Biri bizi gözetleyecek

İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Özgür Uçkan, hükümetin Türkiye’deki Twitter yasağını Tunus, Mısır, Libya, Suriye’deki uygulamalara benzeterek Twitter’a erişimin engellenmesinin ardından yeni internet yasasıyla hukuki temeli atılan ve henüz altyapı hazırlıkları süren IP temelli engelleme ve DPI temelli gözetim sisteminin sırada olduğunu belirtti. Uçkan, “Twitter engellemesinin Başbakan’ın konuşmasından sonra gelmesi, elbette tesadüf değil ve (çoğu Twitter üzerinden) sızan ses kayıtlarındaki panik ölçerden bunun pekâlâ da bir panik butonu olduğu anlaşılıyor” diye konuştu.

İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde bilgi ekonomisi, ağ ekonomisi gibi konularda ders veren; pek çok kurum ve kuruluşa bilişim danışmanlığı yapan Öğretim Üyesi Dr. Özgür Uçkan, bazı mahkeme kararlarına dayanılarak Twitter’a erişimin tamamen engellenmesini Cumhuriyet’e değerlendirdi. Uçkan, hükümetin Twitter’a erişimi engellemesini, hem “panik butonuna” hem de “engelli koşudaki çıta yükseltme oyununa” benzettiğini ifade etti. Uçkan, şunları söyledi.

“Sırada Facebook, geri kalan sosyal medya ve interneti engellemek var... Tabii çıtalardan birine takılıp iki seksen uzanmak da var. Önce Tunuslu Bin Ali, sonra da Mısırlı Mübarek de bu yollardan geçti, bu koşuyu koştu. Hızlandırılmış Kaddafi koşusunu da unutmayalım. Emniyetin güvenlik sistemlerine giren çıkan belli olmuyor, borsa çökerken muhalifler tweet atıp durmaya devam ediyor, üstelik bunlar aynı anda şu kadar dile çevriliyordu. Radyo vericisinden ve eski faks makinelerinden bile internete girilebilir hale gelmişti. Mübarek’e yöneltilen en büyük suçlamalardan birinin interneti keserek ülke ekonomisini oldukça ciddi bir zarara uğratması olması da tarihin ironisidir.”

‘Uygulamanın dibi IP temelli engelleme olacak’

Twitter’a erişim engellenmesinde BTK ve TİB’in aklına bir mahkeme kararı geldiğini belirten Uçkan, bu kurumların uygulamanın dibine vurarak erişimi tamamen engellediğini ifade etti. “Uygulamanın dibinin” henüz hazır edilmediğini kaydeden Uçkan, “Uygulamanın dibini galiba henüz hazır edemedikleri IP temelli engelleme sistemini devreye sokup halkı ve kullanıcıları DNS değiştirme sıkıntısından arındırabildikleri zaman bulacaklar” dedi.

‘DPI temelli gözetim hazırlığı var’

İnternet servis sağlayıcıların henüz DPI (derin veri sorgulama) üzerinde çalışan bir sistemi devreye sokamadıklarını belirten Uçkan, son çıkan torba yasada yer alan internet yasasıyla ilgili maddeler ve zorunlu hale getirilen Erişim Sağlayıcıları Birliği’nin arkasında tüm uluslararası veri koruma ve mahremiyete aykırı olan DPI temelli gözetim sistemini hukuku uydurmak olduğunu belirtti. DPI temelli gözetim sisteminin tüm uluslararası kuruluşlar, birlikler ve ülkeler tarafından kınandığına dikkat çeken Uçkan, “Elbette sosyal medyaya yönelik bu tür baskıcı engelleme girişimlerinin otokratik ülkelerde görüldüğünü, herhangi demokratik bir ülkede bu tür bir uygulamanın pek çok sosyal, ekonomik, teknik, hukuki nedenden ötürü böyle kör kör parmağım gözüne yapılamadığını da eklemek gerek. Bunlar Suudi Arabistan, İran, Çin, Kuzey Kore, Myanmar, Bahreyn, Suriye gibi ülkelerde görülüyor, her zaman da başarıya ulaşmadığı görülüyor” diye konuştu.