Depremzede çocukların anlattıkları yaşadıkları travmanın kanıtı: Yemek yok diyorlar

Hatay’da çadır kentte kalan çocuklar, beslenmeden barınmaya, sağlıktan güvenliğe her alanda eksikliklerle karşı karşıya. Yaşamları yemek kuyruğunda geçen çocukların oyun alanları ise moloz yığınları. Çocukların istekleri ise çikolata, bisiklet ve bir evinin olması!

Şevval Aydoğan

İstanbul Barosu Çocuk Hakları Merkezi’nin hazırladığı “6 Şubat 2023 Depremi Sonrası Çocuk Hak İhlalleri Gözlem Raporu” önceki gün yayımlandı. Hatay’da çadır kentlerde kalan 40 çocuk ile bire bir görüşülerek yapılan çalışmada, çocukların beslenmeden barınmaya, sağlıktan güvenliğe birçok konuda eksikliklerinin devam ettiği gözlemlendi.

Ayrıca raporda doğal afetlerde çocuğun korunmasına ilişkin özel olarak yapılmış bir yasal düzenleme bulunamadığı vurgulandı. Çocukların güvende hissetmemelerine gerekçe olarak akran zorbalığı, enkazların çadır kentlerin olduğu bölgeye yakın olması ve çadır kentlere dışarıdan insanların gelmelerini gösterdikleri görüldü. Çocukların verdiği cevapların çoğunda sineklerden ve sıcaklıklardan dolayı rahatsız olmaları dikkat çekti. 

Raporda çocuklara yemek ihtiyacının karşılanıp karşılanılmadığı soruldu. Çocukların sorulara verdiği cevaplar deprem bölgesindeki eksikleri bir kez daha gözler önüne serdi. Çocuklar genelde verdikleri cevaplarda yemeklerin kalmadığını, istediklerini yiyemediklerini, kuyrukların uzun olduğunu belirtti. Bir çocuk “Yemek dağıtıyorlar, ‘Kalmadı’ diyorlar, oyuncak dağıtıyorlar ‘Kalmadı’ diyorlar” dedi. 

‘OKULA GİTMEK İSTİYORUM’

Raporda çocukların sağlığa erişim hakkının yeterli sağlanamadığı, hastane ve eczane sayısının yetersiz olduğu tespit edildi. Ayrıca çocukların temiz ve mevsime uygun kıyafetlere erişemedikleri de vurgulandı. Çocukların eğitime devam ettiği fakat kırtasiye malzemelerinin eksik olduğu gözlemlendi. Ayrıca asbest tozları arasında oyun oynamalarının çocuğun sağlık hakkı açısından da eksik olduğu vurgulandı.

Saha gönüllülerinden avukat Rumeysa Boşnak, tuvalet banyo gibi hizmetlerin yüzlerce insanın kullanması nedeniyle çocukların mahremiyetinin ihmale açık hale geldiğini belirtti.

‘DÜNYA DÜZELSİN YETER’

Raporun son kısmında çocuklara sizi ne mutlu ederdi sorusuna verilen cevapların bazıları ise şöyle:

“Burada bakkal olması beni mutlu ederdi”, “Bisiklet, çikolata. Geçen gün çikolata getirip dağıtmamışlar. Oraya bir yere kilitlemişler” “Dünya düzelsin yeter”, “Evim olsun istiyorum”.