Dünyaca ünlü maestro Yuri Temirkanov hayatını kaybetti

Dünyaca ünlü maestro Yuri Temirkanov, 85 yaşında hayata veda ederken sadece Rusya değil, sanat dünyası büyük dehayı kaybetmenin üzüntüsünü yaşıyor. St.Petersburg Filarmoni Orkestrası'nın sanat yönetmeni Yuri Khatuevich Temirkanov eşsiz yetenek, parlak kişilik ve ince stiliyle güncel zamanın en iyileri arasındaydı.

Nilhan Aydın

85 yaşında hayata gözlerini yuman Yuri Khatuevich Temirkanov adına St. Petersburg Filarmoni Orkestrası’nın Büyük Salonu'nda geçtiğimiz akşam veda töreni düzenlendi. Törene Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, St. Valisi Alexander Beglov ve diğer ünlü kişiler mesaj ve çelenk gönderdiler. Temirkanov'u anma törenine filarmoni orkestrasıda eşlik ederken, cenazesi Komarovski Mezarlığı'nda toprağa verildi.

PUTİN'DEN TAZİYE

Telegram hesabından taziye mesajı yayımlayan Vladimir Putin, “Yuri Temirkanov gidişi hepimiz için büyük, yeri doldurulamaz bir trajedi. Rusya’nın önde gelen oğlu, yerli ve dünya kültürünün destekçisi, büyük bir müzisyen ve yaratıcıydı" ifadesini kullandı.  

Santa Cecilia’nın Ulusal Akedemisi Başkanı Michele Dall’ Ongaro ise onu şu sözlerle andı: "Yuri Temirkanov’un kaybı çok ciddi bir yara çünkü 1979’dan beri 40 yıl boyunca koromuz ve Orkestramızla olan ilişkisi uzun ve yoğundu ve tarihin inşası temel adımlar ile oluştu. Bizim kurumumuz Temirkanov’un sanatı, yeteneği, zekası, müziğin eşsiz şekillendirme şekli tarih zengini yumuşaklığı müzik medeniyeti ve ötesinin eşsizolarak kalmaktadır. Onun yasını büyük bir üzüntü ve şükranla tutuyoruz."

Rusya’nın en seçkin isimlerinden biri olan Yuri Temirkanov, Çerkes asıllı ve uluslararası Çerkes toplumu için de ayrıca önemli bir isimdi.

Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'nde Nalçık’ta dünyaya gelen Temirkanov, Dünya Çerkes Birliği’nin çok iyi bir dostuydu. Ünlü orkestra şefi, uluslararası Çerkes gençliği forumunun katılımcılarına hitaben yaptığı konuşmasında, "Anavatanınızdan uzakta olduğunuzda, halkınıza, dilinize ve kültürüne daha fazla değer vermeye başlarsınız" demişti.

Temirkanov 1988'den beri Rusya Onurlu Topluluğu, St. Petersburg Filarmoni Akademik Senfoni Orkestrası'nın baş şefi ve son yıllarda ünlü topluluğun sanat yönetmenliği yapıyordu. 

Birleşik krallıkta konser veren ilk Sovyetler Birliği maestrosu olan Temirkanov, İstanbul’da İstanbul mMzik Festivali'nde İstanbul Senfoni Orkestrası eşliğinde piyanoda Fazıl Say ile konser vermişti. 

YURİ TEMİRKANOV KİMDİR?

Yuri Temirkanov, 10 Aralık 1938'de Nalçik'te doğdu. 9 yaşından itibaren müzik eğitimi alan Temirkanov, Leningrad Konservatuarı'nın ortaokul özel müzik okulundan mezun oldu. St. Petersburg'da yaşadı. Eserleri sadece Rusya'ya değil tüm dünyaya ilham verdi.

Ülkenin kültürel gelişimine yaptığı katkı ile Kabardey-Balkar Halk Sanatçısı unvanını aldı. Yuri Temirkanov ayrıca "Anavatan için Liyakat Nişanı" sahibiydi.

Temirkanov, 1966 yılında Leningrad’daki opera bale ve tiyatroların şefliğine getirilmiş, 1967 yılında oldukça prestijli bir ödül olan "Moskova Ulusal Orkestra Şefliği Ödülü"nü almıştır.

Tchaikovsky'nin dünyaca ünlü Queen of Spades ve Eugene operalarını da sahnelemiştir. Temirkanov, 1988 yılından itibaren ünlü plak şirketi BMG/RCA ile yakın ilişkilerde bulunmaya başlamış, bunun sonucunda da kraliyet senfonisi ile birlikte, Stravinsky ve Tchaikovsky’nin eserlerinin icra edildiği birçok albüm çıkarmıştır.

St. Petersburg Philarmoni Orkestrası ile yaptığı kayıtlarda ise daha çok Shostakhovic, Prokiev, Raccmanino  Berlioz, Ravel ve Sibelius gibi bestecilerin eserlerini seslendirmiştir. Temirkanov’nun Japonya, Asya, Avrupa, Güney Amerika ve ABD'yi kapsayan turu büyük yankı yapmıştır. 28 Ekim 1997 Baltimore Senfoni Orkestrası'nın 11'inci dönem müzik yönetmenliğine getirilmiştir.

Dünyaca bilinen müzikal otoritesi ve performansıyla şef Temirkanov; St. Petersburg Filarmoni Orkestrası Müzik Yönetmenliği& Danimarka Ulusal Radyo Senfoni Orkestrası Danışmanlığı, İngiltere Kraliyet Orkestrası Danışmanlığı yapmıştır. Ayrıca Avrupa önde gelen orkestralarında (Berlin Filarmoni Orkestrası, Viyana Filarmoni Orkestrası, Paris Devlet Orkestrası, Amsterdam Devlet Orkestrası) konuk şeflik yapmasının yanı sıra ABD önde gelen orkestralar olan New York, Philedelphia, Boston, Chicago, Cleveland, San Francisco, Los Angeles orkestralarını yönetmiş ve Baltimore senfoni orkestrası ile de çalışmıştır.

Temirkanov, Amerika New Jersey'deki Çerkes örgütlenmesi olan Circassian Benevolent Association ile de yakın temasta bu gurubun faaliyetlerine katılmuştır.

1988 - St. Petersburg Filarmoni Orkestrası, 2000 - ABD - Baltimore Senfoni Orkestrası ayrıca Danimarka Ulusal Senfoni Orkestrası ve Londra Kraliyet Senfoni Orkestrası'nda konuk şef olarak görev alan sanatçıya 2015 yılında Teatro La Fenice, Temirkanov’a “Müziğe Adanmış Bir Yaşam” ödülü verdi.