünya mirası listesinde yer alan ve Yedikule’den Ayvansaray’a kadar uzanan kara surları koruma bandında yapılacak işlemler için yürütmeyi durdurma kararı verildi.

Kültür alanı olacak

Kısmen yürütmeyi durdurulan yerler arasında Sirkeci Tren İstasyonu, Yedikule TCDD Atölyeleri, Yedikule Gazhanesi, Fatih bölgesi geneline inşa edilecek otoparklar, Sur içinde kalan öğrenci yurdu ve meslek okulları gibi maddeler de var. Mahkeme, Sirkeci Tren İstasyonu’nun kültürel amaçlı kullanılması yönünde karar verdi. Yedikule TCDD Atölyeleri ve Gazhanesi için ise yeni yapılaşmaya izin verilmezken, mevcut alanın turizm ve kültür alanı olarak düzenlenmesi yönünde karar verildi.