Ugandalı kadın, çığır açan teknolojiyle kanser tedavisinde umut oldu
Shamim Nabuuma Kaliisa, rahim ağzı kanserini teşhis etmek için çığır açan bir teknoloji kullanarak Afrikalı kadınların hayatlarını değiştirdi. Kaliisa, öncü çalışmaları sayesinde kısa süre önce Forbes Afrika 30 Yaş Altı En Etkili 30 Kişi Listesi'nde yer almıştı.
cumhuriyet.com.trSahra Altı Afrika'da rahim ağzı kanseri, kadın kanser
ölümlerinin birincil sebebi. Community Healthcare Innovation Lab (CHIL) Yapay
Zeka Grubu'nun kurucusu Shamim Nabuuma Kaliisa, bunu değiştirmeyi görev edindi.
Independent Türkçe’de yer alan habere göre; annesini 13
yaşında rahim ağzı kanserinden kaybeden ve tıp fakültesindeyken meme
kanserinden kurtulan Nabuuma Kaliisa, şimdi 26 yaşında ve Uganda kırsalındaki
diğer kadınların taramalara ve test tesislerine erişimleri olmadığı için
kanserle yaşamanın acısını çekmesine izin veremeyeceğine karar verdi.
CHIL AI tümüne çeşitli ortamlarda erişilebilen sohbet
robotları aracılığıyla Yapay Zeka rehberli danışma, Otomatik Yönlendirme,
Otomatik Radyoloji Raporları, Yorumlama laboratuvarı ve Otomatik İlaç Siparişi
gibi hizmetler sunmak için en son teknolojik gelişmeleri kullanıyor. Sistem
ayrıca engelli hastalara daha önce erişemedikleri tele-sağlık hizmetlerine
erişim imkanı da sunuyor.
CHIL AI sohbet robotu, görme ve yazma engellilerin yalnızca
sesli komutları kullanarak hizmetlere erişmesine ve bu hizmetler arasında
gezinmesine olanak tanıyor. Ayrıca CHIL AI, rahim ağzı kanseri numunelerini
uzak kırsal alanlardan laboratuvarlara taşımak için rehberli e-onkoloji
hizmetleri ve drone destekli ulaştırma kullanıyor.
BİRÇOK KADIN KANSER OLDUĞUNU FARK EDEMİYOR
2019'da tüm kanser ölümlerinin yüzde 70'i gelişmekte olan
ülkelerde gerçekleşmişti. Erken teşhisin önündeki engeller arasında mali
imkanlar, test tesislerine uzaklık ve hatta kanser tedavilerine ilişkin en
temel bilgiler yer alıyor. Ugandalı birçok kadın, kanser olduğunu ancak
kanserin tedavi edilemez olduğu ileri evrelerde fark ediyor.
CHIL AI, rahim ağzı ve meme kanseri için evde test kitleri
üreterek hizmet vermeye başlamıştı. Daha sonra da Keti adı verilen yapay zeka
destekli mobil uygulaması aracılığıyla kadınların onkoloji uzmanlarına
danışmasına, numuneleri toplatıp laboratuvarlara göndermesine ve test
sonuçlarını yorumlatıp sırada atılması gereken adımlarla ilgili tavsiyeler
almasına imkan tanımıştı.
FORBES SIRALAMASINA GİRMİŞTİ
Nabuuma Kaliisa, öncü çalışmaları sayesinde kısa süre önce
Forbes Afrika 30 Yaş Altı En Etkili 30 Kişi Listesi'nde yer almıştı. Şimdi
şirketi tarım, finans ve drone teknolojileri gibi diğer sektörlerde hepsi
özellikle kadınlara destek olmayı hedefleyen ürünler piyasaya sürüyor.
CHIL AI Group, yeni tarım teknolojileri işi kapsamında
çiftçilere, sebze ürünlerini en az 24 gün taze tutabileceğini söylediği bir
güneş enerjili soğuk koruma teknolojisi sunuyor. Diğer bir tarım teknolojisi
çözümü olan Lima, çiftçilere sağlanan diğer tarımsal destek önerilerinin yanı
sıra haşere saldırılarını öngörmek için yapay zeka kullanıyor.
Yeni finans teknolojileri şubesi, kanser hastalarının tıbbi masrafları önceden karşılamasını sağlamak için bir akıllı kart tasarruf planı geliştirdi. Şirket, drone hizmetleri şubesi altında sağlık, e-ticaret ve tarım için üretilmiş drone'lar sunuyor. Bu yıl şirket tıbbi danışmanlık, yorumlama ve sevk hizmetlerini otomatikleştirmek için robotik tabanlı bir hizmeti denemeye başladı.