Yavaş ve İmamoğlu Cumhurbaşkanı yardımcısı olabilir mi? Hukukçular anlattı: ‘İstifa etmelerine gerek yok’

Uzmanlar altılı masanın mutabakata vardığı, 'Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme Geçiş Sürecinin Yol Haritası'nın 12. maddesinde yer alan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş'ın cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atanmalarına ilişkin değerlendirmelerde bulundular. Hukukçular konuya ilişkin değerlendirmelerinde 'engel yok' dediler.

Sefa Uyar

Altılı masadaki görüşmeler sürerken, Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Mansur Yavaş ve İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı yardımcısı olabileceğine dair değerlendirmeler gündeme geldi. 

Hukukçular, cumhurbaşkanı yardımcılığının seçimle değil atamayla gelinen bir görev olduğunu, dolayısıyla adaylık sürecinde kamu görevinden ayrılma zorunluluğu bulunmadığına işaret etti. 

Ayrıca, cumhurbaşkanının yetkilerinin bir kısmını yardımcılarına devretmesinin önünde de yasal engel olmadığına dikkat çekildi.

Hukukçu Bülent Yücetürk, yasal olarak cumhurbaşkanı yardımcılığı adaylığı olmadığını, dolayısıyla bu süreçte istifaya gerek olmadığını belirtti. 

Seçimlerinden ardından atanma sürecine değinerek, Belediye Yasası’na işaret eden Yücetürk, “Belediye başkanı, bakan veya cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atandığında görevi sonlanır. Ancak seçim kazanıldığı takdirde yasada yapılacak değişiklikle mevzuat değiştirilebilir. Böylece iki görev aynı anda sürdürülebilir” dedi. 

İcracı cumhurbaşkanı yardımcılığı tanımına da değinen Yücetürk, “Cumhurbaşkanı, çıkaracağı kararnameyle cumhurbaşkanı yardımcısına alan, yetki verebilir. Bir engel yok” ifadelerini kullandı.

‘YASAL DÜZENLEME YAPILABİLİR’

Anayasa hukukçusu Şule Özsoy Boyunsuz ise cumhurbaşkanı yardımcılığının seçimle değil atamayla gelinen bir görev olduğunu, adaylık gerekçesiyle görevden ayrılma zorunluluğunun bulunmadığını aktardı. 

Seçimden sonra, yerel seçimlerden beklenmeden yapılacak bir atama durumunda görevden ayrılma zorunluluğunun doğacağına işaret eden Boyunsuz, bu konuda yasal düzenlemeler yapılabileceğine işaret etti. 

Boyunsuz, “Görevlerinden ayrılmadan işi yürütmeleri konusunda mevzuat değişikliği yapılabilir. Belediye seçimleri öne alınabilir. Belediye başkanları danışman olabilir, yerel seçimlerden sonra cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atanabilir. Boşalan belediye başkanlığına yönelik belediye meclisindeki seçimle ilgili usulde değişiklik yapılabilir. Bunların tamamı yapılabilecek yasal düzenlemeler” dedi. 

‘YETKİ DEVRİNDE ENGEL YOK’

Boyunsuz, anayasada cumhurbaşkanı yardımcılarının görev ve yetkileri açısından ayrı, özel düzenleme olmadığına da işaret ederek, “Cumhurbaşkanı devletin başı, yürütme yetkisi cumhurbaşkanına ait. Anayasada seçildikten sonra bir veya daha fazla yardımcı atanabilir deniyor. Mevzuatın geri kalanı 1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde (CBK) düzenleniyor. Bugünkü devlet teşkilatımızın büyük kısmı CBK’lerle düzenleniyor. Yeni gelen cumhurbaşkanı da CBK çıkararak, teşkilat yapısında uygun gördüğü değişiklikleri yapabilir” ifadelerini kullandı. Mevcut 1 Numaralı CBK’ye göre cumhurbaşkanının, yetkilerinin bir kısmını sınırlarının yazılı olarak belirtilmesi koşuluyla astlarına devredebileceğine işaret eden Boyunsuz, “Buna kendileri izin vermişler. Cumhurbaşkanı, amir olarak konumlandırılmış aynı zamanda. Bu görevlilerin tepesinde bulunan bir numaralı kişi olan cumhurbaşkanının, yardımcılarına görev dağılımı yapmasının önünde ne anayasal ne de kendi düzenledikleri mevzuatta engel var” diye konuştu.