Hayat kurtaran köpekler: Arama kurtarma köpeği nedir? Arama kurtarma köpekleri nasıl eğitilir?
Uzman ekiplerce büyük bir titizlikle yetiştirilen arama kurtarma köpekleri deprem sonrasında canlıların enkazdan kurtarılmasında önemli rol oynuyor. Uzmanlara göre arama kurtarma köpekleri, enkaz altındaki canlı kişilerin çıkarılmasında zaman zaman teknolojik aletlerden daha iyi çalışıyor ve doğru tespitlerde bulunuyor. Peki, arama kurtarma köpekleri nasıl eğitilir? Arama kurtarma köpekleri enkaz altındaki canlıları nasıl buluyor?
cumhuriyet.com.trKahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerden etkilenen 10 ildeki çalışmalara destek vermek amacıyla birçok ülkeden de arama kurtarma ekibi deprem bölgelerine geldi. Arama kurtaram ekiplerinde sadece insanlar değil köpekler de yer aldı. Deprem, çığ, heyelan, kayıp, göçük gibi birçok afette arama kurtarma çalışmalarında hassas burunlu eğitimli köpekler de katılıyor.
ARAMA KURTARMA KÖPEĞİ NEDİR?
Arama-kurtarma köpeği; özel olarak aranan kişi veya nesneleri bulmak ya da kişileri kurtarmak üzere eğitilmiş köpektir. Günümüzde arama-kurtarma faaliyetleri ve asayiş hizmetlerinde sıkça kullanılmaktadır.
Arama-kurtarma faaliyetlerinde enkaz, arazi, çığ aramaları, suda yer belirleme ve kurtarma yapma kabiliyetine sahip olan köpekler; asayiş hizmetlerindeyse narkotik ajan ve mühimmat bulmak için kullanılmaktadırlar.
ARAMA KURTARMA KÖPEKLERİ NASIL EĞİTİLİR?
Arama kurtarma köpekleri 6 aydan başlayarak eğitmenleri tarafından sürekli eğitimden geçiriliyor. Köpeklerin performanslarının düşmemesi için köpek eğitmenleri tarafından sürekli tatbikatlarla, eğitimlerle formda tutuluyor.
Basit komutları almayı öğrendikleri 'temel itaat', yemek ve tuvalet gibi becerileri aldıkları 'temel beceri', karmaşık komutları uygulayabildikleri 'ileri itaat', belirtilen herhangi bir kişiye itaat ve iz sürme gibi kompleks becerilere sahip oldukları 'ileri beceri' eğitimi alır. Bunların yanı sıra iz sürme arama kurtarma, gaz sızıntısı, yangın ve doğal tehlike bildirme gibi eğitimlerden geçer.
TÜRKİYE'DE ARAMA KURTARMA KÖPEKLERİ NASIL SERTİFIKALANDIRILIR?
Eğitimlerini başarıyla tamamlayan aday köpekler, eğitmeni ile birlikte katıldığı AFAD Köpekli Arama Timleri Yeterlilik Sınavı'na girer. Köpeğin yer aldığı tim, iki yılda bir yapılan sınav ile komisyon karşısında özel parkurda sınava tabi tutulur. Başarılı olması halinde sertifikalandırılır.
ARAMA KURTARMA KÖPEKLERİ İNSANLARI NASIL BULUYOR?
Arama kurtarma köpeklerinin canlı insan kokusuna odaklı çalışıyor. Köpekler havayı koklayıp havadaki insana ait koku moleküllerini takip ederek yoğunlaşmasına göre bölgeyi işaretleyip havlayarak, 'burada canlı insan var' sinyali veriyor. Uzamanlara göre enkaz altında kalmış bir insanda bu koku çok yoğun olur. Çünkü korku ve endişeye bağlı olarak yükselen adrenalin vücuttaki kan basıncını daha da yükseltiyor.