Altılı masada 'aday krizi': Millet İttifakı'nın geleceği ne olacak?
Altılı Masa’nın son toplantısında, beş siyasi parti liderinin uzlaştığı CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına itiraz eden İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, partisinin Genel İdare Kurulu’ndan aldığı yetkiyle Kılıçdaroğlu’nun adaylığına “hayır” dedi. Adaylık çağrısında bulunduğu Yavaş ve İmamoğlu ise Kılıçdaroğlu’na destek açıkladı. Gözlerin çevrildiği İYİ Parti’de ise son anda masada bir uzlaşma olmazsa Akşener’in cumhurbaşkanlığına aday gösterileceği konuşuluyor.
BBC TürkçeAltılı Masa’nın son yapılan toplantısında, beş siyasi parti liderinin uzlaştığı CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına itiraz eden İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, partisinin Genel İdare Kurulu’ndan aldığı yetkiyle CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına “hayır” derken, CHP’li Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanları Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’na adaylık çağrısı yaptı.
CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu yaptığı paylaşımda, “Bu sofrada siyasi oyunların, nezaketsizliğin, Erdoğan dilinin olmaması gerekirdi” derken, “Ben bu saatten sonra değişmem” dedi.
Kılıçdaroğlu’nun adaylık konusunda geri adım atmayacağı belirtiliyor.
Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş ise ayrı açıklamalarla sosyal medyada Kılıçdaroğlu'na desteklerini ortaya koydu, Millet İttifakı'nın yoluna devam etmesi çağrısı yaptı.
Yavaş, “Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu’nun iradesi dışında hareket etmeyeceğimizi belirtmiştik, aynı çizgideyiz” derken İmamoğlu, “Millet İttifakı’nın, eksilmeden çoğalarak büyüyeceğinden şüphem yoktur” sözlerini sarf etti.
Gözlerin çevrildiği İYİ Parti’de ise son anda masada bir uzlaşma olmazsa Akşener’in cumhurbaşkanlığına aday gösterileceği konuşuluyor.
Yaklaşık 1,5 yıl önce “güçlendirilmiş parlamenter sistem” hedefiyle yola çıkan ve “ortak cumhurbaşkanı adayı” hedefiyle seçim işbirliğine hazırlanan Altılı Masa, “aday krizi” nedeniyle dağılma noktasına geldi.
KRİZ NASIL BAŞLADI?
Masayı dağıtma noktasına getiren süreç ise ilk kez aday isminin net olarak konuşulduğu 2 Mart tarihli Altılı Masa toplantısı oldu.
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu’nun ev sahipliğinde, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan ve Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal’ın katılımıyla gerçekleşen toplantıda, cumhurbaşkanı adayının kim olacağı konuşuldu.
Kulislere yansıyan bilgilere göre Karamollaoğlu ve Uysal, Kılıçdaroğlu’nun adaylığını önerdi.
Babacan ve Davutoğlu da buna destek verdi.
“PARTİ TABANI KILIÇDAROĞLU’NA KARŞI, ANKET YAPTIRALIM”
BBC Türkçe’nin edindiği bilgiye göre Meral Akşener, İYİ Parti tabanının büyük bölümünün Kılıçdaroğlu’nun adaylığına karşı olduğunu ifade etti.
Akşener, aday belirlemede milletin eğiliminin dikkate alınması gerektiğini belirterek, bu konuda anketlerin göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi.
Bu konuda mevcut anketlere bakılabileceği gibi altı partinin hızlıca anket yaptırabileceğini de söyledi.
Ancak masadaki bazı liderler, “Bizim parti tabanlarımızda da Kemal Bey’le ilgili sorun var, ama bunu masa aşar” görüşünü dile getirirken, anket önerisine de “Ankete Kılıçdaroğlu artı beş lider ile Erdoğan’ı koyduğunuzda bu masa ezerek kazanır. Bu masa anketler üzerinden kurulmadı. Bu masa kazanacak” gerekçesiyle karşı çıktılar.
“GÖREVLERİNE DEVAM EDECEKLER, KENDİLERİNE DE SÖYLEDİM”
Akşener’in, kamuoyu anketlerinde Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun seçimi kazanacağının görüldüğünü ve bu iki isimden birinin tercih edilebileceğini ifade edince Kılıçdaroğlu’nun, “Belediye başkanlarımız görevlerine devam edecekler, kendilerine de bunu söyledim” dediği öğrenildi.
Bunun üzerine Akşener, partisinin iki ismi masaya önermesi yönündeki tutumunu anımsatarak, “Siz yetkili kurullarınızdan yetkiyle buraya geldiniz, o zaman ben yetkili kurullarıma sorayım” yanıtını verdi.
Kılıçdaroğlu’nun, “O zaman beş parti olarak açıklama yapalım” sözleri ise gerilimi artırdı ve Akşener, “O zaman ben buradan kalkayım” tepkisini gösterdi.
Diğer liderler araya girerken Akşener’in yetkili kurullarıyla görüşebilmesi için Pazartesi günü yeniden toplanılması kararlaştırıldı.
Liderler, bu niyeti de “ortak imza” ile karara bağladılar.
GİK’TE KILIÇDAROĞLU’NA RET
İYİ Parti Lideri Akşener, masadan ayrıldıktan sonra partisinin Başkanlık Divanı üyelerini gece topladı ve sabah saat 03:00’e kadar süren toplantıda, anket ve iki ismin adaylığında ısrar edilmesi görüşü dile getirildi.
Akşener, Cumartesi günü yapmayı planladığı Genel İdare Kurulu (GİK) toplantısını bir gün öne çekti.
Masada yapılan görüşme ve eğilimi aktaran Akşener, beş liderin Kılıçdaroğlu’nu önerdiğini ifade belirterek bunu oya sundu.
İYİ Parti kurmaylarının verdiği bilgiye göre toplantıda oybirliğiyle Kılıçdaroğlu’nun adaylığı reddedildi.
GİK toplantısında son hamle olarak da İmamoğlu ile Yavaş’ın adaylığında ısrar edilmesi görüşü benimsendi.
Bazı GİK üyeleri ise ortak aday noktasına gelinmemesi halinde Akşener’in aday olması görüşünü dile getirdi, ancak bir karar alınmadı.
AÇIKLAMA BEKLENTİSİ TOPLANTIYI ERKEN BİTİRDİ
Toplantı sürerken CHP’li 11 belediye başkanının ortak imzayla Kılıçdaroğlu’nun adaylığına destek açıklaması yapacağı iddiaları kulislere yansıdı.
Edinilen bilgiye göre bu olasılık da dikkate alınarak Akşener’in ön alıp çağrı yapması için toplantı yaklaşık 45 dakikada bitirildi.
Toplantının ardından kameraların karşısına geçen Akşener, "Geldiğimiz noktada, İYİ Parti bir kıskaca alınmış; bir dayatmaya mecbur bırakılmış; tıpkı yıllardır Türk Milleti’ne yapıldığı gibi ölüm ve sıtma arasında bir tercihe zorlanmıştır” diye başlayan açıklamasında sert bir üslup kullandı.
Akşener, Yavaş ve İmamoğlu’na adaylık çağrısı yaptı.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na çağrıda bulunan Akşener, “Siz bu milletin iradesiyle seçildiniz. Görevinizi en iyi şekilde yaptınız. Milletimizi enkazın altında bile yalnız bırakmadınız. Milletimiz gayretlerinizi gördü, yanınızda durdu. Bugün de çok kritik bir kırılmanın eşiğinde sizi göreve çağırıyoruz” dedi.
CHP’DE AKŞENER’İN ÇIKIŞI NASIL YORUMLANDI?
Akşener’in açıklamalarının ardından partisinin MYK’sını olağanüstü toplayan Kılıçdaroğlu’nun yanıtı ise Twitter üzerinden yaptığı, “Soframızı büyütmeye devam edeceğiz. Sabırla…” başlıklı video paylaşımıyla oldu.
“Bu sofrada siyasi oyunların, nezaketsizliğin, Erdoğan dilinin olmaması gerekirdi” diyen Kılıçdaroğlu, “Biz ülkeyi siyasal operasyonlarla yönetmeye talip olmayacağız, hepimizin sorumluluğu var ve sorumlu davranacağız” dedi.
Kılıçdaroğlu’nun, “Ben bu saatten sonra değişmem” mesajı ise partide “adaylıkta kararlılık” mesajı olarak yorumlandı.
CHP’de, Akşener’in çıkışı “Saray komplosu” olarak yorumlanıyor ve Kılıçdaroğlu’nun açıklamasındaki “operasyonlarla yönetmeye talip olmayacağız” ifadelerinin de bu vurguyu içerdiği ifade ediliyor.
CHP’de, Akşener’in Pazartesi günü toplantıya gelmemesi halinde masanın beşli olarak yoluna devam etmesi görüşü hakim.
Ancak nasıl yol yürüneceğinin diğer beş partinin genel başkanları ile bugün yapılacak toplantıda değerlendirileceği belirtiliyor.
Masada yer alan Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, 2 Mart toplantısından sonraki ortak açıklamaya göndermede bulunarak, “Toplantıda sözleşildiği gibi 6 Mart’ta partisinin ev sahipliğinde bir araya geleceklerini” duyurdu.
Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal da yaptığı açıklamada “Millet İttifakı” olarak yola devam edileceğini duyurdu.
5 LİDER TOPLANIYOR, BELEDİYE BAŞKANLARI ANKARA’DA
MYK toplantısı sürerken CHP Lideri Kılıçdaroğlu’nun Akşener dışındaki liderlerle telefon trafiği yürüttü.
Bu çerçevede beş liderin Cumartesi saat 17.00’de Saadet Partisi Genel Merkezi’nde bir araya gelmesi kararlaştırıldı.
Genel merkezlerde hareketli saatler yaşanırken, CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kuşoğlu’nun, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’la görüşmeye gittiği ve bu görüşmenin yaklaşık bir saat sürdüğü bilgisi kulislere yansıdı.
Sabah saatlerinde çıktığı televizyon programında, masanın dağılmaması için gerekirse Ankara’ya gelip görüşmeler yapabileceğini belirten Ekrem İmamoğlu da Ankara’ya geldi.
İYİ PARTİ NEDEN RAHATSIZ VE NE YAPACAK?
İYİ Parti’nin Pazartesi günü Karamollaoğlu’nun ev sahipliğindeki toplantıya katılıp katılmayacağı henüz net değil.
Bu konuda, belediye başkanlarına yapılacak çağrının nasıl karşılık bulacağı ve diğer beş partinin nasıl yanıt vereceğinin beklenmesi yönünde eğilim belirlendi.
Henüz bir karar alınmamakla birlikte İYİ Parti’de yeni bir uzlaşma olmaması veya İmamoğlu ile Yavaş’ın adaylığına diğer partilerin ikna olmaması durumunda “çoklu aday” formülü devreye sokulacak.
Bu çerçevede İYİ Parti’de ağırlıklı görüş Akşener’in aday olması yönünde.
İYİ Parti kaynakları, “ortak aday” belirlenmesi için yola çıkılmasına karşın son ana kadar “adayım” demeyen Kılıçdaroğlu’nun partilerine dayatıldığı görüşünde.
Masada anket ve iki ismi önermesine karşın Kılıçdaroğlu’nun “o zaman beş parti olarak bildiriyi imzalamayalım” önerisinin “kendilerini yok sayma” anlamına geldiğini savunuluyor.
Kılıçdaroğlu’nun İYİ Parti’nin kararını beklemeden, sabah saatlerinde, fotoğraf çektirmek için bir fotoğraf stüdyosuna gitmesi, TİP ve Sol Parti ziyaretleri de diğer rahatsızlık başlıkları olarak gösteriliyor.
Kılıçdaroğlu’nun ikili görüşmeler dahil hiçbir zeminde kendi adaylığı konusunda Akşener’e görüş sormaması, masada oy oranları düşük siyasi partilerle aynı tutulması da İYİ Parti’yi rahatsız eden unsurlar.
“MASADAN KALKMADIK, KİBARCA KAPI GÖSTERİLDİ”
İYİ Parti yöneticileri, partilerinin baştan beri milletin sesine kulak verilmesi çağrısı yaptığını ve Akşener’in de bunu dile getirdiğini belirterek, “Genel başkanımız çağrısını yaptı. Biz oradan gelecek cevaba göre ne yapacağımıza bakarız. Biz masadan kalkmadık, kibarca kapının önüne konulduk” görüşünü dile getiriyor.
BBC Türkçe’ye konuşan bir parti yöneticisi ise Akşener’in Kılıçdaroğlu’na itirazına karşın, “Ortak Cumhurbaşkanı adayımız ve geçiş süreci yol haritası konusunda ortak bir anlayışa ulaşmış bulunuyoruz” ifadelerini içeren bildiriye imza atmasınının “uzlaşma umudu”ndan kaynaklandığını ifade etti.
MASADAKİ DİĞER PARTİLER NE DİYOR?
Akşener’in sert çıkışına DEVA, Gelecek ve Saadet Partisi ise tepkili.
DEVA Partisinde, Akşener’in Kılıçdaroğlu’nun belediye başkanlarının adaylığına karşı olduğunu defalarca açıklamasına karşın kendisinin başka bir aday çıkarmaması eleştiriliyor.
Kılıçdaroğlu’nun aylardır adaylık niyetini ortaya koyduğuna işaret eden bir parti yöneticisi, “İmamoğlu ve Yavaş İYİ Partili değil. Şimdi onlara aday olun çağrısı yapmak, başkasının arazisine gecekondu dikmeye benziyor” görüşünü dile getiriyor.
DEVA Partisi bundan sonraki sürecin ise yetkili kurullarında ve beş liderin bugün yapacağı toplantıda belirleneceğini ifade ediyorlar.
Cumartesi günkü toplantıya ev sahipliği yapacak olan Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu da GİK ve il başkanlarını toplayacak.
Saadet Partisi kulislerinde “aday tartışması” nedeniyle “masanın devrilmesi” eleştiri konusu.
Altı partiyi aday değil, “ilkelerin” bir araya getirdiği ve Akşener’in bütün süreç boyunca “ortak adayda” ısrarlı olduğu anımsatılarak, “2018’deki gibi ittifak devam ederken çoklu adayı da konuşabilirdik. Ama bu yapılmadı” tepkisi dile getiriliyor.