Kopyala-yapıştır ÇED raporu: İzmir'deki Karadeniz!

İzmir Aliağa’daki İzdemir Termik Santralı için skandal bir ÇED raporu verildi. “Kopyala-yapıştır” yöntemiyle düzenlendiği anlaşılan raporda, “Proje sahası olan İzmir ili, Aliağa ilçesinin içerisinde bulunduğu Karadeniz Bölgesi’nde toprak pH’ı genellikle 7-8 arasında değişiklik göstermekte olup...” ifadesine yer verildi. Karadeniz’deki bir projeden kopyalanan ve İzmir Valiliği’nin de olumlu bulduğu rapora karşı çevreci kuruluşlar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvurdu.

Termik santral için verilen ÇED olumlu kararına karşı 109 kişi ve kurum dava açmıştı. İzmir 5. İdare Mahkemesi, 26 Ekim’de raporu iptal etti. Ancak bu kararın “mürekkebi kurumadan”, hatta taraflara tebliğ bile edilmemişken, 2009/7 sayılı genelge kapsamında yeni ÇED raporu verildi. Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP), avukatları Ömer Erlat, Arif Ali Cangı ve Murat Obay aracılığıyla son rapora da itiraz etti. Bakanlığa sunulan dilekçede, santralın ÇED raporu alınmadan kurulup işletildiği, bunun da yasalara aykırı olduğu vurgulandı.

Dilekçede, “Proje uygulandığına ve işletme faaliyetine devam ettiğine göre çevre ve insan sağlığı üzerinde yarattığı etkiler gerçekleşmiş durumdadır. Bu durumda ÇED raporlarının işletme faaliyete geçmemiş gibi bir varsayım üzerinden düzenlenmesi değil de fiilen projenin yaratığı etkilerin incelenmesi gerektir. Zeytinlik sahaların bulunduğu alanın kül ve cüruf depolama alanı olarak belirlenemeyeceği yüksek mahkeme hükmüyle sabittir. Ancak, ÇED raporu hâlâ aynı yerde, zeytinlik alanların içinde atık depolama alanı öngörmektedir. ÇED raporu açıkça yüksek mahkeme kararına aykırıdır. Eski raporlardaki mahkeme kararıyla belirlenen eksiklikler, bu raporda da yer almaktadır” denildi. 

Ciddiyetsiz rapor

ÇED raporunun özgün bir çalışma olmadığı, Karadeniz bölgesindeki bir rapordan “kopyala-yapıştır” yöntemiyle çoğaltıldığı kaydedilen dilekçede, şu görüşlere yer verildi: “Raporun 321. sayfasında aynen ‘Proje sahası olan İzmir İli, Aliağa İlçesi’nin içerisinde bulunduğu Karadeniz Bölgesi’nde toprak pH’ı genellikle 7-8 arasında değişiklik göstermekte olup, Türkiye topraklarında bölgelere göre pH dağılımı Tablo V.2.19.1’de verilmiştır’ ifadesine yer verilmiştir. Ege Bölgesi’nin verimli tarım topraklarını açıkça tehdit eden bir proje için hazırlanan böylesine ciddiyetsiz bir raporun reddi gerekir.”