Onat Kutlar ölümünün 30. yılında Beyoğlu’nda anıldı

11 Ocak 1995’te düzenlenen bombalı saldırının ardından 59 yaşında hayatını kaybeden Onat Kutlar anısına düzenlenen etkinlik, gazeteci ve yazar Zeynep Oral’ın moderatörlüğünde gerçekleşti. Programa, yazar Adnan Özyalçıner ve gazeteci Zeynep Avcı konuşmacı olarak katıldı. Etkinlikte Onat Kutlar’ın eşi Filiz Kutlar ve Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney de yer aldı.

Sanatçılar Nazan Kesal, Halil Ergün ve Tayfun Erarslan’ın metin okumaları ve şiir dinletileriyle katkı sunduğu etkinlikte genç yetenek Balkız Mercan Eruluğ’un müzik dinletisi de büyük beğeni topladı.

Programda bir konuşma yapan Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney, “Yitip gidenler diyoruz, ancak biz onları anmaktan vazgeçmeyeceğiz. Anmak, demokratlığımızın bize yüklediği bir görev. Aslında onları anmak demek, sadece o şahsiyeti anmak demek değil, onun fikrini yaşatmaktır. Bu anlamda Onat Kutlar’ın savunduğu fikri, güzel ve aydınlık günler için mücadeleden vazgeçmemeyi biz onun satırlarında okuyarak öğrendik. Bu nedenle onları anmayı ve bunu sürekli kılmayı çok önemsiyorum. Ve 30 yıl sonra Beyoğlu Belediyesi’nin bu anmaya ev sahipliği yapıyor olması beni hem duygulandırdı hem de diğer türlü de mutlu etti. Tabii Onat Kutlar Beyoğlu’nu çok seviyordu. Son 1,5 yılında Beyoğlu’nda yaşamış, Beyoğlu’nda üretmiş ve Beyoğlu’nun belki de bütün sokaklarını ezbere biliyordu desek yanlış olmaz. Aynı şekilde ülkesini çok seviyordu. 12 Eylül’ün o karanlık günlerinde bile ülkesinin aydınlık günlerine inanıyordu, demokrasiye inanıyordu ve Aydınlar Bildirgesi’nin mimarlarından birisiydi Onat Kutlar” şeklinde konuştu.

ONAT KUTLAR KİMDİR?

Türk edebiyatının ve sinemasının önemli isimlerinden Mehmet Arif Onat Kutlar, 25 Ocak 1936 tarihinde Alanya’da doğdu. Aslen Gaziantepli olan Kutlar, hâkim olan babası Ali Rıza Kutlar ve annesi Meliha Kutlar’ın oğluydu. Ailesinin görevi nedeniyle Malatya ve İzmir’de kısa süre kalan Kutlar, 6 yaşında Gaziantep’e taşındı. İlk ve orta öğrenimini Gaziantep’te tamamlayan Kutlar, lise yıllarında yazdığı öyküleri “İlke” adlı okul dergisinde yayımladı.

1954 yılında Gaziantep Lisesi’nden mezun olduktan sonra felsefe eğitimi almak için İstanbul’a giden Kutlar, bir yıl Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü’nde okudu. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne geçti, ancak mezun olmadan okulu bıraktı ve 1961 yılında felsefe eğitimi için Paris’e gitti. 1963 yılında Türkiye’ye döndükten sonra bir süre Doğan Kardeş Dergisi’nde çalıştı.

Sanat ve Edebiyat Alanındaki Çalışmaları

1952’de yayımlanan şiir ve hikâyeleriyle tanınmaya başlayan Kutlar, 1959’da çıkardığı İshak adlı öykü kitabıyla 1960 Türk Dil Kurumu Ödülü’nü kazandı. İstanbul Üniversitesi’nde öğrenciyken arkadaşları Erdal Öz, Kemal Özer, Hilmi Yavuz ve diğer isimlerle birlikte a Dergisi’ni kurdu.

Kutlar, Türk Sinematek Derneği’ni 1965 yılında kurarak dünya sinemasının Türkiye’de tanınmasına öncülük etti. 1976 yılına kadar bu derneğin başkanlığını yürüttü. Ayrıca, “Yusuf ile Kenan”, “Hazal” ve “Hakkâri'de Bir Mevsim” gibi senaryolar yazdı ve bu eserlerle ulusal ve uluslararası ödüller kazandı.

Uluslararası Başarılar ve Ödüller

1975 yılında Polonya tarafından Kültür Madalyası ile ödüllendirilen Kutlar, 1985’te Berlin Film Festivali’nde jüri üyeliği yaptı. Fransız hükümeti tarafından 1994’te L'Ordre des Arts et des Lettres nişanına layık görüldü.

30 Aralık 1994’te İstanbul The Marmara Oteli’nin pastane katında düzenlenen bombalı saldırıda ağır yaralanan Onat Kutlar, 11 Ocak 1995 tarihinde hayatını kaybetti.

Ölümünden sonra yazıları Gündemdeki Konu ve Gündemdeki Sanatçı adlı kitaplarda toplandı. Ayrıca Sinema Bir Şenliktir adlı kitabında sinema yazılarına yer verdi. Kutlar’ın İranlı şair Füruğ Ferruhzad’ın şiirlerinden yaptığı çeviriler, Sonsuz Günbatımı adıyla yayımlandı.