Tartışmalı ‘örgüt suçu’ uygulamada

Kamuoyunda 8. Yargı Paketi olarak bilinen “Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 2 Mart’ta Meclis’ten geçti. Söz konusu yasa dün Resmi Gazete’de yayımlanarak uygulanmaya konuldu.

Aytunç Ürkmez

Düzenlemeyle, Türk Ceza Kanunu’ndaki (TCK) adli para cezaları da artırılacak. Bir günlük adli para cezasının alt sınırı 20 liradan 100 liraya çıktı.

Düzenlemenin en dikkat çeken kısmı ise “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” fiiline ilişkin oldu.

Düzenlemeye göre; suçu işlediği iddia edilen kişi 2 yıl 6 aydan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. İşlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilecek. TCK’deki “devletin güvenliğine karşı suçlar ile anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar” bakımından, silahlı örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi ayrıca 5 yıldan 10 yıla kadar hapisle cezalandırılacak.

AYM İPTAL ETMİŞTİ

AYM, söz konusu suça ilişkin Patnos Ağır Ceza Mahkemesi ile İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nin “kamu gücünü kullanan organların keyfi davranışlarının önüne geçecek şekilde öngörülebilir olmadığı” gerekçesiyle yaptıkları itirazları inceleme sonucunda Ekim 2023’te suçu oybirliğiyle iptal etmişti. Yüksek mahkemenin iptal gerekçesinde ise “Kuralın, kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarını önleyecek şekilde belirli ve öngörülebilir nitelikte olmadığı ve bu yönüyle yasallık şartını taşımadığı sonucuna ulaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle kural, enayasaya aykırıdır. İptali gerekir” ifadeleri kullanılmıştı.

Konuya ilişkin gazetemiz Cumhuriyet’e konuşan hukukçu Bülent Yücetürk, “Getirilen düzenlemeyle bir farklılaşmaya gidildi. Böylece örgüt üyeleri işlemiş oldukları suçlardan hem örgüt üyesi olmaktan dolayı ceza alacaklar hem de işlemiş oldukları suçtan dolayı ceza alacaklar. Dolayısıyla cezayı ağırlaştırıyor” dedi.

‘İKTİDAR YARATTI’

İktidarın AYM’nin gerekçesinden hereketle bu düzenlemeye gittiğini belirten Yücetürk, “Özellikle bu tür suçlar toplantı, gösteri yürüyüşlerinde ve örgüt propagandasında ortaya çıkıyor. Bu doğrultuda örgüte üye olmadan örgüt adına suç işleyen kişiyle, örgüt üyesi olmakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi arasında farklılaşmaya gidildi. Uygulamada örgüt üyesine daha ağır ceza getirildi. İktidar, AYM’nin ‘öngürülemezlik’ gerekçesiyle verdiği iptal kararını karşılamadan bu kuraldan ‘bağımsız suç’ yarattı” ifadelerini kullandı.