Dünyada 125 milyon insanı etkiliyor: Sedef hastalığı nedir?

Sedef hastalığı, yaşam kalitesini etkileyen ancak doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Erken tanı ve uygun tedavi yöntemleriyle, sedef hastalığının semptomları hafifletilebilir ve uzun dönemli iyileşme sağlanabilir. 

Sedef Hastalığı (Psoriasis) Nedir?

Sedef hastalığı (psoriasis), bağışıklık sisteminin cilt hücrelerinin normalden daha hızlı yenilenmesine neden olduğu kronik bir deri hastalığıdır. Genellikle ciltte kızarıklık, pullanma ve kaşıntıyla kendini gösterir. Sedef hastalığı, bağışıklık sisteminin yanlış bir şekilde cilt hücrelerine saldırması sonucu oluşur ve döngü halinde tekrarlayabilir. Bu hastalık bulaşıcı değildir ve genetik yatkınlığı olan kişilerde, stres, enfeksiyonlar veya çevresel faktörlerle tetiklenebilir.

Sedef Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Sedef hastalığı belirtileri, kişiden kişiye değişiklik gösterebilir, ancak genel olarak aşağıdaki semptomlar gözlemlenir:

Kırmızı ve Kabuklu Lekeler: En yaygın belirtisi, ciltte kırmızı, kabarık ve gümüş rengi pullarla kaplı lekeler oluşmasıdır. Bu lekeler genellikle dirsek, diz, saç derisi ve bel bölgesinde görülür.

Kuruluk ve Çatlama: Ciltte aşırı kuruluk ve çatlama, zaman zaman kanamalara neden olabilir. Bu çatlaklar özellikle hareketli bölgelerde oluşabilir.

Kaşıntı ve Yanma: Sedef hastalığı, yoğun kaşıntıya neden olabilir. Bazı kişilerde yanma veya batma hissi de görülür.

Kalınlaşmış Tırnaklar: Sedef hastalığı, tırnaklarda kalınlaşma, renk değişikliği ve çukurlaşmalara neden olabilir. Hatta bazı durumlarda tırnak kaybı bile yaşanabilir.

Eklem Ağrıları (Psoriatik Artrit): Bazı sedef hastalığı vakalarında eklem iltihaplanması ve ağrılar görülür. Bu duruma "psoriatik artrit" denir ve zamanında tedavi edilmezse eklem hasarına yol açabilir.

Sedef Hastalığı Tedavisi

Sedef hastalığının kesin bir tedavisi olmamakla birlikte, semptomları hafifletmek ve hastalığı kontrol altında tutmak mümkündür. Tedavi yöntemleri hastalığın şiddetine, yaygınlığına ve kişinin yaşam kalitesine göre belirlenir. İşte başlıca tedavi seçenekleri:

Topikal Tedaviler:

Kortikosteroid Kremler: Ciltteki iltihaplanmayı ve kaşıntıyı azaltmak için kullanılır.

D Vitamini Analogları: Cilt hücrelerinin büyümesini yavaşlatan kremler, pullanmayı hafifletir.

Salisilik Asit: Cilt üzerindeki pulların dökülmesine yardımcı olur ve ciltteki kalınlığı azaltır.

Fototerapi (Işık Tedavisi):

Güneş ışığı ya da UVB ışıkları kullanılarak yapılan tedavi, sedef hastalığının hafif ve orta şiddetli formlarında etkili olabilir. Fototerapi, cilt hücrelerinin aşırı üretimini kontrol altında tutmaya yardımcı olur.

Sistemik Tedaviler:

Ağızdan veya Enjeksiyon Yoluyla Kullanılan İlaçlar: Şiddetli sedef hastalığı vakalarında bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar cilt hücrelerinin hızlı çoğalmasını yavaşlatarak hastalığın yayılmasını engeller. Ancak bu ilaçların yan etkileri nedeniyle doktor gözetiminde kullanılması önemlidir.

Biyolojik Tedaviler:

Son yıllarda, sedef hastalığının bağışıklık sistemiyle ilişkili olduğu anlaşılınca biyolojik tedaviler yaygınlaşmıştır. Bu tedavi yöntemi, bağışıklık sisteminin belli proteinlerini hedef alarak sedef hastalığını kontrol altına alır. Ancak, biyolojik tedavi de genellikle şiddetli vakalar için önerilir.