İktidarın önerisi yasalaşırsa yer bildiren şirket ve esnaf yıllık ücret ödeyecek

TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen “Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” adındaki torba yasada “Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Kanunu”nda da yeni düzenlemeler yapılması amaçlanıyor. Yeni düzenlemelere göre; Türkiye’deki şirket ve küçük esnafında dâhil olduğu 6 milyon işletmenin, müşterilerine “harita” paylaşması vergiye tabi olacak.

CBS çalışmalarını vergilendirme ve cezai düzenleme kapsamına sokmayı amaçlayan düzenleme kapsamında; CBS şirketleri lisans bedeli olarak yıllık “1 milyon 730 bin TL” (yaklaşık 50 bin dolar) vergi ödemesi planlanıyor. Türkiye’de faaliyet gösteren uluslararası şirketler ile yerli şirketler aynı lisans bedelini ödeyecek.

Bunun yanında bu lisans bedelini ödemeyen firmalara yönelik ise “bedelin 10 katı para ve faaliyet durdurma” ceza yaptırımı yapılması planlanıyor. Buna karşın; bu bedeli ödemeyen uluslararası şirketlere cezai yaptırım uygulanmazken, yerli şirketlere bu cezai yaptırımın uygulanması hedefleniyor. 

KÜÇÜK ESNAFA ‘HARİTA’ VERGİSİ

Yasada dikkat çeken bir düzenleme ise küçük işletmeleri de etkiliyor. İşletmeler açtıkları internet sayfalarında ya da sosyal medyada paylaştıkları harita-konum bilgisi için de yıllık “bin 750 TL” (yaklaşık 50 dolar) lisans ödemek zorunda olacak. Yani bir pideci, sitesinden harita üzerinden konum paylaşırsa “bin 750 TL” (yaklaşık 50 dolar) ödeyecek. Bu bedeli ödemeyecek işletmelere ise bedelin 10 katı cezai yaptırım uygulanacak.

YURTTAŞLAR DA ETKİLENECEK

Bunun yanı sıra, şirket hatları da bu düzenlemeye sokulacak. Yani, şirket hattı kullanan yurttaşlar, bu hattan konum paylaşırsa vergiye tabi olacak. Bununla birlikte; şirketlerin kendilerine ait CBS sistemi kurması da vergiye tabi tutulacak. Yasa kapsamında medya kuruluşları da bu vergilendirmeye uymak zorunda kalacak. Yani, bir gazete ve/veya haber kanalı haritalı bir haber yayımladığı durumunda bu lisans bedelini, bağlı olduğu yayıncılık şirketinin yıllık cirosuna oranla ödemek zorunda olacak.

‘ERİŞİM İMKÂNLARINI KISITLAYABİLİR’

Yasaya ilişkin önceki gün gazetecilere açıklamalarda bulunan Başarsoft Bilgi Teknolojileri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Alim Küçükpehlivan, bu düzenlemeye ilişkin, “300 milyar dolar cirosu olan Google ile 10 milyon dolar cirosu olan yerli firma neredeyse aynı lisans bedelini ödeyecek. Yabancı firmalar, lisans almazlar ise faaliyet durdurma yapılamıyor, yerli firmalar için ise yapılıyor. Bu da haksız rekabete yol açacaktır ve yerli firmalara zarar verecektir” dedi.

Bu yasanın hazırlanmasında yerli CBS şirketlerinden görüş ve öneri alınmadığını aktaran Küçükpehlivan, “Konum yayınlamaktan kasıt ise ticari işletmelerin; web sitesinde adresini harita üzerinde göstermek, Whatsapp da dâhil olmak üzere yılda bir kereden fazla konum göndermek/paylaşmak gibi basit kullanımlardan başlamaktadır. Ayrıca televizyon veya gazetelerde yayınlanan haritalı hava durumu, yol durumu vb. gibi bilgiler de bu kanun gereği lisansa tabi ticari faaliyetlerdir.

Tüm Türkiye’de üretim yapan bir firma için bedeller bir yıl için çok yüksek rakamlara tekabül etmekte, bu da dolaylı olarak fiyatlara yansıyacağı için konum tabanlı teknolojilerin maliyetlerini arttıracak, erişim imkânlarını kısıtlayacak ve sektöre yük oluşturacaktır.  Hesaplanan bedelin 1 yıl değil en az 5 yıllık lisans bedeli olması önerilmektedir” dedi.

ŞİRKETLER VERİLERİNİ BAKANLIKLA PAYLAŞACAK

“Bu kanunun dünyada bir benzeri bulunmamaktadır. Çin, Hindistan gibi bazı ülkeler; harita üreten, sahada bilgi toplayan şirketleri ve faaliyetleri kayıt altına almakta. Ama hiçbir ülkede bu işi yapanlardan bir lisans bedeli istenmiyor” diyen Küçükpehlivan, şu ifadeleri kullandı:

“Lisanslama esnasında firmanın ürettiği verilerin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’yla paylaşılması bekleniyor. Ancak bunlar ticari sır içeren bilgilerdir. Bu bilgilerin nerede nasıl saklandığı, kimlerin erişim yetkisinin olduğu, yetkisiz bir şekilde üçüncü kişilerle paylaşım yapılma riskine karşılık ne tür önlemler alındığı, kötüye kullanım durumunda yaptırımların ne olacağı, veri güvenliği ihlali olduğu durumda firmanın ticari sırrı niteliğindeki verinin kaybından oluşacak zararın nasıl karşılanacağı bilinmemektedir.”