"Kerem Gibi, Nazım Hikmetle 35 Yıl"

Muammer Karaca Tiyatrosu'nda, 5 Mart’ta başlayan oyunun dün akşam galası vardı. Galaya Fazıl Say, Yıldız Kenter, Deniz Gökçer, Yücel Ertan, Barış Dinçer, Esin Eden, Emin Fındıkoğlu, Bilgesu Erenus, Zeynep Altıok, Nedim Saban, Şebnem Özinal gibi pek çok sanatçı ve çok sayıda gazeteci de geldi. Erkal ayakta dakikalarca alkışlandı.

200. kez sahnelenen Sivas ’93 belgesel oyunu ile Madımak Otel’de yaşananları hatırlatan, Marx’ın Dönüşü oyunu ile kapitalist sistemi kriz dönemini sorgulayan Genco Erkal, "KEREM GİBİ: Nâzım Hikmet’le 35 Yıl" oyununda ise, Nazım’la yürek yüreğe yazılan bir manifesto ortaya koyuyor. Nazımla birlikte, kendi duruşlarını sergileyerek, hayattan örnekler vererek insanlığa sesleniyorlar; “uyanın, insanlığınızı besleyip, yaşatmak elinizde” 

Genco Erkal’ın yönetip, oynadığı, Fazıl Say’ın müziğini yaptığı Nâzım Hikmet’in şiirlerinden oluşan tek kişilik belgesel-tiyatro ve şiiri buluşturan oyunda, Nâzım Hikmet’in gençlik yılları, mahkumiyeti, hapishane yılları, açlık grevi, zorunlu sürgünlüğü, vatan hasreti, tüm dünyayı kucaklayan insan sevgisi, dünya barışı için mücadelesi, Kurtuluş Savaşı izlenimleri, XX. yüzyılın dünya ölçüsünde en büyük ozanlarından birinin yaşamı belgesel bir filmle bütünleşerek şiirsel bir destana dönüşüyor.

Oyun aynı zamanda 1975 yılında, ülkemizde ilk şiir-tiyatro deneyimini gerçekleştiren Genco Erkal’ın Nâzım Hikmet’le 35 yıllık yolculuğuna da tanıklık ediyor.
 

Genco Erkal’ın Nazım Hikmet serüveni

1975 yılında Nâzım Hikmet’in “Kerem Gibi” oyununu uyarlayan Genco Erkal’ın, Nâzım Hikmet’le geçen 35 yıllık serüveninden etkinlik görüntüleri de yer alıyor. Erkal’ın tiyatroda “Kerem Gibi”yle başlayan Nâzım çalışmaları, 1981’de “Her Gün Yeni Baştan” ve 1990’da “Merhaba” ile sürdü. Daha sonra Mehmet Ulusoy’la birlikte gerçekleştirdiği “Sevdalı Bulut” ve Genco Erkal’ın 17 yıldır sürekli oynadığı -Dostlar Tiyatrosu klasiği olan- “İnsanlarım” adlı oyunlar geldi. Arada İstanbul Tiyatro Festivali’nde Nazım’ın 100. doğum yılı için sahnelediği “Nazım’a Armağan” yer aldı.

Genco Erkal’ın Nazım Hikmet çalışmaları, sadece Türkiye’de değil New York’tan Sydney’e, Toronto’dan Selanik’e, Berlin’e ve Paris’e uzandı. Türkçe dışında Fransızca ve İngilizce olarak sürdü. Nâzım Hikmet’in dizeleri ve Fazıl Say’ın müziği ile yaşam bulan Nazım Hikmet Oratoryosu’nda, Genco Erkal şiirleri anlatıcı olarak seslendirdi.

"Kerem Gibi: Nâzım Hikmet’le 35 Yıl" ise, baştan sona belgesel bir film eşliğinde oynanıyor. Nâzım Hikmet’in hayat hikayesi, fotoğrafları ve film görüntüleriyle sahneye taşınıyor. Selanik’ten Moskova’ya uzanan yaşamı ve memleket özlemi Nâzım’ın kendi dizeleriyle canlanıyor;

“1902'de doğdum
doğduğum şehre dönmedim bir daha
geriye dönmeyi sevmem
üç yaşımda Halep'te paşa torunluğu ettim
on dokuzumda Moskova'da komünist Üniversite öğrenciliği
kırk dokuzumda yine Moskova'da Tseka-Parti konukluğu
ve on dördümden beri şairlik ederim

kimi insan otların kimi insan balıkların çeşidini bilir
ben ayrılıkların
kimi insan ezbere sayar yıldızların adını
ben hasretlerin

hapislerde de yattım büyük otellerde de
açlık çektim açlık grevi de içinde ve tatmadığım yemek yok gibidir

otuzumda asılmamı istediler
kırk sekizimde Barış Madalyasının bana verilmesiniverdiler de
otuz altımda yarım yılda geçtim dört metre kare betonu
elli dokuzumda on sekiz saatta uçtum Prag’dan Havana'ya …………………..”