Karayolu trafiği hava kirliliğini artırıyor

OECD tarafından Türkiye'ye ilişkin hazırlanan çevresel performans raporunda, OECD'nin tavsiyesi ile 2005'te hazırlanan Ulaştırma Master Plan Stratejisi ile toplu taşımacılığın teşvik edilmesi, şehir içi yük trafiğinin bir kısmının demiryolu ve deniz yollarına aktarılması, karayolu ve demiryolu altyapısının geliştirilmesinden hareketle hava kirliliğinin azaltılmasının amaçlandığı ifade edildi.

AB'nin, Trans-Avrupa Ulaştırma Ağı kurallarına uygun şekilde Türkiye'nin ana ulaştırma altyapısı ihtiyaçlarının belirlenmesi amacıyla 2008'de, Ulaştırma Altyapı İhtiyaçları Değerlendirmesi çalışmasının, Devlet Planlanma Teşkilatı ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından hazırlandığı anımsatılan raporda, yerel hava kirliliğini ve enerji tüketimini azaltmak için büyük belediyelerin kendi finansmanlarını kullanarak yeni kentsel toplu taşıma projeleri geliştirdikleri kaydedildi.

Ankara'da süren raylı sistem çalışmalarına da değinilen raporda, ''1997 yılında çalışmaya başlayan Ankara metro hattı uzatılmaktadır ve ikinci bir hat yapım aşamasındadır. İstanbul'da 2000 yılında açılan 8 kilometrelik metro hattının yanı sıra hafif metro ve tarmvay sistemleri de genişletilmektedir. Dört kentte daha son 5 yılda hafif metro ya da tramvay sistemleri işletmeye açılmıştır, 17 şehir içi demiryolu sistemi inşa halindedir'' denildi.


247 bin yaşlı araç hurdaya çıkarıldı

Ulaştırma sektöründeki toplam enerji tüketiminin yüzde 80'inin karayolu trafiği tarafından yapıldığına vurgu yapılan raporda, şu bilgiler yer aldı:
''Ulaştırma sektöründen kaynaklanan karbondioksit gazı emisyonunun yüzde 87'sine de karayolu trafiği neden oluyor. Karayolları trafiğini yüzde 7,2 ile sivil havacılık, yüzde 2,4 ile iç su yolları ve yüzde 1,6 ile demiryolları takip etmektedir.

Motorlu taşıtların yol açtığı kirliliği azaltmak amacıyla 2003 yılının Temmuz ayında kabul edilen bir yasa ile eski arabaların hurdaya çıkarılması için mali teşvik temin edilmiştir. Programın sona erdiği 2004 yılının Aralık ayına kadar teşvik olarak 732 milyon dolarlık vergi indiriminin sunulması ile 247 bin araç hurdaya çıkarılmıştır. Yeni bir Karayolu Ulaştırma Kanunu ile de 20 yaşından büyük araçların trafiğe çıkması yasaklanmıştır. Ancak bu yasanın uygulanması henüz pek kolay olmamaktadır.''

Türkiye'de 1990'dan bu yana karayolu yük ve yolcu trafiğinin yüzde 150 oranında arttığına değinilen raporda, karayolu taşımacılığının toplam yolcu trafiğinin yüzde 95'ini ve yurtiçi yük trafiğin de yüzde 93'ünü oluşturduğuna dikkat çekildi.