Damper kazaları: Ustalar 'insan hatası', şoförler 'sistem hatası' diyor (19 Nisan 2022)
Son zamanlarda damperi açık kalan kamyonlar; yön tabelaları, üst geçitler ya da elektrik hatlarına çarparak kazalara neden oluyor. Bir damper ustası; kamyonlarda alarm ve kilit sistemlerinin olduğunu, kazaların şoför dikkatsizliğinden kaynaklandığını söylerken, şoförler ise sistemsel arızalar nedeniyle damperin açık kaldığını öne sürdü.
DHADamperi açılan kamyonlar; yön tabelalarına, üst geçitlere ya da elektrik kablolarına çarparak, kazalara neden oluyor. Son solarak TEM Otoyolu Seyrantepe güzergahında damperi açılan kamyon, yön tabelasına çarptı. Tabela hasar alırken yoğun trafik oluştu. Kazaların ardından kamyonların damperleri neden açılıyor sorusu akıllara geldi.
Kamyon şoförleri; sistemsel ya da elektriksel arızalar nedeniyle damperin açıldığını söylerken, damper ustası ise; kazaların, şoför dikkatsizliğinden kaynaklandığını, alarm ve kilit sistemlerinin damperin açılmasına izin vermeyeceğini dile getirdi.
"ŞOFÖR HATASI"
27 senelik usta olduğunu söyleyen Ayhan Çetinkaya, "Tabelalara çarpma nedenleri büyük ihtimal şoför hatası. Kamyonun giderken damperin kalması mümkün değil. Teyp açıyorlar ses oluyor, dikkatsizlikten dolayı. Kilidi açınca vitese geçiyor araç ve damper kalkmaya başlıyor. Uyarı sesi veriyor. Bu uyarıyı duymama imkanı yok, dikkatsizlikten çarpıyorlar. Aynalardan da baktığınız zaman damperin kalktığını görebiliyorsunuz zaten. Eğer alarm sistemleri bozulmuş olsa kilit takılı kalır damper kalkmaz. Sistem bu şekilde çalışıyor. Bu sistem çıktığından beri kendiliğinden kalkma imkanı sıfır. Önceden sorunlar yaşanıyordu. Böyle bir kilit sistemi yoktu. Bu kilit sistemi bir zorunluluk olmazsa muayeneden geçmez" diye konuştu.
"SİSTEMATİK HATALARDAN DA OLABİLİYOR"
Kamyon şoförü Mustafa Ertaş, "Damperlerin açık kalmasının nedeni bazı araçların bakımsız olması, elektrik sorunları. Bazen sistematik hatalardan da olabiliyor. Düğmeler açık kalabiliyor. Düdüklü düğmeler olursa bunların önüne geçilebilir. Elektriksel sorunlar daha çok oluyor. Herhangi bir arıza olmazsa kaldırma gibi şansı olmaz" dedi. Bir başka kamyon şoförü Muhammed Halis, "Damperin düğmesini unutuyorlar ve levhaya çarpıyorlar. Unutuyorlar çoğu zaman, farkına varmıyorlar. O yüzden kazalar meydana geliyor. Hidrolik bir sistem elektriğe bağlı. Düğmenin kilitli olması lazım. Kilitli olmazsa eli çarpar veya unutur vitese geçer damper. Yolda giderken kalkıyor, şoför de görmüyor. İki tarafta da hata var" sözlerini kullandı.
2015'TE YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILDI
2015'te Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nca, araçların imal, tadil ve montajı hakkında yönetmelikte değişikliğe gidildi. Damperli kamyonların, damperlerinin kalkık durumda trafikte seyretmesini önleyecek tedbirler kapsamında yerine getirilmesi zorunlu şartlar şöyle sıralandı:
"Damper tam olarak indirilmediğinde, aracın seyir hızını 10 km/h'den fazla olmayacak şekilde sınırlayan bir tertibat bulundurulur. Araç yürür vaziyetteyken damper açıksa veya açılırsa, araçlarda sürücüyü ikaz etmek için sesli uyarı veren ve sürücünün direkt görüş alanı içerisinde bulunan görsel ikaz sistemleri bulunur. Seyir ve yönlendirme kumandaları, operatörün kendi kendine destek sağlayacak şekilde bir elinin serbest olmasını ve kumandalara kazara temas riskinin azaltılmasını sağlayacak şekilde tasarımlanır."