Nebra Gökyüzü Diski: Londra'da sergilenecek 'dünyanın en eski yıldız haritası'

Dünyanın en eski yıldız haritası olduğu düşünülen Nebra Gökyüzü Diski, İngiltere'ye getirildi. Antik disk, Londra'daki British Museum'da sergilenecek.

Çoğu uzman Bronz Çağı'na ait Nebra Gökyüzü Diski'nin yaklaşık 3600 yıl önce yapıldığında hemfikir.

Disk 1999 yılında Almanya'da bulundu ve 20. yüzyılın en önemli arkeolojik buluşlarından biri olarak görülüyor.

Çapı 30 santimetre civarında olan diskin mavi-yeşil bakır küfü rengi zemini (patina) üzerine Güneş, Ay, yıldızlar, gün dönümleri ve diğer gökyüzü olguları altın yaldızla resmedilmiş.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) önemli küresel tarihi belge ve eserler listesine eklenen disk insanlığın binlerce yıl önce gökyüzüne dair ne tür bilgilere sahip olduğu konusunda eşsiz ipuçları veriyor.

Tarihi eser, bulunduğu Almanya'nın Halle kentindeki Antik Eserler Devlet Müzesi'ne ait. Fakat disk 15 yıldır ilk kez sergilenmek üzere ülke dışında gönderildi.

Stonehenge Sergisi: Bronz Çağı Avrupa'sına ışık tutacak

British Museum, Gökyüzü Diski'ni Şubat ayında Stonegenge'de açılacak serginin bir parçası olarak sergileyeceğini açıkladı.

Stonehenge Dünyası adlı serginin küratörü Neil Wilkin, "Çok aydınlatıcı olacak. Nebra Gökyüzü Diski ve Güneş Kolyesi, Avrupa'da Bronz Çağı'ndan kalma en kayda değer iki obje" diyor ve ekliyor:

"Her ikisi de 3 bin yılı aşkın süre toprak altında gizli kaldıktan sonra yakınlarda keşfedildiler. Her iki antik eserin de British Museum'un, hayatta bir kez görebileceğiniz Stonehenge sergisinde yer alacak olmasından çok mutluyuz.

"İkisi de yüzlerce mil uzakta bulundu ama biz onları Stonehenge antik abidesinin yaratıldığı yıllarda, Britanya, İrlanda ve Avrupa ana karasını kapsayan, birbiriyle bağlantı içindeki muazzam dünyaya ışık tutmakta kullanacağız.

Londra'nın batısındaki Salisbury Vadisi'nde bulunan Stonehenge, dev taş dikitlerden oluşan bir daire ve milattan önce 2500 yıllarında inşa edildiği düşünülüyor. Taşların Güneş'in hareketlerine göre sıralandığı bu alanın o zamanlar hangi amaçla yapıldığı hala bir sır.

Nebra Gökyüzü Diski'nde de Güneş ve mevsimsel gün dönümleri işaretlenmiş ve uzmanlar Güneş'in Orta ve Kuzey Avrupa'da Bronz Çağı dinlerinde merkezi önemde olduğunu düşünüyorlar.

Arkeolog ve Bronz Çağı konusunda uzman Profesör Miranda Aldhouse-Green BBC'ye yaptığı açıklamada; Nebra Diski'nin üzerindeki sembollerin tümünün, insanların gökyüzünü izlediği; gök cisimlerine, Güneş'e, Ay'a taptığı; Güneş ve Ay'ın dönüşüne göre yaşamlarını düzenledikleri Avrupa çapındaki karmaşık inanç sisteminin parçası olduklarını söylemişti.

Diski kutsal bir metinin görsel versiyonu olarak düşünebileceğimizi söyleyen Aldhouse-Green, "Nebra bütün bu sembolleri bir araya getirdiği için bize belki de ilk kez o zamanın insanlarının gerçekten ne gördükleri, ne anladıkları ve neye inandıklarını söylüyor" demişti.

Define avcıları bulmuş

Disk, 1999 yılında Almanya'nın Nebra kasabası yakınlarında bir takım kılıçlar, baltalar ve Bronz Çağı'ndan kalma başka eşyalarla birlikte bulundu.

Bu tarihi hazineyi iki define avcısı metal dedektörleriyle bulup yetkililere haber vermemişlerdi. Ancak eserler daha sonra bir polis baskınında ortaya çıkarıldı.

Çoğu uzman tarafından Bronz Çağı'ndan kalma bir eser olarak değerlendirilmekle birlikte, geçmişte Disk'in sahte olduğunu öne sürenler de oldu.

Geçen yılın Eylül ayında iki arkeoloğun Disk'in düşünüldüğünden 1000 yıl daha genç yani Demir Çağı'ndan kalma olabileceğini savundukları bir makale yayınlamasıyla bu tartışmalar yeniden gündeme geldi.

Almanya Antik Eserler Müzesi ise bu iddiaları ciddi bulmadı ve CNN'in haberine göre iki arkeoloğun ortaya attığı bazı iddiaların tutarsız, bazılarının ise anlaşılmaz olduğunu, araştırmacıların daha önce yayınlanmış çalışmaları hiç dikkate almadıklarını kaydetti.

British Museum'un Stonehenge Dünyası sergisi 17 Şubat'tan 17 Temmuz'a kadar sürecek.