Türkiye'de hane atıkları, toplam atıkların yüzde 42.8'ini oluşturuyor
Türkiye’de yıllık evsel gıda israfı, 7.7 milyon tonu buluyor. Evde çıkan atıkları azaltmak gezegenimizin sağlığı için olduğu kadar, yaşam tarzınız ve bütçemiz için de çok faydalı.
Şehriban KıraçNüfusunun artmasıyla atık miktarı da yükseldi. Koronavirüs salgınıyla evden çalışmanın yaygınlaşmasıyla evde atık miktarının artmasını da berabirende getirdi.
Evde tükettiğimiz gıdalar ve eskisinden çok daha fazla kullandığımız hijyen ürünleri bu artışın en büyük nedeni diyebiliriz. Dünya Çevre Günü Raporu’na göre Türkiye’de evsel atıklar, toplam atıkların yüzde 42.8’ini oluşturuyor. Türkiye’de yıllık evsel gıda israfı, 7.7 milyon tonu buluyor, Türkiye’de yılda kişi başına 93 kg gıda çöpa atılıyor. Birleşmiş Milletler Çevre Programı 2021 Gıda İsrafı Endeksi’ne göre, 2019’da dünyada toplam 931 milyon ton gıda israfı oldu.
Bunun yüzde 61’i evsel israf, yüzde 26’sı gıda hizmetleri ve yüzde 13’ü de perakende sektöründe meydana geldi. Bu veriler, toplam küresel gıda üretiminin yüzde 17’sinin israf edildiğini gösteriyor.
Evlerde israf yüksek gelirli ülkelerde kişi başına yılda 79 kg, orta gelirli ülkelerin alt dilimlerinde 91 kg.’yi buluyor. Türkiye’de evlerde kişi başına yıllık gıda israfı 93 kg, toplam evsel israf ise yılda 7 milyon 762 bin tona ulaşıyor.
Öncelikle çok fazla çöp üretme alışkanlığımızı bir kenara bırakmamız gerek. Bu durumun önüne geçilmezse de ne yazık ki büyük bir çevre kirliliği sorunu bizi bekliyor. Sürekli aldığınız ürünlerin sıfır atık yaşam tarzına uygun alternatifleri varsa artık bu ürünlere geçmenin zamanı geldi.
- Gıda alışverişine çıktığınızda gerekenden fazlasını satın almaktan kaçının. İhtiyaçlarınızı belirleyin ve alışverişinizi önceden planlayın. Dolabınız hâlâ doluysa önceliği onları tüketmeye verin. Çeşitli sebze saplarını, kabuklarını, köklerini biriktirip daha sonra bunları kaynatarak değerlendirin. Yemeği kaç kişinin yiyeceğini göz önünde bulundurarak yapacağınız miktarı planlayın, fazla yemek yapıp israf olmasından kaçının.
- Kullan-at tipi ürünler yerine uzun ömürlü olanları tercih edin.
ÇÖPLERİ AYRIŞTIRIN
- Plastik, doğada uzun süre yok olmaz ve sağlığınız açısından da tehdit oluşturabilir. Tek bir plastik torbanın doğada yok olması 1000 yıl sürebilir. Plastik kullanımı yerine evinizde cama daha fazla yer açabilirsiniz.
- Tek kullanımlık piller yerine şarj edilebilir pilleri seçin.
- Bir cihazı kullandıktan sonra fişini çekmeyi unutmayın.
- Enerji genellikle kapı, pencere ve duvarlardaki boşluklar ve çatlaklardan kaybolur. Evinizdeki boşlukları ve çatlakları arayın ve bunları kapatın.
- Kâğıt havlu ve peçeteler yerine yıkanabilir bezleri kullanın.
- Alışveriş için plastik poşet yerine bez torba tercih edin.
- Damacana ya da pet şişelerle su almak yerine su arıtma cihazlarını keşfedin.
- Dışarıdan hazır yemek siparişi vermek yerine evde yemek pişirmeyi alışkanlık haline getirebilirsiniz. Hazır yemeklerle beraber gelen plastik ya da karton kap kullanımının önüne geçmiş olursunuz.
- Geri dönüşüme katkıda bulunmak istiyorsanız öncelikle atıklarınızı ayırarak işe başlayabilirsiniz. Plastik, cam, metal ve kâğıt gibi dönüştürülebilir atıkları cinslerine göre ayırıp belediyeler tarafından belli noktalara konulan konteyner’lere atabilirsiniz.
KARBON NÖTR VE YAŞANABİLİR TÜRKİYE İÇİN GENÇLER SOKAKTA
İklim İçin Gençlik, İklim Öncüleri ve İklim İçin Türkiye ekiplerinin çağrı yaptığı ve birçok kurum ile gençlik örgütü tarafından desteklenen 23 Eylül Küresel İklim Grevi Türkiye’nin dört bir yanında düzenlendi. Türkiye’den gençlerin talebi ise kasım ayında Mısır’ın Şarm El Şeyh kentinde yapılacak 27. Taraflar Konferansı’na kadar Türkiye’nin, 2030’a yönelik en az yüzde 35 mutlak emisyon azaltım hedefi vermesiydi.
“Bizler kârı değil, yaşamı savunuyoruz! Kaldı ki kâr uğruna yapılan hiçbir şeyin, yaşanılacak bir Dünya kalmadığında bir anlamı olmayacak” diyen genç iklim aktivistlerinin İstanbul’daki buluşma noktası Kadıköy’dü. Pankartları ve sloganlarıyla taleplerini dile getiren, karar vericilere seslerini duyurmak isteyen İklim Öncüleri ekibinden genç iklim aktivisti Alen Zinzal, “Bu konuşmayı yaparken bir ağaç daha rant uğruna kesildi, bir nehir daha zehirlendi, bir canlı daha değişen iklim koşulları nedeniyle yuvasından ayrıldı ya da öldü. Ayrıca pek çok insan, ekolojik yıkımın psikolojisiyle mücadele ediyor. Bir nesilden hayal kurmaları istendiğinde iklim krizi bir sis bulutu gibi çöküyor önlerine” diye konuştu.
26 MİLYON TON GIDA İSRAF EDİLİYOR
Gıda kaybı ve israfının azaltılması, sera gazı emisyonlarını azaltmak, yoksullukla mücadele etmek, üretkenliği ve ekonomik büyümeyi artırmak amacıyla Sıfır Atık ve Geri Dönüşüm Farkındalık Derneği (SAGEF) kuruldu. Genel merkezi İstanbul’un Bahçelievler ilçesinde bulunan derneğin kurucu başkanı Ekrem Altıntepe oldu. Altıntepe, her yıl dünyada 1.3 milyar ton, Türkiye’de ise 26 milyon ton gıdanın israf edildiğini söyledi.
Altıntepe, “Türkiye’de en çok sebze ve meyve, süt ve süt ürünleri ile ekmek çöpe gidiyor. Biz de SAGEF olarak, ulusal ve uluslararası hedeflere ulaşarak gıda israfını azaltmak için çalışacağız. Toplumun daha fazla kesiminin farkında olmasını ve harekete geçmesini sağlamayı amaçlıyoruz. Asla yenmeyen yiyecekler, aynı zamanda üretiminde kullanılan toprak, su, enerji, tohum ve diğer girdiler gibi kaynakların israfını temsil eder, sera gazı emisyonlarını boş yere artırır. SAGEF olarak yiyecekleri israf etmemeyi kişisel bir çözüm haline getirmeyi hedeflemekteyiz” dedi.
ZORLU TEKSTİL, NET SIFIR EMİSYON HEDEFLİYOR
Zorlu Holding Tekstil Grubu, Akıllı Hayat 2030 stratejisi doğrultusunda 2030 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmayı hedeflerken sunduğu karbon ayak izini yüzde 50’ye varan oranda azalttığı Ecodesign ürünlerinin yanı sıra LEED-BREEAM sertifikalı sürdürülebilir şehirler için ev tekstili üretimi dahil olmak üzere sürdürülebilirlik odaklı birçok yeniliği 2025’e kadar hayata geçirmeyi planlıyor.
Zorlu Holding Tekstil Grubu 10 milyon dolar yatırımla devreye alınan Polimer Geri Dönüşüm Tesisi ile yüzde 100 pet şişeden polyester iplik üretimine başlandı. Bu yatırımla, 1 ton geri dönüştürülmüş iplik üretimi için doğada biyolojik olarak parçalanamayan, tüketici atığı olan yaklaşık 110 bin adet plastik şişenin azaltılmasına katkıda bulunulacak.
Zorlu Holding Tekstil Grubu Başkanı Necat Altın, “Gelecek dönemde sürdürülebilirlik kriterlerine uyum sağlayamayan, fabrika ve operasyonlarını dijitalleştirmeyen şirketlerin ayakta kalamayacakları büyük bir dönüşümün eşiğindeyiz. Yeşil Mutabakat Eylem Planı yayımlanmadan üç yıl önce başlattığımız, Temiz Üretim Projesi ile bu konuda ciddi mesafe aldık” diye konuştu.
TORNADO FONLANMAYA HAK KAZANDI
Sun Tekstil’in, Avrupa Komisyonu tarafından 2021’de açılan Ufuk Avrupa Ar-Ge Çerçeve Programı kapsamında yapmış olduğu Tornado proje başvurusu fonlanmaya hak kazandı ve Avrupa Komisyonu’na iletildi.
Sun Tekstil Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi Melis Vekiloğlu, doğaya saygılı, sürdürülebilir moda anlayışına öncülük ettiklerini belirterek “AR-GE merkezimizde 32 araştırmacımız, 106 ulusal partnerimiz, 27 ulusal destekli projemiz bulunurken 352 projemizi tamamladık ve 30 tane de devam eden projemiz var” diye konuştu.
SİGNİFY’DEN PLASTİK KULLANIMINA SON
Aydınlatma sektörünün önde gelen oyuncularından Signify Genel Müdürü Saner Kırık, “Gelecek Nesiller için Sürdürülebilir bir Yaşam” mottosundan yola çıkarak 2021 sonunda tüm tüketici ürünleri ambalajlarında plastik kullanımını sonlandırdıklarını söyledi. Kırık, “Yılda 2 bin 500 tonun üzerinde plastik kullanımından kaçınıyoruz. Bu, peş peşe dizildiğinde 8 bin kilometreden fazla uzayabilecek 125 milyon plastik şişeye denk geliyor” dedi.
ŞİŞECAM’DAN YENİ MİKRO WEB SİTESİ
Sürdürülebilirliği, tüm operasyonlarının odak noktası ve iş modelinin temel unsuru haline getiren Şişecam, bu alandaki çalışmalarını özel olarak hazırladığı mikro web sitesi üzerinden paylaşacak.
Şişecam, yeni mikro web sitesi https://sustainability.sisecam.com/tr ile BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarıyla uyumlu 2030 sürdürülebilirlik stratejisi “CareforNext” yaklaşımını daha geniş kitlelere duyurmayı amaçlıyor.