Kömür için orman ve camiden sonra arkeolojik tepeyi de yerle bir ettiler!

Muğla’nın Milas ilçesindeki YK Enerji şirketi genişlemek için Akbelen Ormanı’nı talan etmeye devam ediyor. Kömür için Işıkdere Mahallesini ve camiyi yok eden firma arkeolojik kazı yapılan tepeyi de yerle bir etti.

İZMİR / Cumhuriyet

Muğla Milas'taki Akbelen Ormanı’nın Yeniköy Kemerköy Termik Santrali’ne (YK Enerji) kaynak sağlanması için kömür madeni sahasının genişletilmesi kararına karşı İkizköylülerin mücadelesi sürüyor. Daha önce Işıkdere Mahallesini ve mahalle camisini yerle bir eden YK Enerji’nin buldozerleri arkeolojik kazı yapılan tepeyi de yerle bir etti. 

“ARKEOLOJİK ESERLERİ ÖREN’E GÖTÜRDÜLER”

İkizköy Çevre Komitesi tarafından yapılan açıklamada, “Arkeolojik buluntular Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma kanununa göre ‘taşınmaz kültür varlığı’ olmasına ve kanuna göre yerinden taşınması yasak olmasına rağmen Muğla Müze Müdürlüğü ve YK Enerji birlikte suç işleyerek arkeolojik eserleri Ören'e götürdüler. Hep söylediğimiz gibi Muğla'da 5'li çeteye yasalar uygulanmadığı için şikayetimiz sonrasında ‘koğuşturmaya yer olmadığına’ ilişkin karar geldi. Arkeolojik eserlerin taşınmasının ve tahribatının durdurulması için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na Muğla 3. İdare Mahkemesi’nde açtığımız davada ise çok ilginç bir şekilde davanın konusu itibariyle mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmaksızın mahkeme duruşma ve karar günü için tebligat gönderdi. Keşif yapılmaksızın karar verilemeyecek dosyada karar ve duruşma günü tayin edilince, yasaya aykırı bir uygulama nedeniyle mahkemenin davamızı reddedeceğini anladık ve ‘reddi hakim’ talebinde bulunduk. Ancak YK Enerji aleyhine açılan bir davada Muğla İdare Mahkemeleri kanunları uygulamadığı için reddi hakim talebimizi de (böyle bir yetkisi olmamasına rağmen) ‘davayı uzatmak için reddi hakim yapılmıştır’ diyerek reddetti” ifadeleri kullanıldı.

AVUKAT ATAL: OLDU BİTTİYE GETİRİLİYOR

Avukat İsmail Hakkı Atal, “Akbelen’in sınırına dayanan kömür madeninde uzun süredir yapılan arkeolojik kazıların sürdüğü tepe, arkeolojik sit alanı ilan edilsin diyerek açtığımız dava henüz bitmeden, herhangi bir keşif yapılmadan bir anda talan edilmeye başlandı. Son zamanlarda Karya dönemine ait mozaiklerin bulunduğuna dair kazıda çalışan arkadaşlardan duyumlar aldık. Taşınmaz varlıkların bulunduğunu duymamıza rağmen; buradaki varlıklar taşındı mı? Taşındıysa nerede? Bilgiler nereye verildi? Bunları kim denetledi? hiçbir bilgi verilmeden YK Enerki sponsorluğunda gizli saklı yürütülen, çalışanların görüntü alması ve burayla ilgili konuşması yasaklanan bu tarihi kazıda neler bulundu ne yapıldı da böyle oldu bittiye getirilerek yok ediliyor” dedi.

KÖYLÜ: GEÇMİŞİMİZİ SİLDİLER, GELECEĞİMİZİ DE SİLMEYE ÇALIŞIYOR

Her gün alana giderek protesto ettiklerini söyleyen İkizköylü bir yurttaş gözyaşlarıyla, “Bunların ne doğaya ne zeytine ne insan hayatına ne tarihe ne kültüre hiçbir şeye saygıları yok. Burada 4 bin yıllık eserler çıktığı söylendi umutlandık. Akbelen de kurtulur dedik. Neye tutunsak elimizden aldılar. Işıkdere’yi 4 senede lokma lokma yediler. Dört günde talan ettiler. Her şeyi oldu bittiye getirdiler. Çayımızı, Işıkdere’yi, tarihi kültürel varlıkları yok ettiler, geçmişimizi sildiler, geleceğimizi de silmeye çalışıyorlar. Akbelen Ormanı’nı vermeyeceğiz. Gerekirse burada ölürüz yine de vermeyiz” diye konuştu.

JANDARMA ALANA GELDİ

Çevre avukatları hem kültür ve tabiat varlıklarına verilen zararla ilgili hem de zeytin kanununu çiğneyip 3 km yakınına yaklaşmaması gereken kömür madeninin 50 metre yakınında çalışmasıyla ilgili şikayetlerde bulunmasının ardından bölgeye gelen Jandarma ekipleri geldi. Avukatlar, kolluk kuvvetlerinin Milas Müze müdürünün alana geleceğini ve onu beklediklerini ifade etti.

DAVA GEÇMİŞİ

Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerini işleten, Limak Holding ve İÇTAŞ ortaklığındaki YK Enerji, İkizköy'deki Akbelen Ormanı'nın 740 dönümlük bölgesini, termik santrallere linyit sağlayan açık maden ocağına katmak için gerekli izinleri almış (Kasım 2020) ancak İkizköylüler'in direnişiyle karşılaşmıştı.

17 Temmuz 2022 sabah saat 6'da Akbelen Ormanı'na giren Orman İşletmesi kesim ekibi İkizköy halkı ormanın derinliklerine erişinceye kadar 30'a yakın ağacı kesti.

İkizköylüler o günden beri ormanda 24 saat nöbet tutuyor.

Akbelen Ormanı'nın kesim izninin iptali için açılan davada mahkeme tarafından atanan bilirkişi heyeti 7 Eylül 2021'de bölgede keşif gerçekleştirmişti. Bölgede ilk yapılan keşifte hakimin avukatlara hakaret etmesi nedeniyle avukatlar Arif Ali Cangı, İsmail Hakkı Atal ve Şiar Rişvanoğlu reddi hakim başvurusunda bulunmuştu.

1 Mart 2022'deki ikinci bilirkişi inceleme öncesi Resmi Gazete'de yayınlanan maden yönetmeliğindeki değişiklikle birlikte tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlarında madencilik faaliyetlerinin önü açılmıştı.

Mayıs 2022'de hazırlanan bilirkişi raporunda madencilik faaliyetlerinin orman ekosistemini tamamen yok edeceği kabul edildi ama aynı zamanda bölgedeki tüm kömürün çıkarılabilmesi için Akbelen Ormanı'nın madenciliğe açılması gerektiği de savunuldu. Bilirkişi raporuna itiraz edildi.

8 Ağustos 2022'de ise üçüncü bilirkişi keşfi yapıldı.

3 Aralık'ta mahkeme "ormanda maden sahası genişletilmesi" için verdiği yürütmeyi durdurma kararını kaldırdı.

23 Aralık'ta ise yürütmeyi durdurma kararını kaldırmasına İkizköylülerin itirazını, İzmir Bölge İdare Mahkemesi (BİM) 7. Dava Dairesi reddetti.

İkizköylüler'in nöbeti devam ediyor.