"En az küresel ısınma kadar tehlikeli"

Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ergün Pehlivan, çevre kirliliğinin, çevreyi meydana getiren doğal varlıkların; insan, hayvan, bitki yaşamına zarar verecek şekilde değişmesi anlamına geldiğini belirtti.

Çevre kirliliğinde temel faktörün çarpık kentleşme ve hızlı nüfus artışı olduğunu vurgulayan Pehlivan, Türkiye'de bir kişinin yılda 187 kilogram evsel atık ürettiğini, evsel ve ticari atık miktarının yaklaşık 20 milyon ton olduğunu, bu atıkların 3 milyon tonunun ise ambalaj atıklarından oluştuğunu vurguladı.

Türkiye'de düzenli bir atık toplama mekanizması oluşturulamadığı için kullanılabilecek atıkların önemli bir bölümünün de ıslak çöp arasında heba olduğunu, yılda 2,4 milyon ton atık geri kazanılabilecekken bunun 800 bin tonla sınırlı kaldığını dile getirdi.

Portakal kabuğu gibi ''hemen yok olur'' diye düşünülerek çevreye atılan organik maddelerin 6 ayda, plastik torbaların 10-20 yılda, plastik şişelerin ise bin yılda tümüyle ayrıştığını ya da yok olduğunu anlatan Ergün, şunları kaydetti:
''Bir araştırmaya göre okyanusta seyreden gemiler yılda 3 milyon 700 bin kilogram plastik torbayı denizlere bırakıyor. Dünyanın yüzeyi bugüne kadar plastik çöplüğüne dönmediyse nedeni, deniz tabanlarının çöplük gibi kullanılmasıdır. Dünyada yılda bir trilyon adet naylon poşet tüketiliyor, bu oran 235 milyar kilogram plastiğe eşdeğerdir. Uzun yıllar bozulmadan doğayı kirletmeye devam eden plastikler yüzünden fok ve kaplumbağalar başta olmak üzere pek çok canlı, bu plastiklere dolandıkları için ölüyor.
Türkiye'de 5 kişiden biri naylon poşet yerine alışverişlerinde bez torba kullansa, bir nesil boyunca ülkemiz 31 milyar 46 milyon naylon 400 bin poşetten kurtulacak. Çünkü, bez torba kullanmak, bir kişi için haftada 6, ayda 24, yılda 288, yaşam boyunca ise 22 bin 176 plastik poşeti kullanmamızı engelliyor.''

''Naylon poşetler çevre ve insan yaşamı için en az küresel ısınma kadar tehlikeli boyuta ulaşmıştır'' diyen Pehlivan, naylonun, çok korkulan küresel ısınma ya da diğer olası doğal afetler kadar çevre sorunu oluşturduğunu belirtti.

Bangladeş gibi bir ülkenin plastik torba kullanımını yasakladığını anlatan Pehlivan, Çin'in ise bunun kullanımını paralı hale getirdiğini, plastik poşeti vergilendiren İrlanda'da ise 2002 yılından bu yana plastik poşetlerin yüzde 90 daha az kullanıldığını belirtti.

Türkiye'nin de bir an önce organik maddeden üretilen ve 6 ay içine doğada tümüyle yok olan biyo-bozunur özellikteki çöp torbaların kullanımına geçmesi gerektiğini, bir çok şehrin girişinde etrafa yayılmış olduğu gözlenen naylon poşet kirliliğinin de özellikle büyükşehir belediyelerinin geri kazanıma önem vermesiyle ortadan kalkabileceğini sözlerine ekledi.