İYİ Parti'nin başörtüsü teklifi: CHP hangi maddeleri ekledi?
AKP tarafından hazırlanan ve geniş kitlelerce eleştirilen 'başörtüsü' düzenlemesine karşı İYİ Parti'nin CHP'yle istişare ederek şekillendirdiği teklifin ayrıntıları netleşiyor.
cumhuriyet.com.trAKP, bugün başörtüsü ve aileye ilişkin anayasa değişikliği teklifini TBMM’de Anayasa Komisyonu’na getiriyor.
Halk TV yazarı İsmail Saymaz, İYİ Parti’nin, AKP tarafından hazırlanan ve bugün TBMM’de Anayasa Komisyonu’na getirilecek olan Anayasa değişikliği teklifine karşılık hazırladığı alternatif teklifin ayrıntılarını aktardı.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu hamleyle altılı masada çatlak yaratmayı umduğunu söyleyen Saymaz, "Teklifi referanduma götürebilirse, 14 Mayıs’ta yapılacağını ilan ettiği seçim kampanyasında tepe tepe kullanmak istiyor. Böylelikle muhalefeti başörtüsü karşıtı ve LGBTİ+ yanlısı diye suçlayabilecek" dedi.
Söz konusu alternatif tasarıya CHP’nin hukukçu kurmayları tarafından da eklemeler yapıldığını belirten Saymaz, “Muhalefet için zor bir hafta olacak” dedi.
Saymaz yazısında, CHP’nin de düzenlemelerde bulunduğu, İYİ Parti’nin AKP’nin hazırladığı tasarıda yaptığı değişiklikleri şöyle aktardı:
"ELDEN GEÇİRİYORLAR"
İki parti, iktidar tarafından Anayasa’nın 24 ve 41. maddelerine getirilen değişiklikleri reddetmiyor, sadece elden geçiriyor. Örneğin iktidarın teklifinde 24. maddenin ikinci cümlesi şöyle:
‘Hiçbir kadın; dini inancı sebebiyle başını örtmesi ve tercih ettiği kıyafetinden dolayı eğitim ve öğrenim, çalışma, seçme, seçilme, siyasi faaliyette bulunma, kamu hizmetlerine girme ile diğer herhangi bir temel hak ve hürriyeti kullanmaktan ya da kamu veya özel kesim tarafından sunulan mal ve hizmetlerden yararlanmaktan hiçbir surette yoksun bırakılamaz.’
Maddenin son cümlesi ise şu şekilde:
‘Alınan veya verilen bir hizmetin gereği olan kıyafet söz konusu olduğunda devlet, ancak dini inancı sebebiyle kadının başını örtmesini ve tercih ettiği kıyafetini hiçbir surette engellememek şartıyla gerekli tedbirleri alabilir.’
BAŞÖRTÜSÜ VE KADININ KIYAFET TERCİHİ
İYİ Parti’nin teklifinde ‘Dini inancı sebebiyle başını örtmesi ve tercih ettiği kıyafetinden dolayı’ bölümü çıkarılıyor.
Yerine şu öneriliyor:
‘Hiçbir kadın, başını örtmesi de dahil olmak üzere tercih ettiği kıyafetinden…’
Son cümledeki ‘Dini inancı sebebiyle kadının başını örtmesini ve tercih ettiği kıyafetini hiçbir surette engellememek…’ ifadesi burkaya kapı aralayacağı terk ediliyor.
Şu ifade ekleniyor:
‘Devlet, kadının başını örtmesini hiçbir surette engellememek şartıyla gerekli tedbirleri alır.’
CEMEVLERİ VE DİN DERSİ
CHP, 24. maddede AK Parti’nin getirdiği teklifin dışında kalan iki paragrafa iki cümle ekliyor.
İnanç özgürlüğüne dair üçüncü paragrafa ‘Devlet dini inançlar arasında ayrımcılık yapamaz, tüm inançlara eşit hizmet vermekle yükümlüdür’ ifadesinin eklenmesini istiyor. Elbette bu, cemevlerine yasal statüyü akla getiriyor.
Din derslerine dair dördüncü maddeye, ‘Bu öğretim belirli din veya mezhebin dayatılması şeklinde verilemez’ ifadesini öneriyor. Bu da AİHM’in Alevilere yönelik zorunlu din dersi verilmesini cezalandıran kararlarını hatırlatıyor.”
Saymaz, “İki cümlenin İyi Parti tarafından komisyona sunulacak metinde olup olmayacağı şimdilik bilinmiyor. Komisyonda göreceğiz” notunu düştü.
41. MADEDEKI "EVLİLİK BIRLİĞİ" DÜZENLEMESİ
Saymaz , şöyle devam etti:
“İktidarın 41. maddeye ilişkin teklifi ‘Evlilik birliği ancak kadın ve erkeğin evlenmesiyle kurulabilir’ cümlesini içeriyor. İyi Parti ise bu maddenin ‘Evlilik birliği ancak bir kadın ve bir erkeğin evlenmesiyle kurulabilir ve eşler arasında eşitliğe dayanır’ diye yazılmasını istiyor. Böylece çok eşliliğin önlenmesi amaçlanıyor. CHP ise ‘reşit’ ifadesi eklenerek, çocuk yaşta evliliklere set çekilmesini savunuyor.
"ÇOCUK İSTİSMARI" İÇİN KORUYUCU TEDBİRLER
İYİ Parti, ‘Devlet her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri alır’ şeklindeki ikinci ek fıkranın genişletilmesini istiyor.
Önerisi şöyle:
‘Her çocuk şiddet, kötü muamele, sömürü, baskı, istismar ve ayrımcılığa karşı korunma hakkına sahiptir. Devlet çocukların kişisel gelişim, eğitim, sağlık, beslenme ve barınma haklarını sağlamakla ve kadınlar ile çocuklara yönelik her türlü istismara ve şiddete karşı koruyucu tedbirleri almakla yükümlüdür.’
CHP, teklife bir cümle daha ekliyor.
Cümle şu şekilde:
‘Barınma haklarını sağlama yükümlülüğü, ancak merkezi idare ve mahalli idareler eliyle yerine getirilir. Başka kurum ve kuruluşlara devredilemez, kısmen de olsa onlar eliyle yürütülemez.’
CHP, 41. maddeye iki ek fıkra daha öneriyor.
İlki şöyle:
'Devlet çocukların korunmasında ve kadına yönelik fiziksel, cinsel, psikolojik ve ekonomik şiddetle mücadelede asgari olarak Birleşmiş Milletler ve Avrupa Konseyi müktesebatındaki güvenceleri sağlamakla yükümlüdür.'
Diğeri de:
'Devlet, toplumsal cinsiyet eşitliği sağlamak, her türlü ayrımcılığı önlemek, kadına yönelik şiddete karşı önleyici, koruyucu, caydırıcı tedbirleri almak ve kadını güçlendiren bütüncül politikaları hayata geçirmekle yükümlüdür.'
Sonuncu fıkrada CHP, adını anmadan İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanmasını istiyor. AK Parti’nin 'Toplumsal cinsiyet eşitliği' vurgusundan ötürü İstanbul Sözleşmesi’ni feshettiğini hatırlarsak, teklifi reddetmeleri sürpriz olmayacak.
'İYİ PARTİ, CHP'Yİ İKNA ETMEK İSTİYOR'
Zaten CHP’liler bu teklif reddedilsin, İYİ Parti de 'hayır' desin istiyor. AK Parti’nin geri çevireceğini bildikleri için 24. maddeye, cemevlerini ve zorunlu din dersini, 41. maddeye tarikat ve cemaat yurtlarını ve İstanbul Sözleşmesi’ni eklediklerini sanıyorum.
Fakat İYİ Parti, başörtüsü karşıtı ve LGBT yanlısı suçlamasına maruz kalmamak için, CHP’yi ikna ederek, teklifin 400’ün üzerinde bir oyla TBMM’den geçmesini istiyor.
Muhalefet için zor bir hafta olacak.