KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt, 'İstanbul Yenileniyor' projesinin ayrıntılarını anlattı: İnsan canı önceliğimiz

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin iştiraklerinden KİPTAŞ’ın genel müdürü Ali Kurt, gazetemiz Cumhuriyet’i ziyaret etti. Genel Yayın Yönetmenimiz Tuncay Mollaveisoğlu’na yaptığı ziyareti sırasında sorularımızı da yanıtlayan Kurt, KİPTAŞ’ın İstanbul’daki kentsel dönüşüm çalışmalarını anlattı.

Kurt aynı zamanda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Toplu Konut İdaresi’nin (TOKİ) “Yarısı Bizden” kampanyasından da bahsetti.

‘BİZİMLE YOL ALMADILAR’

• “İstanbul Yenileniyor” projesiyle birlikte riskli yapıları dönüştürmeye başladınız. Depremi bekleyen bir şehirde başvurular ne durumda?

Biz “İstanbul Yenileniyor” diyerek riskli yapıların yenilenmesi için bir sistemi hayata geçirdik. 39 ilçenin tamamından 25 binin üzerinde başvuru aldık. Bu da 490 binin üzerinde bağımsız birime denk geliyor. Buralarda da 1.5 milyonun üzerinde insan yaşıyor. Biz bakanlığa hazır elimizde oturmuş bir sistem varken “Gelin birlikte yapalım” dedik. Çünkü inşaat maliyetleri arttığı için vatandaşları borçlandırmayalım, avantajlı bir teklif sunarsak daha hızlı ilerleyebiliriz diye düşündük. Ancak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı her ne kadar bizim sistemimizi uygulasa da bizimle yol almayı tercih etmedi. Riskli yapıların yenilenmesi siyaset üstüdür. Kurumlar bir arada olmadığı sürece İstanbul’daki sorun çözülemez. En azından doğru yolu buldular, sistemimizi uygulamaya başladılar. Ama birlikte yapsaydık hızlı yol alabilirdik. Ancak maalesef seçim ortamı diye siyasi propagandayla bunu yapıyorlar. 

• Bakanlık öncelikle İstanbul’dan başlamak üzere yeni bir kentsel dönüşüm projesi açıkladı. “Yarısı Bizden” kampanyasını siz nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bu proje “İstanbul Yenileniyor” projesiyle birebir aynı. Bizim kullandığımız metodolojinin aynısını şu anda bakanlık da kullanmaya başladı. Ancak bizim sistemimize göre dezavantajları var.

‘SEÇİM YATIRIMI’

• Nedir bu dezavantajlar?

Biz vatandaşa tek bir şart koyuyoruz. O da uzlaşma. Bakanlığın ise şartları farklı. Bir kere belli bir tarih aralığına kadar başvuru kabul ediliyor. “Bir ay içerisinde başvurursan sana çözüm üretirim” diyor. Çok başvuru olursa da kurada çıkma şartı devreye giriyor. İnsanlar riskli yapıda oturdukları için can güvenliği sorunları var. Can güvenliği nasıl kuraya tabii olur? Milli Piyango gibi “Kurada çıktıysa canını kurtarayım” düşüncesi olmamalı. Bu pozitif bir geçilme ama samimi değil. Tamamen seçim yatırımıdır.

(Şeyda Öztürk ve Ali Kurt)

‘FAİZLERİ İBB KARŞILIYOR’

• Bakanlığın yurttaşa çıkarttığı borç ve KİPTAŞ’ın talep ettiği arasında nasıl bir fark var?

Bakanlık ve bizim inşaat maliyetlerimiz şu anda aynı. Zaten inşaat maliyetini ne biz ne de bakanlık belirliyor. Bakanlık bu projeyle birlikte inşaat maliyetlerinin yarısını karşılayacağını beyan etti. Vatandaşların ödeyeceği diğer yarısı için de borçlanma imkânı sunuyorlar. Ancak bu borçta memur maaşı ve tüfe gibi sebeplerle altı ayda bir güncelleme yapılacak. Bu da şu anlama geliyor, bakanlık 750 bin TL’sini ben ödeyeceğim diyor. Borçlanmayla birlikte geriye kalan 750 bin TL’nin vatandaşa yansıması 3.7 milyon TL. Vatandaş bakanlık değil de banka aracılığıyla borçlanırsa faizle birlikte 1.2 milyon TL’ye denk geliyor. Biz ise1.5 milyon TL’lik bir maliyet çıkıyorsa bunu faizsiz bir şekilde alıyoruz. TOKİ’den daha uygun bir finans seçeceği sunuluyor. Ayrıca alt gelir grubundaki vatandaşlarımızın 1 milyon TL üzerindeki borçlanmalarının faizini de İBB karşılıyor. Bizim önceliğimiz insan canı.

‘10 YILDA TAMAMLADILAR’

Özellikle “İstanbul Yenileniyor” projesindeki başarı bence kamuoyuna model olmamızı sağladı. Şu anda yaptıkları “Yarısı Bizden” kampanyası gibi. Yüzyılın dönüşümü diye lanse ettikleri Gaziosmanpaşa’daki projeyi on yılda tamamladılar. Biz bu dönemdeKİPTAŞ’ın bizden önceki yönetim tarihinin toplamından daha fazlasını yaptık. Geçmiş yönetime göre çok daha başarılıyız.

10 BİN TL KİRA YARDIMI

• Kentsel dönüşüme girmek isteyenler KİPTAŞ’a nasıl başvuruyor? 

Riskli bir yapıda oturanlar bizim sistemimiz üzerinden kayıt yaptırıyor. Kaydın ardından vatandaşlara 7-10 gün içerisinde bilgilendirme gönderiyoruz. Üçte ikilik bir çoğunluk sağlandıktan sonra hemen bir proje üzerinde çalışmalar başlıyor. Proje üzerinden bir maliyet çıkarıyoruz. Bizim kesinlikle bu projelerde kâr amacımız yok. Proje sonucunda fazla daire çıktıysa o daireleri satıp maliyetinden düşüyoruz. Bakanlığın kentsel dönüşüm için verdiği kira desteği 5 bin 250 TL. Biz 8 -10 bin TL kira yardımı veriyoruz.

‘BİZ SOSYAL KONUT YAPTIK’

• KİPTAŞ çalışmalarını hangi metotları izleyerek yapıyor? 

Tüm projelerimizde özgün mimarlarla çalışıyoruz. Tasarım bittikten sonra statik ve mühendislik hizmetlerini alıyoruz. Kontrollerin ardından projeyi vatandaşın erişebileceği hale getiriyoruz. Her yerde farklı mimar kullanmaya çalışıyoruz ki özgün bir tasarım olsun. Mesela Kocaeli İzmit’te sosyal konut projesi yaptık. Orman alanına yakın dağ evine benzer bir tasarım yaptık. Bizi “İzmit’te villa yapıyorlar” diyerek eleştirdiler. Halbuki biz sosyal konut yaptık. Temel attığımız dönemde asgari ücretin altında sabit taksitlerle sattık.