90'ların 'karanlık' ismi yeniden gündemde: Demir çelik fabrikasında sular durulmuyor
SİDER Demir Çelik fabrikası bugünlerde üretimin durması ve işçilerin tam maaş alamamasıyla gündemde. SİDEMİR ve SİDER'in patronunun ise 1990'lı yıllarda adı karanlık olaylarla anılan Erol Evcil olduğu biliniyor.
Gizay ÇelikÖzelleştirme dalgasına kurban edildikten sonra uzun yıllardır borçları ve işçi alacaklarıyla gündeme gelen Sivas’taki demir çelik fabrikasında sular durulmuyor.
SİDER Demir Çelik fabrikası bugünlerde üretimin durması ve işçilerin tam maaş alamamasıyla gündemde. Ancak kısa bir süre önce şirketin 2 yıldır iflas masasına kira bedelini ödemediği ortaya çıktı.
ŞİRKETLER FARKLI ADRESLER AYNI
Sivas 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 27/02/2020 tarih 2019/468 esas ve 2020/144 karar sayılı ilamı ile iflasına karar verilen SİDEMİR Sivas Demir Çelik A.Ş; SİDER Demir Çelik Pazarlama ve Satış A.Ş'ye kiraya verilmişti.
İki işletmenin adreslerinin aynı olmasının yanı sıra Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'nde yer alan bilgiler de şirketler arasındaki organik bağı gözler önüne seriyor. SİDEMİR'in iflasından önceki yönetiminde Salih Evcil, Ayten Evcil ve Fırat Ardıç bulunuyor.
SİDER'e ait şube açılış bilgilerinde ise merkezin yetkilileri Gülderen Evcil Ardıç, Remziye Evcil Şengül ve Alperen Şengül olarak görünüyor. SİDEMİR ve SİDER'in patronunun ise 1990'lı yıllarda adı karanlık olaylarla anılan Erol Evcil olduğu biliniyor.
Mağdur olan işçilerden biri ve CHP Sivas Milletvekili Ulaş Karasu fabrikada yaşanan süreci Cumhuriyet'e anlattı.
CHP'Lİ KARASU: "DEVLET ADETA MAFYAYA TESLİM OLDU"
SİDEMİR şirketinin iflas ettikten sonra iflas masasına devredildiğini, 2 yıldır da SİDER adına kiralandığını belirten CHP'li Karasu, “Firmanın adı değişti ama sahipleri aynı kişiler. Burayı Erol Evcil almıştı, el altından aynı isimler üzerinden başka bir şekilde devam ediyor. 2 yıldır da iflas masasına kira bedelini ödemediklerine ilişkin belge var" dedi.
İflas masasına devredildiğinde şirketin devlete 2 milyar TL borcu olduğuna dikkat çeken Karasu, "Vergi, SGK, işçilere ve firmalara borcu bulunuyordu. Burada asıl sorun, özelleştirme süreciyle başladı. Burası önce Sivaslı iş insanlarına verildi. Onlar işletemeyince de Erol Evcil'in eline geçti. Yaklaşık 16-17 yıldır da Evcil'in elinde. Fabrika bir türlü düzenli bir şekilde çalışamadı” şeklinde konuştu.
Karasu sözlerine şöyle devam etti:
- Buradaki hata şu, devlet vatandaşın maliyeye, SGK'ye bir borcu olsa anında hesabına bloke koyuyor ama devlet bir türlü bu fabrikaya el koymadı. O hakkını kullanmadı. Biz bununla ilgili geçmiş dönemlerde Meclis'te çok sayıda araştırma önergesi verdik, kanun teklifi verdik. Genel Başkanımız, grup toplantısında bütün bunları anlattı. Devlet burada adeta mafyaya teslim oldu.
İŞÇİ: EN UFAK ARIZADA ÖDEME YAPAMADIK DİYORLAR
Daha önce SİDEMİR Demir Çelik adına çalıştığını, isim değişikliği sonrası SİDER'de kayıtlı olduğunu ifade eden ve Cumhuriyet’e konuşan fabrika işçisi; üretimin yaklaşık bir haftadır sebebi açıklanmaksızın kısmi olarak durduğunu ve maaş ödemesine denk geldiği için ücretlerini alamadıklarını söyledi.
Aynı zamanda işçilerin fabrikaya gelmemesinin de kendilerine tebliğ edildiğini ifade eden işçi, "Ayın 10'unda normalde yüzde 40 maaş ödemesi alıyorduk, ayın 25'inde de yüzde 60'ının ödemesi yapılıyordu. Bu ay 10'unda yapacakları ödemeyi, 22-23'üne kadar aksattılar. 25'indeki ödemeyi de fabrika durduğu için yapmadılar. Herhangi bir şey söylemediler, işçiler de zaten buna alışmış durumda. En ufak bir arıza olsa o arızadan kaynaklı olarak ödeme yapamadık diyorlar" diye konuştu.
Bazı birimlerde işçilerin fabrikaya gittiğini söyleyen işçi, "Bir vardiyada 200-300 işçi olması lazımken 50 kişi gelmiyor. Yani nöbet sistemine döndüler" dedi. İşçi 'nöbet sistemini' şu şekilde açıkladı:
"Mesela gündüz 08.00-16.00 vardiyasında bir birimde 8 işçi çalışıyorsa; 4 kişi bir gün, diğer dördü de başka bir gün işe gidiyor."
"ASIL PATRON EROL EVCİL"
İşçi, ustabaşı ya da amirlerle muhatap olduklarını konuyla ilgili net bir bilgi alamadıklarını ifade etti. İşçi, "Asıl patron Erol Evcil. Ama şu an fabrika kimin adına çalışıyor o konuda hiçbir bilgimiz yok" dedi.
Geçtiğimiz ay da ödemelerini gecikmeli olarak aldıklarını anlatan işçi, "10-15 gün elektrik faturamı geciktirsem gelip kesiyorlar. Benim borç bulup bir yerlerden başka bir şekilde faturamı yatırmaya çalışmamam lazım. Devlet bize müsamaha göstermiyor ama onlara gösteriyor. Biz, bırakın eski alacaklarımızı almayı şu an çalıştığımız halde ayın 10'unda ya da 25'inde maaşımızı yatacağına güvenemiyoruz" diye konuştu.
"BURADA KİMSENİN İTİBARI YOK"
Yaşadığı yerde itibar kaybına uğradıklarını da söyleyen işçi sözlerine şöyle devam etti:
- Sivas'ta herhangi bir mağazaya gidin, taksitle alışveriş yapmaya kalkın, demir çelikte çalışıyorum dediğinizde 'sen maaşını alıyor musun?' diyorlar. Demir çelikte çalışan kimsenin burada itibarı yok. Şu an hiçbir sendika buraya gelmeye yanaşmıyor. Hiç kimse burayla ilgili sorumluluk kabul etmiyor, taşın altına elini koymuyor.
Daha önce iflasını veren SİDEMİR'de de çalışan işçi, "İflasını verdiğini öğrenince gidip alacak kaydımı yaptırdım. Burası artık düzenli ödeme yapıyor dediler, tekrardan girdim. 7 aydır burada çalışıyorum şu ana kadar gecikmeli de olsa maaşımı alabilmiştim. Önceki dönemde alacaklarımıza ilişkin hiçbir şey demiyorlar. Şu zaman ödeyeceğiz ya da ödemeyeceğiz demiyorlar" diye konuştu.