Saray’ın sınırsız kişisel veri toplama yetkisini iptal eden AYM, gerekçeli kararını açıkladı: Ölçüsüzlüğe geçit yok!

Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhurbaşkanlığı’na sınırsız kişisel veri toplama yetkisi veren düzenlemenin anayasa’ya aykırı olduğunu belirterek yetkilerin iptal edilmesine karar verdi. AYM dün bu kararın gerekçesini açıkladı.

Aytunç Ürkmez

CHP milletvekilleri, 2018 tarihli kararname kapsamında Cumhurbaşkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü’ne “devletin sevk ve idaresinde görevli üst kademe yöneticileri hakkında bilgi toplama” yetkisini sağlayan maddelerine yönelik iptal davası açtı.

Parti tarafından, kararnamede kişisel verilerin nasıl toplanacağına, kaydedileceğine ve korunacağına ilişkin bir düzenlemenin yapılmadığı ve sınırlama getirilmeyerek ölçüsüz veri toplama tehlikesinin bulunduğu belirtildi.

AYM, davaya ilişkin kararını Ekim 2023’te verdi ve gerekçeli kararını da dün açıkladı.

‘YASAK ALAN İÇİNDE’

AYM, genel müdürlük tarafından yöneticiler hakkında toplanacak bilgilerin kişisel ve gizli kalması gereken bilgileri de içereceği, bu kapsamda söz konusu yetkinin kararname kapsamında düzenlenemeyecek yasak alan içinde kaldığını vurguladı. Bu nedenle Yüksek Mahkeme, söz konusu yetkinin anayasaya aykırı olduğu belirterek iptal edilmesini oybirliğiyle kararlaştırdı.

YETKİ DE REDDEDİLDİ

CHP, Cumhurbaşkanlığı bünyesinde kurulan kurulların, kendi görev alanlarıyla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi talep etme ile kamu kurumlarından gerekli olan bilgileri talep etme yetkisinin iptal edilmesini de istedi. Mahkeme, söz konusu yetkinin de kararname ile düzenlenemez yasak alanda kaldığını belirterek itiraz edilen yetkileri kurullara sağlayan maddelerin iptaline yine oybirliği ile karar verdi.

AYM’nin 2018’de çıkarılan “Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”nde yaptığı iptaller arasında “istisnai memuriyet statüsü” kapsamındaki görevlendirmeler de vardı.

AYRICALIK DA İPTAL

Bu kapsamda adli ve idari yargıda görevli hâkim ve savcıların hizmetlerine ihtiyaç duyulması durumunda Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı’nda üç yıl süreli çalıştırılması da iptal edildi. Mahkeme, idari ve adli yargı üyelerinin resmi veya özel kurumlarda görevlendirilmelerinin, atamalarının ve diğer özlük işlerinin yasayla düzenlenmesi gerektiğini belirtti. Bu nedenle görevlendirmelerin CBK ile yapılmasının anayasaya aykırı bir durum oluşturduğu saptanarak iptal edilmesine karar verildi.