8 yıldır yalnız olan vatoz 'kendi kendine' üredi
ABD'nin Kuzey Carolina eyaletinde bir akvaryumda tutulan bir vatozun, bulunduğu yerde erkek bir vatoz olmamasına rağmen 'bebek beklediği' anlaşıldı. Vatozun dört yavru dünyaya getirmesi beklenirken, vatozun nasıl ürediği merak konusu oldu.
cumhuriyet.com.trABD basınına yansıyan bazı haberlerde, Charlotte isimli vatozun aynı akvaryumdaki küçük köpek balıklarından birinin yavrusunu taşıyor olabileceği iddiası ortaya atılsa da gerçeğin farklı olduğu ortaya çıktı çünkü Charlotte 'kendi kendine' üremişti.
"KENDİ TÜRÜNDE BİR İLK"
The Guardian gazetesinin haberine göre, en az sekiz yıldır kendi türünden bir erkek olmadan akvaryumda tutulan vatoz 'partenojenez' olarak bilinen eşeysiz üreme yöntemiyle üredi. Kaliforniya eyaletinin güneyindeki doğal habitatından alınarak akvaryuma kapatılan Charlotte'ın kaldığı akvaryumun sahibi, 'doğanın bir yolunu bulduğunu' ve hayvanın iki hafta içinde en fazla dört yavru sahibi olacağını söyledi.
'Aquarium and Shark Lab' isimli akvaryumun sahibi Brenda Ramer, vatozun yavrulayacağını "İşte kızımız; 'Hey, mutlu Sevgililer Günü! Hadi birkaç yavrumuz olsun' diyor" sözleriyle dile getirdi. Vatozlar konusunda bir uzman ise hayvanın başka bir türle çiftleşmiş olmasının imkansız olduğuna dikkat çekti. Atlanta'daki Georgia Akvaryumu'ndan araştırmacı Kady Lyons, konuya ilişkin değerlendirmesinde, Charlotte vakasının yuvarlak vatoz türünde görülen ilk 'partenojenez' olabileceğini söyledi.
ULTRASON ÇEKİLDİ, GEBE OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI
'Partenojenez' olarak bilinen 'kendi kendine üreme' süreci, bir tür eşeysiz üreme. Burada bir yavrunun oluşabilmesi için bir erkeğin genetik katkısı olmadan döllenmemiş yumurtalar yeterli oluyor. Sık rastlanmayan bir durum olan partenojeneze memelilerde olmasa da bazı böcek türlerinde, balıklarda, hem karada hem suda yaşayabilen hayvanlarda ve sürüngenlerde rastlanabiliyor. Daha önce Kaliforniya tepeli akbabası, Komodo ejderi ve sarı karınlı su yılanlarında bu duruma rastlandığı ifade ediliyor.
Araştırmacı Lyons'a göre, vatozun yaşadığı durum 'kendilerini klonlamaları' anlamına gelmiyor. Bunun yerine, dişinin yumurta hücresi başka bir hücreyle birleşiyor, ardından hücre bölünmesi tetikleniyor. Bu ise bir embriyonun oluşmasına yol açıyor.
Bedeninde bir şişme tespit edilen Charlotte'ın vücudunda da ilk olarak tümör olabileceği düşünülürken, ultrason çekilmesi sonucu yavrulayacağının ortaya çıktığı açıklandı.