‘Üstad’larına bile sansür

Ankara Devlet Tiyatrosu (DT) ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları (İBBŞT) tarafından bu yıl sahneye taşınan Necip Fazıl Kısakürek’in “Para” adlı oyununun 5. perdesi “esrar” nedeniyle sansürlendi. Oyunun sansürlenen 5. perdesi, bir banka patronunun yaşadığı trajik olayların ardından “esrar kahvesine” düşmesi ve çok fazla “esrar içmesi” nedeniyle ölümünü anlatan, “ahlak ve ahlaksızlık” kavramlarını sorguluyor. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın bundan 2 yıl önce tiyatroların özelleştirilmesine yönelik açıklamalarının ardından Başbakanlık, DT Genel Müdürlüğü’ne, “Repertuvarınızda Nâzım Hikmet’in oyunları var, neden Necip Fazıl’ın oyunları yok?” sorusunu yöneltmişti. DT Genel Müdürlüğü söz konusu durumun ardından bu yıl Necip Fazıl Kısakürek’in “Para” adlı oyununu sahneye taşıdı. Aynı oyun, İBBŞT tarafından da sahneleniyor. Ancak oyunun, bir banka patronunun yaşadığı trajik olayların ardından “esrar kahvesine” düşmesini ve çok fazla “esrar” içmesi nedeniyle yaşamını kaybetmesini anlatan 5. perdesi her iki tiyatro tarafından sansürlendi. 5. perde zaten diğer perdelerde anlatılıyormuş! İBBŞT dramaturglarından Özge Ökten, oyunun broşüründe bu perdenin neden kaldırıldığını “Para” başlıklı yazısında, şu ifadelerle anlattı: “Piyeste bulunan 5. perdenin sahnelediğimiz yorumda bulunmayışının nedeni piyesin bu parçasına ilişkin kimi bölümlerin dramaturji çalışmasıyla zaten piyesin diğer kısımlarında kullanılmış olmasıdır. Piyesin dramatik akışının ve söylemek istediği sözün 4. perdeye kadar anlam olarak tamamlanıyor oluşu da 5. perde tasarrufumuzda bir başka önemli etkendir. Her dönem geçerliliğini koruyantemasıyla ‘Para’, yıllarca eskimeyecek bir piyes olarak tiyatro eserleriarasındaki yerini her zaman koruyacaktır.” ‘Üstadınız dahi tiyatroya sığmıyor!’ Ankara DT ve İBBŞT’de son perdesi sansürlenen “Para”yı CHP Eskişehir Milletvekili Süheyl Batum’un da TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu
sırasında Bakan Ömer Çelik’e yazılı olarak sorduğu öğrenildi. Batum’un Çelik’e, “Muhafazakâr sanat söyleminizin tiyatrodaki temsilcisi olduğunu ilan eylediğiniz Necip Fazıl Kısakürek’in Ankara DT’de oynanmakta olan ‘Para’ adlı oyununun meyhanede geçen 5. perdesi sansürlenmiş, oyundan bütünüyle çıkarılmıştır. Bu nasıl bir muhafazakâr sanat anlayışıdır ki üstadınız Necip Fazıl Kısakürek’i dahi oraya sığdıramıyor, onu sansürleme ihtiyacı hissediyorsunuz!” dediği kaydedildi. Bakan Çelik ise Batum’un söz konusu sorusunu yanıtsız bıraktı.