Zeus Sunağı asıl vatanı olan Bergama'ya dönecektir

Tarihi bir bütün olarak açıklama ve anlamada önemli kanıtlar sunan arkeolojik alanlar ve kültür varlıkları her dönemde savaş ya da kaçak kazılar gibi yıkıcı etkilerle karşı karşıya kalmıştır.

Ne yazık ki bazı eserler ülkemizden bu şekilde alınıp götürülmüştür.

Ülkemiz tarihi kültürel ve doğal değerler bakımından çok az ülkenin sahip olabildiği bir zenginlik ve çeşitliliğe sahip, bu konuda adeta bir cennettir.

Birçok tarihi kalıntı, eser ve daha birçok tarihi mekânı ülkemizde görmek mümkündür. 

Bunlardan biri Bergama’daki Pergamon Antik Kenti’nde bulunan Athena Tapınağı Propylonu’dur.

Milattan önce 2. yüzyılın başlarında Kral 2. Eumenes tarafından Pergamon Antik Kenti'ndeki Akropolis'e inşa ettirilen Athena Tapınağı'nın propylon yapısı da yurt dışına götürülen eserlerimizdendir malesef. 

İki kattan meydana gelmekte olan yapı 19. yüzyılda o zamanki adıyla Prusya olan şimdiki Almanya'ya götürülmüştür.

Bir diğeri ise yine Pergamon Antik Kenti’nde bulunan Zeus Sunağı’dır.

Yüzlerce medeniyete ev sahipliği yapmış yerlerden biri olan İzmir'in Bergama ilçesi sınırları içinde kalan antik Pergamon şehrinin en görkemli şaheserlerinden biri olan ‘Zeus Sunağı' da benzer şekilde ülke dışına çıkarılmıştır.

Sunak, Bergama-Dikili yolunu yapmak için 1870'li yıllarda ülkemize gelen Alman mühendis Carl Humann tarafından kaçırılmıştır.

Ne ilginçtir, sunağı bulunduğu topraklardan çalan Carl Humann’ın mezarı Bergama’dadır...

İlahi adalet midir orasını bilemem!

Görüldüğü üzere İlk’lerin ve ‘en’lerin şehri olarak anılan Bergama’nın, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde olduğu unutulmamalıdır.

Şöyle bir gerçeklik var ki İncil’de adı geçen 7 yedi kiliseden biri Bergama’dadır ve Zeus Sunağı’ndan da bahsedilmektedir.

Ancak ne var ki sunak şimdi çok uzaklardadır. 

Her ne kadar yasa dışı bir şekilde ülkemizden kaçırılsa da UNESCO ve Unitdroit Sözleşmeleri gibi uluslararası düzenlemeler bu konuda çok açıktır.

Bu düzenlemeler her ülkenin kendi kültür mirasını kendi ülkesinde koruma hakkını kabul etmiştir.

UNESCO Sözleşmesi, kültür varlıklarını bulunduğu ülkenin ulusal kültür mirası saymıştır. 

Zeus Sunağı ve Athena Tapınağı Propylonu üzerindeki mülkiyet hakkı da bu konu içerisinde irdelenmeli ve yasa dışı yurt dışına çıkarılmasının hukuki dayanakları incelenmelidir.

Eski eserler, tarihî, arkeolojik veya sanatsal değeri olan, eski devirlerden bizlere ulaşan ya da ileride böyle değerleri taşıyacağı kesin ve mutlak olan, sayıca sınırlı malları ifade etmektedir.

Tarihi mirasımızı korumak, çalınan ve yurt dışına kaçırılan tarihi eserlerimizi geri almak için çaba göstermek bir yurtsever için vatan görevidir. 

Zeus Sunağı’nın ait olduğu asıl yerin Berlin değil, Bergama olduğu tezi hem Türkiye hem de dünya kamuoyunda yaygınlaştırılmalı ve bunun üzerine politikalar gerçekleştirilmelidir.

Bu yapının gerçek yeri Berlin'deki Pergamon Müzesi değil UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Bergama’dır.

İnanıyorum ki başta Zeus Sunağı olmak üzere ülkemizden yasa dışı yollarla çıkarılan tarihi miraslarımız ana vatanlarına dönecektir.