Türk Telekom için araştırma talebi: Varlık Fonu birilerini fonlama aracı mı?

Türkiye'nin dev kamu şirketlerini bünyesinde bulunduran Türkiye Varlık Fonu'ndan yapılan açıklamada; "Fon'un azınlık paya sahip olduğu Türk Telekomünikasyon AŞ’nin toplam sermayesinin %55’ini temsil eden paylarını satın almak amacıyla LYY Telekomünikasyon AŞ ile görüşmelere başladığı, gelişmelerin bilahare kamuoyu ile paylaşılacağı" duyurulmuştu. 

“Büyük bir özelleştirme başarısı” olarak kamuoyuna sunulan Türk Telekom'un özelleştirilme sürecinin yıllarca kamuoyunun gündeminde yer aldığını ve nihayet 2005 yılında gerçekleştiğini ifade eden CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Türk Telekom’un % 55 çoğunluk hissesi kullanım hakkının 21 yıllığına Oger Telekomünikasyon A.Ş’ye (OTAŞ) 6,5 Milyar dolar bedelle devredildiğini hatırlattı. 

Yabancı yatırımcıların AKP'nin yönettiği Türkiye'ye olan güvenlerinin bir sembolü haline geleceği ve yabancı sermaye girişine örnek olacağı iddia edilen bu özelleştirmenin hiç de söylendiği gibi bir iş olmadığının zamanla ortaya çıktığını belirten Bekaroğlu, “2004 yılında 2,2 milyar lira net kârı olan, 2005 yılında ise kasasında 2 milyar doları bulunan Türk Telekom 6,5 milyar dolara özelleştirilmiştir. Altyapısı devlete ait olan ve 21 yıllık işletme imtiyazı ile Türk Telekom'u 6,5 milyar dolara satın alan OGER grubu, bu alım için yurtdışından para girişi bile sağlamamış, satın alma bedelinin çok önemli bir kısmını Türk bankalarından aldığı kredi ile ödemiştir” dedi. 

OGER ÖDEMELERİ BANKA KREDİSİ İLE YAPTI, KREDİYİ ÖDEMEDİĞİ HALDE YENİDEN BORÇ ALDI 

Türk Telekom için peşinat olarak Hazine’ye 2005 yılında 1,31 milyar dolar ve 2006’da faiz dahil 1,431 milyar dolar olmak üzere iki ödeme yapan OGER grubu, 2007 yılında Türk Telekom özelleştirmesinden kalan taksitleri olan 4,31 Milyar doları ise bankalardan kredi alarak ödemişti.

OGER grubunun bankalardan aldığı bu kredinin sadece 900 Milyon Dolarlık bölümünü ödediği, geriye kalan 3,6 Milyar dolarlık kredinin ödenmesi için yine bankalardan 4,75 Milyar dolarlık borç aldığı iddialarını hatırlatan Bekaroğlu, “OGER grubunun 2013 yılında aldığı 4,75 Milyar Dolarlık kredinin 500 Milyon Dolarının İş Bankasına, 1 Milyar Dolarlık kısmının Garanti Bankasına, 1,5 Milyar Dolarının ise Akbank’a ait olduğu öğrenilmiştir” dedi. 

BANKALAR ZARAR YAZACAK

OGER grubunun bu krediyi kullanırken teminat olarak Türk Telekom hisselerini rehin ettiğini ve 2006-2018 yılları arasında Türk Telekom'un kârının yüzde 55'ini düzenli olarak aldığı halde bankalara olan borcunu ödemediğini hatırlatan Bekaroğlu, 2018 yılında OGER grubuna kredi kullandırmış olan bankaların kurduğu "Levent Yapılandırma Yönetim A.Ş."nin söz konusu kredi borcu karşılığında OGER grubunda bulunan yüzde 55 oranında TT hissesini devraldığını da ekledi.

Levent Yeniden Yapılandırma A.Ş.’nin toplam % 69,28 hissesi üç bankaya (%22.12 hissesi Garanti Bankasına, % 35.55 hissesi Akbank’a, % 11.59’u İş Bankasına), geriye kalan % 30,72 hissesi ise diğer 26 bankaya ait olduğu bilgisini veren Bekaroğlu, Türk Telekom'un 1 Ekim 2021 tarihi itibariyle toplam piyasa değerinin yaklaşık 2,9 milyar dolar olduğunu, bankalara ait olan yüzde 55 hissenin piyasa değerinin ise yaklaşık 1,6 milyar dolar olduğunun hesaplandığını belirtti. 

Varlık Fonu'nun söz konusu hisseleri piyasa değeri üzerinden satın alacak olursa, yaklaşık 1,6 milyar dolar ödemesi gerekeceğini kaydeden Bekaroğlu, “Bu tutar bankaların söz konusu krediden kaynaklanan alacaklarını karşılamaya yetmeyecektir. Çünkü bankaların OGER grubuna kullandırmış olduğu kredinin ödenmeyen tutarı 4,75 milyar dolardır. Bu nedenle bu tutar esas alınırsa bankalar kredinin önemli bir kısmını tahsil edememiş olacaktır. Bu durum söz konusu bankaların yaklaşık 3,1 milyar dolar zarar yazmaları anlamına gelecektir” ifadelerini kullandı. 

VARLIK FONU NE AMAÇLA KURULDU, NE YAPIYOR? 

Sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurtiçinde kamuya ait olan varlıkları ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik, büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek için, 6741 sayılı Kanunla kurulan Türkiye Varlık Fonu kaynaklarının böylesi bir kurtarma operasyonunda kullanılmak istenmesinin nedeninin izaha muhtaç olduğunu vurgulayan Bekaroğlu, “2026 yılında imtiyaz sözleşmesi dolacak ve altyapısının tamamı yeniden devlete dönecek olan Türk Telekom'un yüzde 55 hissesi karşılığında Varlık Fonu'nun ne kadar bir bedel ödeyeceği ve bu işlemi yapmasındaki kamusal yararın ne olduğu tartışmalıdır. Ayrıca Türk Telekom’un özelleştirilmesinde kamu zararına neden olan ihmallerin, yolsuzlukların ve bunların sorumlularının tespiti de gerekli bulunmaktadır” dedi.

Bekaroğlu, millî ve yerli kuruluş olan fakat başarısız bir özelleştirme operasyonuna muhatap olan ancak özelleştirilen hisselerinin tamamı özelleştirme süresi bittiği için 2027 yılında Hazine’ye geçecek olan Türk Telekom’un özelleştirilmesinde kamu zararına neden olan ihmallerin, yolsuzlukların ve bunların sorumlularının tespiti; Türkiye Varlık Fonu tarafından yapılması düşünülen hisse alım işleminin Türkiye Varlık Fonunun kuruluş amaçlarına uygun olup olmadığının, Fonun bu tercihte bulunmasının var ise haklı nedenlerinin saptanması; ayrıca bundan böyle Türk Telekom ile ilgili tüm işlem ve tasarrufların kamu zararına neden olmaksızın sonuçlandırılması için; konunun TBMM tarafından bütün detaylarıyla incelenip değerlendirilmesi amacıyla Anayasa’nın 98'inci ve TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105'inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını istedi.