Canan Karatay'dan iyot uyarısı: Günlük ürünlerde saklı tehlike!

Günlük kullandığımız birçok ürün, iyot eksikliğine yol açan maddeleri içeriyor. Canan Karatay, bu tehlikeleri ve iyotun vücudumuzdaki hayati rolünü anlatıyor. Ekmek, diş macunu ve çamaşır suyunun gizli tehlikesi nedir? Tüm detaylarıyla burada...

cumhuriyet.com.tr

İyot, kimyasal elementler arasında yer alan ve vücudumuz için hayati öneme sahip olan bir element. Canan Karatay, ekmekte bulunan bromür, diş macunlarındaki florür ve çamaşır sularındaki klorürün iyot eksikliğinin en önemli nedenleri olduğuna dikkat çekti.

Karatay, "İyot çok önemli bir mineraldir. Doğal olarak insan vücudunda bulunmalıdır. Tüm hücrelerimiz iyotu kullanır. İyot eksikliği tiroid, pankreas, prostat, meme kanserine, haşimato hastalığına neden olur. İyot eksikliğine neden olan da vücuda giren bromürdür, florürdür, klorürdür. Bunlar iyodür ile kardeştir. Ekmekte, unlarda yüzde 10 bromür katkısı vardır. Bu bromür katkısının yasaklanmasını istiyorum, eğer kanser olmak istemiyorsak. Buradan hükumete sesleniyorum; kanseri önlemek istiyorsanız bromürü yasaklayın. Artık un firmaları da bana kızıyor. Ama unlara artık bromür eklemesinler, eskiden iyodür eklenirdi, iyot eklesinler. Florür diş macunlarında vardır, o da vücuda fazla girdiğinde iyot reseptörlerini kullandığı için vücut iyodu kullanamıyor. Klorür bütün çamaşır sularında var. Titiz hanımlar kusura bakmasın; evi klorürle zehirliyorlar. Çocukların astım olması, habire sık sık hastalanması, burunlarının tıkanması klorürden, çamaşır suyundan kaynaklıdır” ifadelerini kullandı.

İyotun farklı alanlarda kullanımı ve vücudumuzdaki rolü oldukça çeşitlidir. 

İYOTUN ÖNEMİ

İyot, periyodik tabloda 53 numaralı element olarak bulunur ve sembolü "I" ile temsil edilir. Özellikle tiroid bezinin hormon üretiminde rol oynayan önemli bir elementtir. Tiroid hormonları, vücuttaki metabolizmayı düzenlemek, enerji üretimi sağlamak ve sinir sistemi fonksiyonlarını kontrol etmek gibi birçok hayati işlevi yerine getirir.

İyotun kullanım alanları oldukça çeşitlidir:

Sağlık Alanı: İyot, sağlık sektöründe antiseptik özellikleri nedeniyle kullanılır. Yara bakımında, cerrahi işlemlerde ve dezenfeksiyon amaçlı ürünlerde sıklıkla tercih edilir.

Tıp ve Farmakoloji: Radyoaktif iyot, tıbbi görüntüleme ve bazı tiroid hastalıklarının tedavisi için kullanılır. I-131 izotopu, hipertiroidizmin tedavisinde kullanılan bir yöntemdir.

Gıda Sanayii: İyot, tuzun zenginleştirilmesiyle yaygın olarak tüketilir. Bu, iyot eksikliğini önlemek ve tiroid sağlığını desteklemek amacıyla yaygın bir uygulamadır.

İYOT EKSİKLİĞİ

İyot eksikliği, vücutta tiroid hormonlarının yeterince üretilememesine neden olabilir. Bu durum tiroid bezinin büyümesine (guatr), metabolizma hızının düşmesine ve zihinsel fonksiyonların etkilenmesine yol açabilir. İyot eksikliğinin en yaygın nedenleri arasında yetersiz iyot alımıyla beslenme, bazı bölgelerde toprakta az miktarda iyot bulunması ve tuzun iyotla zenginleştirilmemesi sayılabilir.

İyot eksikliği, aldığımız gıdalarda yeterince iyot olmaması sebebiyle ortaya çıkabilir. İyot, tiroit hormonlarının üretimi için gerekli bir mineraldir. Tiroit hormonları, metabolizmamızı düzenler, büyüme ve gelişmemizi destekler, beyin ve sinir sistemimizin işlevini yerine getirir. İyot eksikliği, tiroit hormonlarının üretiminin azalmasına neden olur. Bu da, guatr (tiroid bezinin büyümesi), hipotiroidi (tiroit hormonlarının azalması), zeka geriliği, öğrenme güçlüğü, kısırlık, düşük doğum ağırlığı gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.

İyot eksikliğinin en yaygın nedenleri şunlardır:

İyotlu tuz tüketiminin az olması

İyottan fakir topraklarda yetişen gıdaların tüketilmesi

İyot içeren besinlerin diyetten çıkarılması (süt ve süt ürünleri, deniz ürünleri, yumurta)

İyot içeren ilaçların kullanılması

İyot eksikliği olan bölgelerde yaşamak

İyot eksikliği, özellikle hamile kadınlar ve çocuklar için önemlidir. Hamile kadınlarda iyot eksikliği, bebekte zeka geriliği ve öğrenme güçlüğüne neden olabilir. Çocuklarda iyot eksikliği, büyüme ve gelişmeyi engelleyebilir. İyot eksikliği olan hamile kadınlar ve çocuklar, mutlaka iyot takviyesi almalıdırlar.

İYOT HANGİ GIDALARDA VAR?

Izgara Somon Fileto: Somon, deniz ürünleri arasında iyot içeriği yüksek olanlardan biridir. Izgara somon fileto, sağlıklı bir protein kaynağı olarak hem lezzetli hem de iyot açısından zengin bir tariftir.

Izgara Sebzeli Deniz Ürünleri Salatası: Karides, kalamar ve midye gibi deniz ürünleri, sağlıklı bir beslenme için önemli olan iyot içerir. Bu tarifle, sebzelerle zenginleştirilmiş hafif ve besleyici bir salata hazırlayabilirsiniz.

İyot eksikliğini önlemek için, aşağıdakiler yapılabilir:

İyotlu tuz kullanmak

İyot içeren besinleri tüketmek (süt ve süt ürünleri, deniz ürünleri, yumurta)

İyot içeren ilaçları kullanmak

İyot eksikliği olan bölgelerde yaşamamak