İdlib’de durum Roma sonrası netleşecek

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Soçi’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yaptığı baş başa görüşmenin ardından gözlerin çevrildiği İdlib’de sahada kaydadeğer bir değişiklik gözlemlenmezken Ankara, İdlib politikasını netleştirmek için ay sonunda Erdoğan’ın ABD Başkanı Joe Biden ile Roma’da yapacağı görüşmeyi bekliyor. Ankara, Suriye’de ABD’yi Rusya’ya karşı bir denge unsuru olarak görüyor.

Erdoğan’ın Putin’le yapacağı görüşme öncesi Suriye’de İdlib ekseninde gerilim yükselmiş, Rus uçaklarının stratejik M4 karayolu etrafında saldırıları yoğunlaşmıştı. Görüşme sonrası İdlib’deki Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birliklerinin, M4 karayolunun kuzeyine doğru çekilmeye başladığına yönelik spekülatif haber ve yorumlar yapılsa da sahadan bu iddiaları doğrulayan bir bilgi gelmedi. Milli Savunma Bakanlığı yetkilileri de Soçi görüşmesi sonrası bölgedeki son durumla ilgili soru üzerine “İdlib’de TSK birliklerinin konuşlu olduğu gözlem noktalarında ve TSK’nin bölgedeki faaliyetlerinde bir değişiklik olmadığını” belirtti. Yetkililer, geçen yılki Soçi mutabakatı sonrası başlayan, ancak Rusya’nın kendi askerlerine yönelik saldırılar sonrası durdurma kararı aldığı ortak devriyelerin yeniden başlayıp başlamayacağı konusunda net bir yanıt vermekten kaçınarak “Rusya ile koordineli çalışmalarımız devam etmektedir” ifadelerini kullandı.

M4 KARAYOLU ODAKTA

Rusya, son dönemde özellikle İdlib’deki muhalif gruplar ile terör örgütü HTŞ başta olmak üzere radikal grupları ayrıştırmaması nedeniyle Ankara’ya eleştirilerini açıktan dile getirmeyi tercih ediyor. Soçi’deki Putin-Erdoğan görüşmesi öncesi Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İdlib’deki Rus hava saldırılarındaki artışın sebebinin sorulması üzerine “Türk muhataplarımız muhalifleri teröristlerden ayırma sorumluluğunu üstlendi. Bunun uzun süre önce yapılması gerekiyordu ama olmadı, biraz yavaş ilerliyor” demişti. Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın Moskova’ya altı yıl aradan sonra yaptığı ziyaret esnasında da Putin, “Yabancı güçlerin Suriye’den ayrılması gerektiğini” belirterek Türkiye’ye mesaj vermişti.

Erdoğan ve Putin arasında Soçi’deki görüşmede İdlib konusunda konuşulanlar kamuoyuna yansımasa da Rusya’nın öncelikli hedefinin, stratejik M4 karayolunun, Suriye ordusunun kontrolüne geçmesi olduğu biliniyor. 

BIDEN BEKLENİYOR

Ankara’da ise ekim ayında İdlib’de bir çekilme olmayacağı, buna karşın Rus uçaklarının kritik noktalara yönelik saldırılarında bir artış yaşanabileceği beklentisi dillendiriliyor. Rusya’nın baskısına karşın Ankara’nın İdlib konusundaki politikasının ise Erdoğan’ın ABD Başkanı Biden’la bu ay sonunda İtalya’nın başkenti Roma’da yapacağı görüşmeden sonra netleşmesi bekleniyor. Son dönemde ABD’ye Suriye’den çekilme çağrısı yapmasına karşın Erdoğan, daha önce birçok kez Washington’a Suriye’de birlikte çalışma mesajı göndermişti. Bu çağrılar Washington nezdinde karşılık görmese de Ankara, Suriye’de ABD’yi Rusya’ya karşı bir denge unsuru olarak görüyor. Gerçeklemesi durumunda Erdoğan-Biden görüşmesinin öncelikli gündem maddeleri arasında ikili ilişkilerdeki sorunlu alanların yanı sıra İdlib meselesi de yer alacak.