İçki ve sigara alım satımına yakın takip

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunun (TAPDK) Tütün Mamulleri ve Alkollü İçki Piyasası Yönetmeliğine ilişkin tartışmalar devam ederken, Gelir İdaresi Başkanlığı da, alkollü içki ve tütün mamullerinin takibine dönük yeni bir sistem oluşturdu.

İdare, bu amaçla Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) sisteminde de değişiklik yapma kararı aldı. Bu çerçevede, Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Merkezinde yeni programlar oluşturuldu.
Gelir İdaresi Başkanlığı, yeni sistemin hukuki altyapısı için de Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğ Taslağı hazırladı. Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren yeni düzenlemeye göre, tütün mamulleri ve alkollü içki üreticileri ile ithalatçıları (bira dahil), Ocak-2011 döneminden başlamak üzere, ayrıntılı ürün ve bandrol bildiriminde bulunacak. Üreticiler, söz konusu bildirimleri, ÖTV beyannamelerinin ekinde, ithalatçılar ise ayrı bildirim şeklinde verecek.

İnternet ortamında gerçekleştirilecek bildirimlerde, alkollü içki ve tütün mamulü üreticileri ve ithalatçılarının ürettikleri ya da ithal ettikleri mallar, ürün bazında, miktar ve hacim olarak belirtilecek. Aynı şekilde ürün bazında stoktaki mallara da bildirimde yer verilecek.
Alkollü içki ve tütün mamulleri için dönem başında alınan bandrol miktarı, ay içinde kullanılan bandrol miktarı ve stokta olan bandrol miktarı da bildirim kapsamında olacak.

Toplu beyandan ürün bazında bildirime

Gelir İdaresi Başkanlığı yetkilileri, mevcut sistemde alkollü içki ve tütün mamullerinde toplu beyanda bulunulduğunu, yeni sistemin ürün ve miktar bazında takibi içerdiğini ifade etti.
Yetkililer, yeni sistem hakkında şu değerlendirmeyi yaptı:

''Yeni uygulamayla öncelikle kaçak ve kayıt dışı içki ve sigaraya karşı çok daha sıkı mücadele başlayacak. Sistem, Bandrollü Takip Sistemi ile de uyumu sağlayacak.
Mevcut sistemde, alkollü içki piyasası ve tütün mamullerinde ürün ve miktar bazında takip olanağı yok. Mükellefler toplu beyanda bulunuyor. Örneğin (1 milyon litre şarap sattık) deniliyor. Sektör, içki ve sigaralar için bandrol alıyor. Ancak bunların ne kadarı kullanılmış, kullanılanlar da doğru mu kullanılmış, 7 liralık şişeye, 4 liralık bandrol mu yapıştırılmış, bunu bilemiyoruz.
Yeni Tebliğin yayımlanmasından sonra sistem tamamen değişecek. Toplu bildirim kalkacak. Üretici ya da ithalatçı, bize ürün ve miktar bazında tek tek bildirim yapacak. A firması, her ay (bu ay şu markadan şu kadar, şu markadan bu kadar sigara sattım) diyecek. Yine alkollü içki üreticisi ya da ithalatçısı, örneğin (70'lik şu marka rakıdan şu kadar, 35'lik rakı markasından bu kadar, B şişesi biralardan şu kadar sattım) şeklinde bildirimde bulunacak. Bildirimlerde ürün bazında miktar ve hacim bilgileri detaylı şekilde yer alacak. Bandrol bilgileri de tek tek bildirimlere dökülecek. Stoktaki mallar ve bandrol sayıları da yine ürün bazında, miktar ve hacim bilgileriyle bildirimlerde bulunacak. Bu bilgiler sayesinde, alkollü içki ve tütün mamulleri piyasası, İdare tarafından sürekli takip altında olacak.''

Bildirimler esasları

Tebliğ Taslağına göre, alkollü içkiler ve tütün mamulleri ithalatını yapanlar, herhangi bir vergilendirme döneminde ithalatları olmasa bile bildirim verecek.
Herhangi bir beyan döneminde vergiye tabi işlemin bulunmaması nedeniyle matraha ve hesaplanan vergiye ilişkin bilginin olmaması durumunda da mükellefler beyanname verirken, bildirim tablolarını dolduracak.

Tütün mamulleri ile alkollü içki ithalatçılarının verecekleri bildirim formlarına, bandrol bilgileri, bandrollü/kodlanmış etiketli ithal ürünlere ilişkin stok bilgiler de ilave edilecek.
TAPDK'dan tütün mamulü ve alkollü içki ithalatçısı olarak belge alan mükellefler de, Ocak-2011 döneminden başlamak üzere, söz konusu dönemde ithalat yapmış olup olmadıklarına bakılmaksızın her ay bondrol ve kodlanmış etiketli ürün bilgilerini internet ortamında Gelir İdaresine gönderecek.

Yeni uygulama Ocak-2011 döneminde başlatılacak. Bu çerçevede, üretici ve ithalatçılar, 1-20 Şubat tarihlerinde Ocak ayı bildirimlerini Gelir İdaresine iletecek.

Dağıtım ve bayi noktasında da izleme

Gelir İdaresi Başkanlığı, içki ve sigarayı ilk olarak üretim ve ithalat aşamasında yakın izlemeye alacak. İkinci aşamayı, dağıtım ve bayi noktasında takip sistemi oluşturacak.
İdare, buna yönelik çalışmaları da sürdürüyor. Dağıtım ve bayi ağının da takip sistemine dahil edilmesiyle birlikte, alkollü içki ve tütün mamulleri, üretim ve ithalattan, vatandaşa ulaştığı noktaya kadarki süreçte yakından izlenebilecek.

Gelir İdaresi Başkanlığı, tütün mamulleri ve alkollü içkilere ilişkin Tebliğ Taslağında, ÖTV Kanununun 2 Sayılı Listesiyle ilgili de yeni düzenlemeye gitti.
Taslak uyarınca motorlu taşıtlardan oluşan söz konusu listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olmayanların ithalatını yapanlardan KDV mükellefi olanlar da, 1 ay içinde ithal ettikleri ÖTV'ye tabi mallarla ilgili bildirim formlarını, takip eden ayın 20'nci günü akşamına kadar Gelir İdaresi Başkanlığının İnternet Vergi Dairesine gönderecek.
Buna göre, golf ve kar araçları ile 18 grostonun altındaki deniz araçları gibi kayıt ve tescile tabi olmayan malların ithalatında da bildirimde bulunulacak. İthalatçılar, bu araçlara ilişkin ayrıntılı bilgileri, aylık olarak Gelir İdaresine elektronik ortamda verecek.
Söz konusu malları ithal edenler, bildirim için vergi dairelerinden kullanıcı kodu ve kişisel şifre alacak.