Limanların işletme süresini ihalesiz 49 yıla tamamlama hedefi AYM’den döndü

İktidar, ocak ayında TBMM’den geçirdiği yasayla, özelleştirilen limanlardaki sözleşme sürelerini ihalesiz, sadece ek sözleşmeyle 49 yıla çıkardı. Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Yasa’ya eklenen geçici maddeyle Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ ile TCDD Genel Müdürlüğü’ne ait özelleştirilen limanlardaki sözleşme sürelerinin 49 yıla tamamlanması öngörüldü. Süre uzatımı ek sözleşmeyle yapılacak, ihale düzenlenmeyecekti. Böylece 30, 36 ve 39 yıl olan bazı limanlardaki sözleşme süreleri 49 yıla tamamlanacaktı. Bu kapsamda 18 liman bulunuyordu. Bu limanlardan Antalya Limanı’nı 140 milyon dolar karşılığında Katarlı QTerminals şirketi devralmıştı. Liman 2028 yılına kadar Katarlı şirket tarafından işletilecekti. Yasa ile bu süre 19 yıl daha uzatılmış olacaktı. Böylece şirket 2047 yılına kadar bu limanı işletebilecekti. 

CHP, düzenlemenin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu. AYM kararında, sözleşme süresinin sonunda yeniden özelleştirme sürecine konu olabilecek limanların sözleşme sürelerinin uzatıldığına dikkat çekti. 

REKABETLE BAĞDAŞMIYOR

Katılımcılar arasında rekabeti mümkün kılan ihale süreci uygulanmaksızın dolaylı olarak özelleştirme yapılacağına işaret eden AYM, “Kural, sadece halihazırda özelleştirme sözleşmelerinin tarafı olan kişilere ek sözleşme yapma imkânı tanımakta, özelleştirme sözleşmelerinin tarafı olmayan kişileri mevcut sözleşme süreleri sonunda sözleşme yapma imkânından yoksun bırakmak suretiyle sözleşme özgürlüğünü sınırlamaktadır” dedi. Yeniden özelleştirme uygulamalarının konusu olabilecek limanların, dolaylı olarak özelleştirilmesine olanak verildiğine işaret edilen kararda, “Söz konusu dolaylı özelleştirmeye taraf olabilecekler ise mevcut özelleştirme sözleşmelerinin tarafları ile sınırlandırılmaktadır. İstekli olan başkaca kişilerin bu sürece dahil olamaması ise özelleştirmede hâkim olması gereken serbest rekabet ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmamakta olup kurala konu limanların gerçek özelleştirme değerine ulaşılmasını engelleyebilecek niteliktedir. Nitekim özelleştirme sürelerinin sonunda limanların yeniden özelleştirme uygulamasına konu olması halinde kanundaki şartları taşıyan herkesin rekabet koşulları çerçevesinde özelleştirme sözleşmesine taraf olmak imkanı olacakken, kuralla bu imkân ortadan kaldırılmaktadır.”

AYM, yasa maddesini anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. Karar oybirliğiyle alındı.

"İKTİDARIN YANLIŞ HESABI"

CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, “AYM kanun maddesini iptal etmeseydi, Antalya Limanı 2047 yılına kadar Katarlı şirkete, İskenderun Limanı 2061 yılına kadar Limak’a ihalesiz verilecekti. İktidarın yanlış hesabı AYM’den döndü” dedi. Budak, yasadaki öncelikli hedefin Katarlılara devredilen Antalya Limanı olduğunu söyledi. Bu düzenleme ile Katarlılara 19 yıl daha, yani 2047 yılına kadar limanı işletme hakkının verildiğine işaret eden Budak, “AYM kararı sonrası hem Katarlıların hem de yandaşların sevinçleri kursaklarında kaldı” değerlendirmesini yaptı.