43 kişinin öldüğü Amasra maden katliamında çarpıcı detaylar ortaya çıktı: Felakete göz yummuşlar!
Bartın Amasra’da 43 madencinin ölümüne neden olan patlamaya ilişkin görülen davanın beşinci duruşması bugün Bartın 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülmeye başlandı. Bilirkişi raporunda madendeki havalandırma sorununa dikkat çekilmiş, yetkililer ise bu sorunları reddederek havalandırmayla ilgili bir sorun olmadığını söylemişti. Cumhuriyet, havalandırmadaki sorunlara ilişkin kurum içindeki yazışmaların belgelerine ulaştı.
Cengiz KaragözTürkiye Taşkömürü Kurumu’na (TTK) ait Amasra Maden Müessesesi’nde 14 Ekim 2022 tarihinde 43 madencinin yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan grizu patlamasına ilişkin yargılama, bugün Bartın 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılan beşinci duruşma ile başladı. Facia sonrası 7 kişilik bilirkişi heyetinin hazırladığı 195 sayfalık ön raporda, kazanın nedenleri arasında havalandırmada yaşanan aksaklıklara da dikkat çekilmişti. O dönemde Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Muharrem Kiraz ise facianın ardından TBMM’de kurulan araştırma komisyonunda bilirkişi raporunu yalanlamıştı. Havalandırmadaki sorunlara ilişkin “2 tane aspiratör var, her ikisi de sağlıklı şekilde çalışıyor” diyen Kiraz, bu savunmasının ardından TTK’da genel müdür oldu.
600 BİN TL’LİK ÖDENEK AYRILMIŞ
Devam eden yargılamanın iddianamesinde de “havalandırma sorununa” sık sık vurgu yapıldı. Son olarak 2019 yılında madendeki havalandırma sorununa ilişkin yeni belgeler, dava dosyasına girdi. Bu belgelerde yöneticilerin havalandırma sorununa ilişkin kurum içi yazışmalarını kapsıyor. Söz konusu belgeler doğrultusunda havalandırmayı sağlayan aspiratörün modernizasyonu için 600 bin TL ödenek ayrıldığı ve bu yatırımın yapılması için yetki alındığı öğrenildi.
‘YÖNETMELİĞE UYGUN DEĞİL’
TTK Genel Müdürlüğü Etüd, Plan ve Tesis Dairesi Başkanlığı’nın 2 Ağustos 2018’de Genel Müdürlüğe gönderdiği bir yazıda, aspiratörün 1970’li yıllarda yapıldığı ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği yönetmeliğine uygun bir durumda olmadığı ifade edildi. Mevcut aspiratörün yönetmelik maddelerini karşılamadığı için Ana Nefeslik Aspiratörün modernizasyonu talep edilmiş.
‘HAVALANDIRMA 50 YILLIK’
Bu yazışmadan sonra 1 Kasım 2019 tarihinde Amasra Müessese Müdürlüğü’nün yazısında, aspiratörün değişmesi gerektiğine ilişkin de gerekçe bir rapor hazırlanmış. Raporda, havalandırmanın 50 yıllık olduğuna ve aspiratörün mevcut ocağın yükünü bile kaldıramadığına dikkat çekildi. Söz konusu raporda, “Müessesemiz ocak havalandırması artı 40 kotu baca ağzındaki aspiratör tesisi ile sağlanmaktadır. Kurulu bulunan joy marka yaklaşık 50 yıllık, 400 Kw 11000 m dk kapasiteli bir aspiratör. Bulunmaktadır. Aspiratörün kapasitesi yüksek olmasına karşın 3600 m dk kapasite üstünde kullanılamamaktadır. Ayrıca ocağımız gittikçe derinleşmekte ve ocak açıklığımız gittikçe artmaktadır. Ocak derinliğinin eksi 500 kotlarına kadar inmesi planlanmaktadır. Mevcut ocak açıklığının da 30000 metreye kadar çıkması planlanmaktadır. Kurulu sistemin kapasitesi mevcut ocak açıklığını bile karşılayamadığından ileride planlanan üretimler de düşünüldüğünde aspiratörün ortalama 1020 (HP) da çalışacak devri ayarlanabilen 7800 metreküp dk’lık yeni bir aspiratörle değiştirilmesi uygun olacaktır” ifadeleri yer aldı.
SORUNLAR YİNELENMİŞ
Amasra Müessese Müdürlüğü’nün Elektro-Mekanik İşletme Müdürlüğü’ne yazdığı 10 Aralık 2019 tarihli yazıda ise ocaktaki aspiratörün yetersiz olduğu tespiti yinelendi. En son aspiratörün değişmesi gerektiğine ilişkin 6 Temmuz 2020 tarihli dönemin müessese müdürü Cihan Özdemir’in Makine ve İkmal Dairesi Başkanlığı’na gönderilen yazıda ise aspiratörlerin özelliklerinden bahsedildi.