Referandumda 'hayır’ çağrısına verilen cezaya iptal: İfade özgürlüğü hakkının ihlali
Anayasa Mahkemesi, referandum sürecinde 'başkanlık sistemine hayır' çağrısı yapan Türk Diş Hekimleri Birliği Başkanı Alirıza İlker Cebeci'ye verilen idari cezayı iptal etti. Yüksek Mahkeme, Cebeci'nin "ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini" belirtti.
cumhuriyet.com.trResmi Gazete'de bugün yayımlanan AYM kararına göre, başvurucu Ali Rıza İlker Cebeci, 16 Nisan 2017'de yapılan ve parlamenter sistemin kaldırılarak yerine başkanlık sisteminin getirilmesini öngören anayasa değişikliği referandumu için 24 Nisan 2017'de, "Toplumsal Sağlığımız İçin Referanduma Hayır Diyoruz" başlıklı ortak basın açıklamasına Türk Tabipleri Birliği, Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası ve Devrimci Sağlık-İş Sendikası ile birlikte katıldı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı 27 Nisan 2018'de verdiği kararla basın açıklamasının, Türk Dişhekimleri Birliği'nin, "kuruluş amacı dışında beyan" olduğunu gerekçe göstererek, birliğin yönetim kurulu başkanı Ali Rıza İlker Cebeci'ye 109.64 TL idari para cezası verdi. Cebeci, Ankara 5. Sulh Ceza Hâkimliği'ne başvurarak karara itiraz etti. İtirazı reddedilen Cebeci, 23 Temmuz 2018'de AYM'ye bireysel başvuruda bulundu.
AYM, başsavcılığın idari para cezasını 5326 sayılı Kanun'un 32. maddesi gereğince değerlendirdi. "İdari yaptırım kararının uygulanabilmesi için daha önceden ilan edilmiş bir emrin varlığı ve kişilerin bu emre aykırı davranışlarının tespiti gerekir" denilen açıklamada, "Başsavcılığın atıfta bulunduğu 3224 sayılı kanunda 5236 sayılı Kanun'a atıf bulunmadığı gibi daha önceden ilan edilmiş bir emir de yoktur" ifadelerine yer verildi.
"Açıklanan gerekçelerle başvurucunun anayasanın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir" açıklamasının yapıldığı AYM, başvurucu Ali Rıza İlker Cebeci'nin, "ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine" ve "10 bin 194,70 TL yargılanma giderinin ödenmesine" karar verdi.
"DOĞRUYU İFADE ETTİĞİMİZ DE AÇIĞA ÇIKMIŞ OLDU"
T24'ten Alkan Şahin'in haberine göre Cebeci, 2017 referandumunda, "evet" çıkması halinde, "sağlıksız bir toplum" olacağına kanaat getirdiklerini söyleyerek, "hayır" çağrısı yaptıklarını ve basın açıklamasına imza attıklarını ifade etti. Başsavcılık tarafından verilen para cezası hakkında, "hiç sorun değildi" diyen Cebeci, konunun ana fikrinin, "felsefik düzeyde" olmasından dolayı AYM'ye başvurduğunu belirtti.
"Seçimlerden sonra 'hayır' çağrısının ne kadar doğru" olduğunu anladıklarını söyleyen Cebeci, "evet sonucu Türkiye'nin nereye geldiğini görüyoruz" dedi. Cebeci, şunları kaydetti:
"Kasım 2016'da, Türk Dişhekimleri Birliği Başkanlığı'na seçilmiştim. Oda başkanlarını toplayıp hayati önem taşıdığını düşündüğümüz referandum seçimi için yüksek bir kabulle, 'hayır' deme ve dillendirme kararı aldık.
Meslek örgütü olarak derdimiz aslında, 'sosyal iyilik' halidir. Sağlığın tam sağlık olmasının yolu aynı zamanda sosyal iyilik halidir. Bu referandumda 'evet' çıkması halinde sosyal iyilik olmayacağını, sağlıksız bir toplum olacağını düşünerek görüş bildirdik.
Para cezası hiç sorun değildi. Olay felsefik düzeyde olduğu için cezayı ısrarla AYM'ye taşıdık. Zamanında doğru görüşü ifade ettiğimiz de AYM'nin bu kararıyla açığa çıkmış oldu. Bu günlerle de sonucunda, 'evet' çıkan referandumda Türkiye'nin nereye geldiğini görüyoruz."