Ayının o halleri gündem olmuştu... Doç. Dr. Kekeçoğlu’ndan 'acı bal' uyarısı

Düzce’nin Yığılca ilçesinde orman gülü balı üretimi yapan vatandaşlar, kovanlarının yakınlarında baygın bir boz ayı görerek durumu Orman İşletme Müdürlüğü ekiplerine bildirdi. Gelen ekiplerin veterinere götürdüğü ayının deli bal olarak bilinen orman gülü balından zehirlendiği tespit edildi. Ayı tedavisinin ardından ormana bırakıldı.

"GRAYANOTOKSİN DEDİĞİMİZ BİR ZEHİR VAR..."

Düzce Üniversitesi Arıcılık Araştırma, Geliştirme ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Meral Kekeçoğlu, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından orman gülü balının satışının yasaklandığını, tüketecek olanların ise doktor kontrolünde tüketmeleri gerektiğini söyledi.

Halk arasında acı bal veya deli bal olarak bilinen, orman gülü balı hakkında bilgi veren Doç. Dr. Kekeçoğlu, “Bu bal orman gülü bitkisinden nektar toplanarak yapılan bir bal. Halk arasında orman gülü balından yani deli baldan yerseniz bir şey yapmaz diye biliniyor. Hatta tansiyonu düşürücü etkisi olduğu için çok iyi gelir diye biliniyor. Bu bilgi kesinlikle yanlıştır. Çünkü orman gülünün çok yoğun olduğu alanlarda eğer arı orman gülü nektarından çok fazla yararlanırsa bu balın içinde grayanotoksin dediğimiz bir zehir var. Bu zehir bala çok miktarda geçebiliyor. Eğer zehir bala çok miktarda geçtiyse evet ayıda gördüğümüz belirtileri görebiliriz. Ayı vücut olarak iri olduğu için tolere etmiş durumda. Ama bunu bir insan yeseydi çok daha kötü durumlar görebilirdik” dedi.

KALP ATIŞLARININ DURMASINA NEDEN OLABİLİR

Doç. Dr. Kekeçoğlu, balın kalp atışlarının durmasına neden olduğuna dikkat çekerek, “Aşırı derecede tansiyon düşürdüğü için kalp atışlarının durmasına kadar giden sonuçlar ortaya çıkabiliyor. Böyle hastalara acil gittiklerinde kalp pili takmaya giden evrelerle karşılaşabiliyorlar. Bir kaşık yendiğinde bir şey yapmaz olayında bir açıklama getirmek istiyorum. Her arıcının ürettiği balda aynı miktarda grayanotoksin olmayabiliyor. Bir arıcının ürettiğinde 1 miligram varsa diğer arıcının ürettiğinde örnek vermek gerekirse 32-40 miligram grayanotoksin miktarı olabiliyor. Dolayısı ile bilinmediği için baldan bir kaşık yenildiğinde bir şey yapmaz yaklaşımı doğru bir yaklaşım değil. Çünkü grayanotoksin miktarı çok olan baldan yendiğinde ayıda olduğu gibi baygınlık, halüsinasyon durumu, kalp atışlarının yavaşlaması hatta durmasına kadar giden sonuçlar ortaya çıkıyor” diye konuştu.

ORMAN GÜLÜ BALININ YASAL OLARAK SATIŞI YASAK

Doç. Dr. Meral Kekeçoğlu, orman gülü balının satışının Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yasaklandığını ifade ederek, şöyle konuştu:

“Orman gülü balında grayanotoksin tipleri ve miktarları değişebiliyor. Bunu gözle gördüğünüzde, baktığınızda ya da test ettiğinizde anlamanız mümkün değil. Halk arasında duyuyoruz. Boğazımı çok yakıyor, bu bal çok ağır gibi söylemler var. Ama balda hangi bal olursa olsun söylemlere değil, analiz sonuçlarına bakmamız gerekiyor. Her şeyden önce yenilen orman gülü balının polen analiziyle o bitki florasından olup olmadığının kanıtlanıp, kanıtlanmadığı, içerisinde grayanotoksin 1, 2 ve 3’ler var. Bunlardan 1, 2 veya 3 hangi grayanotoksin olduğunun belirlenmiş olması gerekmektedir. Bu ayıda olduğu gibi insanlarda da yendiğinde benzer etkilerle karşılaşabilir miyiz? Evet. Bu nedenle Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yasaklamış olduğu bir bal türüdür. Normal şartlarda yasal olarak satışı yasak olan bir bal türü. Bunun nedeni de ayı yediğinde ortaya çıkan etkilere benzer etkilerin ortaya çıkmasıdır.”

DOKTOR KONTROLÜNDE KULLANILMALI

Orman gülü balının bazı hastalıklarda kullanıldığını söyleyen Doç. Dr. Kekeçoğlu, “Ancak bu demek değildir ki orman gülü balını tamamen piyasadan silelim, hiç satılmasın. Orman gülü balının gerçekten iyi yönleri ve faydaları var. Özellikle astım hastaları, üst solunum yolu enfeksiyon hastaları başta olmak üzere hipertansiyon hastalarında kullanılabilir. Ancak tamamen doktor kontrolünde, testleri yapılmış, etiketli, medikal olarak satışa sunulan bir orman gülü balının tüketilmesi gerekiyor. Rastgele arıcılardan alıp tüketmenin doğru olmayacağını vurgulamak istiyorum” ifadelerini kullandı.