Bakan: Rize'de hepimiz hata yaptık

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın uğradığı sel felaketinin yaralarını sarmaya çalışan Rize ile ilgili raporu, kent altyapısındaki vahim tabloyu gözler önüne serdi. 1194 esnafın mağdur olduğu, 54 meskenin kullanılamaz hale geldiği felakette, kentten geçen 23 derenin üzerlerinin betonla kaplanması başrol oynadı. Yeni yerleşim yerleri için belediye sınırları içerisinde Hazine’ye ya da şahıslara ait boş arsa yok. Kamulaştırma maliyetleri ise çok yüksek. Üzeri kapatılan derelerin bir an önce açılacağını belirten Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Cumhuriyet’e, “Suçlu aramıyoruz ama şunu kabul etmek lazım bir yanlış var. Devlet olarak da vatandaş olarak da hatamız var, kusurumuz var” dedi.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde büyük bir sel felaketine maruz kalan Rize’yi mercek altına aldı. Felaketin ardından, Bakan Bayraktar’ın talimatı ile Rize’ye bir heyet gönderildi. Heyetin Rize raporu durumun vahametini gözler önüne serdi.

‘Dereler kanallara alınmış’

Raporda, felaketin nedenleri, yarattığı bilanço ve alınması gereken önlemler şöyle sıralandı:

- Afet, Rize’den geçen derelerin şehir merkezinde kanallara alınmış olmasından ve kanalların tıkanmasından meydana geldi.

- Sel nedeniyle 3 mesken yıkıldı, 54 mesken kullanılamaz hale geldi, 60 mesken ise hasar gördü, binaların bodrum katlarını su basması nedeniyle 1494 esnaf mağdur oldu.

- Rize merkezden geçen 23 derenin tamamının üzeri beton ile kapalı. Derelerin üzerinin açılması durumunda ise kentin ulaşım sorunu büyüyecek.

- Şehirde arazi şartları nedeniyle imarlı arsa üretimi sıkıntılı, yeni yerleşimler için Rize Belediyesi sınırları içinde Hazine veya özel şahıslara ait boş arsa yok.

‘Kamulaştırma maliyeti çok yüksek’

- Mülkiyet dokusu ve yerleşme biçimi nedeniyle kamulaştırma maliyeti çok yüksek.

- Halkın yerinden edilmeye direnç göstereceği düşünülüyor. Ancak çalışmalar felaket unutulmadan yapılırsa halkın desteği alınabilir.

- 100.000’i aşan nüfusuyla Rize’nin had safhadaki konut ihtiyacı şehrin batısında yer alan nispeten düz bölgede değerlendirilmesi öngörülüyor. Güney çevre yolu ile şehrin yukarıya kayması sağlanacak.

- Gelen yağışın denize ulaştırılması için üstü beton ile kaplı halde bulunan dere yataklarının üzerlerinin açılması ve üzerindeki ve bitişik yerleşimlerin temizlenerek rekreasyon amaçlı yeşil alan bir koruma bandı olarak kullanılması gerekiyor. Bu süreçte birçok yüksek katlı yapının da kamulaştırılmasının gerekiyor.

Bakanlık, Rize’deki sorunun aşılması için öncelikle imar planı revizyonuna başlamayı planlıyor. Bu aşamadan sonra belediyenin önerdiği projeler arasından bakanlığın da uygun buldukları sırasıyla yaşama geçirilecek.

Bakan Bayraktar: Devlet olarak da vatandaş olarak da hatamız var

Bölgede incelemelerde bulunan Bakan Bayraktar, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada, Rize’nin sorununun kentsel dönüşümle çözülebileceğini, bunun için Rize Belediyesi ile çalışma başlatıldığını söyledi. Bayraktar, güney çevre yolu yapıldıktan sonra şehrin biraz daha güneye taşınmasının gündeme geleceğini ifade etti. Bayraktar, “Suçlu aramıyoruz ama şunu kabul etmek lazım bir yanlış var. Devlet olarak da vatandaş olarak da hatamız var, kusurumuz var” dedi. Sel felaketi öncesinde Rize’nin son 72 yılın en yüksek yağışını aldığını anlatan Bayraktar, yağışın biraz daha sürmesi durumunda felaketin boyutlarının çok daha büyük olacağını ifade etti. Yapılacak çalışmalar için büyük bir kaynak gerektiğini belirten Bayraktar, şöyle konuştu:

“Çözümü biliyoruz. Nasıl yapılacağını da... Ama çok ciddi kaynak lazım. Devletimizin imkânları ölçüsünde bu kaynakları buluyoruz. Devletimiz güçlüdür hükümetimiz kararlıdır, heyecanlıdır. Çok daha duyarlı bir biçimde gayretle biz kentsel dönüşüm noktasında bunun kaynağını üretiyoruz. Basına da çok ciddi görevler düşüyor. Halka da kanat önderlerine de çok ciddi görevler düşüyor. İnsanlarımıza bunu anlatmak lazım. Halka rağmen bir şey yapamazsınız. Ama devlete rağmen de bir şey yapamazsınız. Karşılıklı anlayışla Rize’de kamulaştırma yapacağız. Derelerin üzerini açacağız. Dereler belki yaya yolları durumuna gelecek. Kentsel dönüşüm dünyanın en zor işi.”